powrót do indeksunastępna strona

nr 8 (XL)
październik 2004

Zeszyty Komiksowe: Rzeczywistość podziemna
Polski komiks undergroundowy bardzo szybko i chyba najbardziej jaskrawo reaguje na wszelkie wady i zalety otaczającej twórcę rzeczywistości. Wiele cech świata współczesnego autorowi można dostrzec właściwie tylko tam, przepuszczonych przez pryzmat stylizacji, potrzeb fabularnych i graficznych oraz niczym nie skażony subiektywizm tworzącego. Komiks undergroundowy nie jest przecież ograniczony żadną cenzurą, oczywiście oprócz autocenzury autora bądź autorów.
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
W Polsce powstało wiele komiksów podziemnych, opisujących stan naszego społeczeństwa. Historie te pojawiały się zarówno w efemerycznych zinach (nie tylko tych stricte komiksowych), jak i w autorskich albumikach. Z powodu takiej a nie innej sytuacji polskiego rynku komiksowego w ostatniej dekadzie XX wieku, kiedy to ziny stanowiły siłę polskiej sceny opowieści rysunkowych, istnieje wielka mnogość wpisujących się tu historii.
Ciekawą cechą komiksów undergroundowych jest fakt, że bardzo często „reagują” na dany problem, atakując go. Komiksy, które w jakiś sposób opisują i komentują polską rzeczywistość, obrały sobie kilka głównych celów ataku: przede wszystkim państwo (traktowane jako zbiór powiązanych ze sobą instytucji), Kościół (a trudno polemizować z faktem posiadania przez niego ogromnych przywilejów i wpływu na społeczeństwo), a także subkultury oraz życie codzienne w społeczeństwie i w rodzinie.
Analizując polski underground trudno nie wspomnieć o dwóch nazwiskach – Owedyk i Palinowski, znanych pod pseudonimami Prosiak i Pała, którzy stali się swoistymi ikonami polskiej komiksowej prasy podziemnej. Obaj wywodzący się ze środowiska punkowego, obaj mierzący we wszystko, co pro-kościelne i pro-państwowe. Do tego Prosiak wyszydzający subkulturę skinheadów, ale również auto-ironizujący w stosunku do punków.
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Co ciekawe, Prosiak, który w krytyce i wręcz atakach na Kościół był bardzo nieprzejednany, bardzo szybko oddzielił od atakowanej sfery kwestię wiary. Ludzie głęboko wierzący nie są wyszydzani w jego komiksach (np. zakonnica z „Ratboy’a” i Anita z „Ósmej czary”) ale traktowani z szacunkiem, zaś na tych pozornie wierzących czy zaślepionych bzdurnymi wymysłami księży (przedstawianych w bardzo negatywnym świetle) Owedyk nie zostawia już suchej nitki. Manifestacją poglądów Prosiaka jest okładka jego zina pt. „Prosiacek”, stylizowana na plakat filmu „Ghostbusters”. Ważnym elementem światopoglądu prezentowanego w komiksach tego autora jest krytyka organizacji państwowych, a w szczególności policji. Policjanci to najczęściej durnowaci sadyści lub po prostu debile, a wielu z nich możemy obserwować w przygodach Ratboy’a. Owedyk analizuje też stosunki pomiędzy subkulturami, a także takie aspekty jak wpływ mass mediów na życie ludzi i postrzeganie przez nich świata.
Pała obraca się w bardzo podobnych kręgach tematycznych jak Prosiak, jednak jego komiksy pozbawione są głębszych przemyśleń, bo autor stawia przede wszystkim na humor. Palinowski też atakuje kościół, subkultury i po prostu ludzką głupotę, ale brakuje mu sprawności narracyjnej i dobrych pomysłów na puenty. Do tego dochodzi rażąca monotematyczność jego komiksów, co oznacza, że o ile te historie w małej dawce są jeszcze do przełknięcia, to w dużej ilości są po prostu niestrawne.
Więcej na ten temat w drugim numerze „Zeszytów Komiksowych” – premiera 15 października 2004 roku podczas Międzynarodowego Festiwalu Komiksu w Łodzi. Do nabycia w księgarni Imago.com.pl



Tytuł: Zeszyty Komiksowe
Redaktor: Błażej
Numer: 2
WWW: Strona
powrót do indeksunastępna strona

70
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.