powrót do indeksunastępna strona

nr 04 (LXXVI)
maj 2008

Trzydziestu ważnych ludzi
‹Prognozy. Trzydziestu myślicieli o przyszłości›
Prognoza to, według słownika języka polskiego, „przewidywanie przyszłych zjawisk i zdarzeń”. Jednak wbrew tytułowi „Prognozy. Trzydziestu myślicieli o przyszłości”, ten zbiorek pseudowywiadów z czołowymi światowymi intelektualistami wcale o przyszłych zdarzeniach nie traktuje. Wypowiedzi samych „myślicieli” też zresztą jest tam jak na lekarstwo.
Zawartość ekstraktu: 30%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Gdyby traktować „Prognozy…” jako minileksykon, to jest to pozycja zupełnie przyzwoita. Jeśli ktoś chce się dowiedzieć kogo prestiżowa instytucja – a wydawcą książki jest Oxford University Press – zalicza do grona najbardziej wpływowych intelektualistów świata, to owszem, dobrze trafił. Obok dość oczywistych nazwisk jak Eco, Fukuyama, Clarke czy Chomsky pojawiają się też trochę mniej znane. Jest więc i wynalazca pigułki antykoncepcyjnej Carl Djerassi, i feministka Andrea Dworkin; jest również psycholog Daniel Goleman oraz laureaci Nagrody Nobla: fizyk Steven Weinberg oraz biolog, odkrywca struktury DNA, James Watson. Większość książki stanowią biogramy, podobno oparte na przeprowadzanych specjalnie z tej okazji wywiadach, mające być tylko wstępami do wypowiedzi każdego z intelektualistów (choć de facto są kilkakrotnie obszerniejsze od miejsca danego rozmówcom). Przedstawiają one sylwetki naukowców, ich największe osiągnięcia i aktualne zainteresowania.1) Co gorsza, potrzeba dużo dobrej woli, by w tych tekstach, czasem nawet ciekawych, doszukać się choć odrobiny futurologii.
Niestety nie lepiej jest, gdy pióro przejmują sami „myśliciele”. Jedno-, dwustronicowe teksty to garść luźnych refleksji na temat kondycji człowieka, jego dążeń i potrzeb. Znajdzie się też parę głosów o współczesnej nauce, a wśród nich dosłownie na palcach jednej ręki policzyć można te sięgające w przyszłość i choćby ogólnie kreślące wizję rozwoju. Większość wypowiedzi wygląda jednak jak teksty autorstwa nigeryjskiego pisarza Chinuy Achebe czy Andrei Dworkin. Ten pierwszy przedstawia błyskawiczną historię postkolonialnej Afryki, wyrażając nadzieję, że będzie lepiej, natomiast słynna feministka spłodziła pięć akapitów będących listą życzeń, nawet nie udających, że coś analizują (np.: „chcę by kraje w których uprawia się proceder segregacji płciowej (…) uznano za podrzędne”). W większości to miałkie i puste dywagacje w rodzaju umieszczonego na okładce cytatu z Eco: „Nigdy się nie zakochuj we własnym samolocie”. Przestroga niby słuszna: nigdy nie wiadomo, jakie wynalazki i teorie okażą się sukcesem i które przetrwają próbę czasu. Tylko że jednocześnie neguje to w pewnym stopniu futurologię jako taką, próbę przewidzenia co właśnie może stać się ważne, przydatne, a przede wszystkim, co może się w ogóle ziścić. To motto twórcy książki potraktowali chyba nazbyt dosłownie i przewidywanie przyszłości odpuścili sobie całkowicie.
Zbiorek jest więc przykładem kompletnej pomyłki wydawniczo-marketingowej: nie dość, że prognozowania w książce praktycznie nie ma, to biogramy, choć przynoszą kilka ciekawych informacji, w dużej części jednak przypominają fakty ogólnie znane. Zamiast “Prognoz…” proponuję zatem zestaw: dowolna lista prestiżowych nagród naukowych plus encyklopedia – efekt będzie mniej więcej ten sam.
1) W przypadku niektórych jest to już, niestety, nieaktualne – od momentu powstania książki w 1999 roku, lista trzydziestu myślicieli została uszczuplona o kilka osób osób, np.: ostatnio zmarłego Arthura C. Clarke’a.



Tytuł: Prognozy. Trzydziestu myślicieli o przyszłości
Tytuł oryginalny: Predictions: Thirty Great Minds on the Future
Redakcja: Sian Griffiths
Wydawca: Zysk i S-ka
ISBN-10: 83-7298-665-7
Format: 348s. 125×195mm
Cena: 35,90
Data wydania: 19 kwietnia 2006
Ekstrakt: 30%
powrót do indeksunastępna strona

36
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.