powrót; do indeksunastwpna strona

nr 03 (CV)
kwiecień 2011

Droga do Nobla
Mario Vargas Llosa ‹Jak ryba w wodzie›
Wspomnienia Maria Vargasa Llosy ukazują go jako człowieka pochłoniętego przez dwie wielkie życiowe namiętności – literaturę i politykę. Niestety, taki podział zainteresowań ubiegłorocznego noblisty nie wpłynął najlepiej na samą książkę, gdyż z tego powodu „Jak ryba w wodzie” jest dla polskiego czytelnika w jednej połowie lekturą fascynującą, w drugiej zaś wręcz nużącą.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
W „Jak ryba w wodzie” próżno szukać wydarzeń z ostatnich kilkunastu lat z tej prostej przyczyny, że oryginalne wydanie ukazało się już w 1993 roku. Na szczęście fakt, że z tak dużym opóźnieniem możemy się zapoznać z polskim tłumaczeniem, nie wpłynął znacząco na atrakcyjność lektury. Niewątpliwie jednak moment spisywania wspomnień zaważył na ostatecznym kształcie książki. Przeplatają się w niej rozdziały, w których są przestawione koleje życia pisarza, począwszy od jego wczesnego dzieciństwa, z poświęconymi aktywności politycznej Maria Vargasa Llosy w latach 1987-1990, zakończonej porażka w wyborach prezydenckich w Peru. Nie da się ukryć, że o ile te pierwsze są prawdziwą gratką dla fanów twórczości autora, o tyle te drugie po prostu nie porywają.
Dzięki lekturze „Jak ryba w wodzie” mamy przede wszystkim niezwykłą możliwość dowiedzenia się z pierwszej ręki, jakie zdarzenia i przeżycia były inspiracją dla Maria Vargasa Llosy do stworzenia jego najbardziej znanych utworów. Na przykład kiedy czytamy o nauce przyszłego pisarza w Szkole Wojskowej Leoncia Prady, momentalnie stają nam przed oczyma sceny z „Miasta i psów”, z kolei historia jego pierwszego małżeństwa zaowocowała „Ciotką Julią i skrybą”, a w opisywanych w „Jak ryba w wodzie” znajomych (a czasem i we wrogach) możemy rozpoznać pierwowzory wielu powieściowych postaci. Niewątpliwie interesujące jest również śledzenie czytelniczych fascynacji autora, a także jego pierwszych dokonań na polu literatury. Właśnie te fragmenty „Jak ryba w wodzie” pozwalają nam lepiej poznać Maria Vargasa Llosę zarówno jako twórcę, jak i po prostu człowieka.
Bezpośrednie zaangażowanie w politykę autora „Wojny końca świata” nie trwało długo, ale obfitowało w nagłe zwroty akcji. Początkowo kandydatura Maria Vargasa Llosy miała naprawdę duże poparcie społeczne, natomiast Alberto Fujimori okupował ostatnie miejsce w sondażach przedwyborczych. Można by więc uznać, że „Jak ryba w wodzie” dla tego pierwszego pełni częściowo funkcję terapeutyczną po dość zaskakującej klęsce w starciu z „człowiekiem znikąd”. Na szczęście pisarza nie zaślepiła gorycz porażki i analiza przyczyn takiego wyniku wyborczego jest całkiem rzeczowa i przekonująca. Z kart książki wyłania się więc obraz intelektualisty, który ze swoją dość idealistyczną wizją służby narodowi boleśnie zderzył się z brutalnymi realiami uprawiania polityki, wymuszającymi kompromisy, ustępstwa, a czasem po prostu brudne zagrania. Problem jednak tkwi w tym, że dla polskiego czytelnika meandry peruwiańskiej sceny politycznej sprzed dwudziestu lat są raczej mało zajmujące. Zbyt rzadko pojawiają się natomiast w książce takie perełki, jak opisy wykorzystywania w kampanii wyborczej przez przeciwników politycznych pisarza fragmentów jego utworów.
Z pewnością zaś możemy być wdzięczni Peruwiańczykom za wynik wyborów prezydenckich w 1990 roku. Gdyby Mario Vargas Llosa wtedy zwyciężył, to zapewne nie tylko nie otrzymałby literackiej Nagrody Nobla, ale i nie napisałby „Święta Kozła” czy „Szelmostw niegrzecznej dziewczynki”. Niewątpliwie „Jak ryba w wodzie” to interesująca (przynajmniej w połowie) lektura dla wielbicieli twórczości Maria Vargasa Llosy, jednak zdecydowanie odradzałbym sięgnięcie po nią osobom, które wcześniej nie zetknęły się z powieściami peruwiańskiego noblisty. Wspomnienia autora „Pantaleona i wizytantek” bowiem naprawdę nabierają smaku, kiedy już dobrze zna się jego utwory.



Tytuł: Jak ryba w wodzie
Tytuł oryginalny: El pez en el aqua
Przekład: Danuta Rycerz
Wydawca: Znak
ISBN: 978-83-240-1497-2
Format: 640s. 144x205mm; oprawa twarda
Cena: 49,90
Data wydania: 29 listopada 2010
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w
:
Ekstrakt: 70%
powrót; do indeksunastwpna strona

80
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.