nr 01 (XXIII)
styczeń-luty 2003




powrót do indeksunastępna strona

Sławomir Spasiewicz
  Kawalerskie życie w ojczyźnie

        czyli o pewnej wojnie i jej bohaterach :)

Gdybyśmy spróbowali przyznać nagrodę dla najbardziej rozgadanego bohatera kreskówek, jednym z najpoważniejszych kandydatów byłby z całą pewnością osobnik znany w Polsce jako Kurak, zaś w USA pod więcej mówiącym imieniem Foghorn Leghorn 1. Stworzona przez Roberta McKimsona postać debiut miała imponujący - dokładnie 31 sierpnia 1946 roku pojawiła się pierwsza animacja z jej udziałem i natychmiast została nominowana do Oscara. Od tego czasu zmieniło się wiele - przede wszystkim studio Warner Brothers bardzo rzadko wypuszcza nowe filmy z klasycznymi postaciami w roli głównej. Owszem, pojawiają się one w odcinkach produkowanego przez Stevena Spielberga serialu Animaniacy, wystąpiły w Kosmicznym meczu partnerując Michaelowi Jordanowi, a para Sylwester - Tweety gra w serialu "kryminalnym", lecz są to wyjątki potwierdzające regułę. Kurak zdobył popularność - podobnie jak wszyscy inni bohaterowie tych bajek - w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.

Postać

Foghorn Leghorn jest jedyną postacią z tych stworzonych w "klasycznym" okresie, której charakter wzorowany był nie na którymś z pracowników studia braci Warner, lecz dwóch bohaterach słuchowisk radiowych: niejakim Senatorze Claghornie z Bighorn wymyślonym przez Freda Allena oraz szeryfie występującym w programie Blue Monday Jamboree. Jego podstawowymi cechami są potężny głos (dzięki któremu otrzymał imię Foghorn), niepohamowane gadulstwo (w odcinku z 1950 roku, A Fractured Leghorn, gada praktycznie bez przerwy, pozwalając swemu przeciwnikowi - kotu tylko na jedno zdanie), przekonanie o własnej wszechwiedzy (demonstrowane głównie w odcinkach, w których pojawia się mały kujon Egghead), cwaniactwo wykorzystywane dla wykręcenia się od małżeństwa lub skonsumowania przez Kurzego Orła (Henery Hawk) oraz w nieustających wojnach z Psem (The Barnyard Dawg) i zamiłowanie do piosenki Camptown Races.

Wrogowie i nie tylko

- Pies (The Barnyard Dawg)

W ostatecznym rozrachunku zazwyczaj okazywał się sprytniejszy od Kuraka, a na pewno dorównywał mu w cwaniactwie i pomysłowości. Wygrywał mimo tego, że Foghorn miał nad nim bardzo istotną przewagę: mógł chodzić sobie po terenie całej farmy, podczas gdy Pies przez większą część odcinka pozostawał przywiązany do budy, co jego rywal bez skrupułów wykorzystywał. W odcinku z 1958 roku, The Feather Bluster okazało się, że na starość wrogowie podali sobie ręce i - wspominając co lepsze "numery" - podziwiają kontynuujące rodzinną tradycję wnuczęta. Zresztą, swe siły łączyli kilka razy - w 1956 w The High and the Flighty wspólnie przepędzali akwizytora, zaś w 1957 w Fox Terror bronili kurnika przed groźnym lisem.

- Kurzy Orzeł (Henery, The Chicken Hawk)

Ten wiecznie głodny malec miał być pierwotnie głównym bohaterem serii. Wspólnie z Kurakiem i Psem wystąpił w nominowanym do Oscara odcinku z 1946 roku, Walky Talky Hawky, w którym postanowił upolować swego pierwszego kurczaka, lecz nie wiedział za dobrze, jak jego zdobycz ma wyglądać. Na jego drodze stają najpierw Kurak, a potem Pies - i obaj starają się przekonać niedoświadczonego drapieżnika, że to tamten drugi nadaje się na obiad. Swój charakter Orzeł zachował niemal we wszystkich częściach serii, wyjątek stanowi tu jedynie odcinek z 1961 roku, Strangled Eggs, gdzie Foghorn usiłuje przekonać podrzuconego kurze malca, że nie jest jej synem lecz drapieżnikiem. Co ciekawe, Henery nigdy nie wracał do domu bez łupu, porywając przegranego z finałowej bitwy między Kurakiem i Psem.

- Pięknisia (Miss Prissy)

Po raz pierwszy pojawiła się w 1951 roku w odcinku Lovelorn Leghorn. Była tam brzydką starą panną, która postanowiła zdobyć męża za pomocą ogłuszenia go wałkiem, zaś Kurak - zatwardziały stary kawaler - usiłował ją przekonać, że Pies jest przebranym kogutem. Taki jej wizerunek przetrwał do 1954 roku (do Little Boy Boo), gdy okazało się, że Prissy jest majętną wdową, obdarzoną na dodatek wybitnie uzdolnionym synem. W większości wypadków w Kuraku zwyciężała ostatecznie potrzeba niezależności.

- Junior (Egghead Junior)

Syn Prissy wystąpił zaledwie w trzech odcinkach serii (Little Boy Boo - 1954, Feather Dusted - 1955 i Crockett-Doodle-Doo - 1960). Ten żółty okularnik był geniuszem w dziedzinie przedmiotów ścisłych. Gdy Foghorn próbował "nauczyć malca zwykłego życia", okazywało się, że zaproponowane przez Juniora teoretyczne rozwiązania są dużo lepsze od tych sugerowanych przez doświadczonego Kuraka. Junior raz tylko pomylił się w obliczeniach, ale paradoksalnie okazało się, że miał rację. We wspominanym już Little Boy Boo malec podczas zabawy w chowanego wykopał spod ziemi Leghorna ukrywającego się w skrzyni na drugim końcu podwórka, a na rozpaczliwe protesty przeciwnika odpowiedział demonstracją kartki z matematycznym dowodem na jego obecność w wybranym przez siebie miejscu.

- Łasica (The Weasel)

Pojawił się w kilku odcinkach (po raz pierwszy w 1953 roku, w Plop Goes the Weasel), zapewne po to, aby zaburzyć nieco schematyczność serii. Był równie szybki, co tępy, ślina nieustannie ciekła mu z pyska, a do konsumpcji swej ofiary zabierał się jeszcze nim upewnił się, że na pewno ją trzyma.

- Żona Kuraka (!!!)

Co prawda wyżej napisałem, że Kurak jest zatwardziałym starym kawalerem i tylko w dwóch przypadkach wstępuje w związek małżeński z Miss Prissy (1951 - Lovelorn Leghorn i 1953 - Of Rice and Hen), ale jest odcinek, który tą regułę od początku łamie. W 1952 roku powstał The Egg-Cited Rooster, w którym Żona (nie Pięknisia!) nakazała Leghornowi wysiadywać ich jajko, a gdy ten oddalił się, by wyrównać porachunki z Psem, oberwał od czujnej połowicy za nieodpowiedzialność.

Goście:

W nielicznych odcinkach serii pojawiają się postacie znane z innych filmów braci Warner. W 1956 roku, w The High and the Flighty na farmę przybył we własnej osobie Kaczor Daffy, grający rolę akwizytora firmy Ace Novelty i został przepędzony wspólnymi siłami zjednoczonych wrogów. Kaczor pojawił się także w reżyserowanym już przez Isadore "Friz" Freleng specjalnym odcinku z roku 1980 The Yolks on You wchodzącym w skład dłuższego programu Daffy Duck Easter Special, gdzie walczył z Kotem Sylwestrem o złote jajko zniesione przez Pięknisię. Ten film był również drugim występem Sylwestra w serii - jego debiut w roli jednego z łupów Kurzego Orła miał miejsce już w 1947 roku, w Crowing Pains.

Schematy i ich analizy

Podobnie jak omawiany poprzednio Struś Pędziwiatr, również seria z Kurakiem w roli głównej powtarza kilka stałych schematów. Najpopularniejszym jest polowanie - Kurzy Orzeł, Łasica, a w odcinku Fox Terror Lis, próbują skonsumować któregoś z mieszkańców farmy, a Foghorn i Pies usiłują przekonać myśliwego, że to ten drugi jest jego wymarzonym obiadem. Na tym tle historii rozgrywa się nieustanna wojna na głupie dowcipy, które dwaj główni bohaterowie sobie nawzajem płatają. Do polowania - choć nieco inaczej rozumianego - można również zaliczyć te wszystkie filmy, w których ktoś z pary Kurak - Pięknisia bardzo chce wstąpić w związek małżeński, co kończy się albo fiaskiem (jeśli stroną zainteresowaną jest Leghorn) albo wygraną (jeśli to kobiecie zależy). Jak wynika z zakończeń sporej części odcinków ów schemat powielających, przewaga Kuraka nad resztą świata jest pozorna, swym głośnym i prowokacyjnym zachowaniem maskuje strach przed nadciągającym nieuchronnie rozwiązaniem w postaci niechcianego ożenku lub skończenia w garnku rodziny Kurzych Orłów.

Drugim co do ważności kanonem, według którego rozwijają się historyjki o Foghornie, jest problem ojcostwa. Nasz bohater usiłuje w nich grać rolę osobnika doświadczonego życiowo, potrafiącego sobie radzić w każdej sytuacji, ale bardzo szybko wychodzi na jaw, że jego słowa to czcze przechwałki, a dodatkowo jest wręcz przerażająco naiwny. Gdy opiekuje się kujonem Juniorem, jego umiejętności są ciągle ośmieszane. Spiskując przeciw Psu powinien mieć świadomość, że jego rywal również nie zasypia gruszek w popiele, a mimo to praktycznie za każdym razem jest tak samo zaskoczony, gdy jego plan spełza na niczym. Jak wynika z wspominanego już odcinka The Egg-Cited Rooster nie nadaje się specjalnie na ojca, gdyż opiekę nad jajkiem powierza Kurzemu Orłu, a sam rusza wyrównać rachunki z Psem.

Najrzadziej spotykanym schematem jest pojawienie się na farmie obcego - niechcianego gościa, który narusza istniejące status quo. Po raz pierwszy taka sytuacja miała miejsce w 1952 roku, w odcinku Sock-A-Doodle-Doo, gdzie pojawił się "pięściarz Kid Banty, mistrz wagi piórkowej", który na każdy dźwięk dzwonka okazywał gotowość do walki, a Kurak i Pies usiłowali sprawić, by obiektem ataku stał się rywal. Potem, w już wspominanym The High and the Flighty na farmę przybył akwizytor - Kaczor Daffy, który sprzedawał obu stronom "wojny" różne gadżety, aż wreszcie został przez zjednoczonych wrogów wyrzucony. Następnym gościem był w 1956 roku w Raw! Raw! Rooster kolega Kuraka ze szkoły, kawalarz Rhode Island Red, którego obecność była Foghornowi bardzo nie w smak. Wreszcie jako ostatni w 1963 w Banty Raids pojawił się młody, napalony kogut, który ostatecznie wysiudał Leghorna z farmy. W końcu trafił swój na swego...

Analiza świata przedstawionego

Farma, na której dzieją się praktycznie wszystkie przygody Kuraka (Poza odcinkiem z 1960 roku, Dixie Fryer, gdzie Foghorn wybrał się w podróż w Góry Ozark) jest idealnym światem dla mężczyzny-dziecka, którego Leghorn jest odpowiednikiem. Jego próżność i egoizm są całkowicie zaspokajane przez to, że jest jedynym (więc najlepszym) kogutem dla mieszkających z nim kur - ale z tego powodu nie toleruje jakiejkolwiek konkurencji. Jest potencjalnym panem haremu, tyle, że nie ma specjalnie ochoty z tego korzystać, gdyż - jak udowadniają odcinki The Egg-Cited Rooster i te, w których występuje Miss Prissy, małżeństwo to zestaw dodatkowych obowiązków lub męczenie się z nieodpowiednią osobą... Życie starego kawalera bardzo mu odpowiada, gdyż może bez obaw o kogokolwiek prowadzić nieustające bójki z Psem, które są dla obu bardziej rozrywką, niż prawdziwą wojną. Ot, dwóch znudzonych nieustannym pełnieniem swej roli "porządnych, odpowiedzialnych ludzi" funduje sobie rozrywkę... Mimo wszystko, w sytuacji zagrożenia z zewnątrz (jak na przykład w Fox Terror) doskonale radzi sobie z pełnieniem obowiązków obrońcy.

W wypadku serii o Kuraku trudno mówić o bohaterze, po którego stronie jednoznacznie stoimy. Kurak i Pies to warci siebie cwaniacy, Kurzego Orła lubi się za upór i czupurność, ale... jak można pomylić psa, czy kota z kurczakiem?! Ulokowanie sympatii zależy tu zatem wyłącznie od widza. Ja nie zamierzam niczego sugerować...



1 Czyli Leghorn (dla niewtajemniczonych - to taki gatunek kury) Syrena Mgielna. Dlaczego takie imię - patrz niżej :)

powrót do indeksunastępna strona

76
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.