powrót; do indeksunastwpna strona

nr 05 (CVII)
czerwiec-lipiec 2011

Autor
Naszą podstawową bronią jest motti i sisu
William Trotter ‹Mroźne piekło. Radziecko-fińska wojna zimowa 1939-1940›
Jesienią 1939 roku nikt nie przypuszczał, że zaledwie czteromilionowa Finlandia zdoła przez trzy miesiące powstrzymywać ataki Armii Czerwonej. W „Mroźnym piekle” William Trotter podaje najpełniejszą i najbardziej przystępną relację z tej wojny.
ZawartoB;k ekstraktu: 90%
‹Mroźne piekło. Radziecko-fińska wojna zimowa 1939-1940›
‹Mroźne piekło. Radziecko-fińska wojna zimowa 1939-1940›
Wojna zimowa to konflikt, który od samego początku był starciem przegranym przez Finlandię. Jedynie duma narodowa oraz naiwna wiara w pomoc państw zachodnich (która ograniczyła się do zaopatrzenia walczących w sprzęt wojskowy, często z okresu pierwszej wojny światowej) sprawiły, że podjęto rękawicę rzuconą przez Związek Radziecki. Bez odpowiedniego sprzętu i rezerw (każda dywizja była na wagę złota praktycznie na każdym odcinku frontu, od Przesmyku Karelskiego aż po Laponię) Finowie mogli liczyć jedynie na swoją mobilność, znajomość terenu i przystosowanie do ekstremalnych warunków skandynawskiej zimy.
Doskonałe wyszkolenie Finów (które zaprezentowali w licznych potyczkach i bitwach) szło w parze z całkowitym nieprzygotowaniem do tej wojny ze strony Armii Czerwonej. Trotter podaje liczne przykłady całkowitej ignorancji radzieckich dowódców, ich braku zdecydowania czy zwyczajnej żołnierskiej zdolności do improwizacji. Wystarczy wspomnieć o tym, że przez wiele tygodni czerwonoarmiści paradowali przez skandynawskie śniegi w długich, ciemnych szynelach i mundurach w kolorze khaki, doskonale odcinających się od wszechobecnej bieli. Innym kuriozum jest wspomnienie o schwytanym żołnierzu, który w trakcie przesłuchania przyznał się do tego, że do wojska został wcielony podczas robienia zakupów na jednej ze stacji kolejowych w okolicach Murmańska.
Podobnego rodzaju historie nie są bynajmniej podstawowym elementem książki. Trotter ze znajomością rzeczy opowiada o kolejnych epizodach wojny, poczynając od jej wybuchu i pierwszych potyczek, przez kolejne, coraz poważniejsze starcia (w tym zwycięskie dla Finów bitwy pod Tolvajrvi i Suomussalmi), aż po przełamanie Linii Mannerheima i wdarcie się Armii Czerwonej na tereny Finlandii. Brak rezerw, wyczerpanie żołnierzy i cywilów oraz niemożliwość prowadzenia dalszej wojny zmusił rząd do podpisania pokoju i oddania części swojego terytorium Związkowi Radzieckiemu.1)
Wśród licznych potyczek i konfliktów niebagatelną rolę odgrywały dwa elementy. Pierwszym z nich były sisu, czyli fiński odpowiednik odwagi lub „jaj”, bez których wiele brawurowych akcji nie mogłoby mieć miejsca (za doskonały przykład może posłużyć sytuacja, w której jeden żołnierz uzbrojony w pistolet zmusił do odwrotu dwa radzieckie czołgi). Drugim, równie istotnym aspektem walk zimowych były motti, czyli zasadzki na wrogie transporty, które opierały się na rozdarciu kolumn na kilka mniejszych części i długie, często wielodniowe, nękanie ich atakami, ostrzałem artyleryjskim (zwykle przeprowadzanym przy pomocy lekkich moździerzy) czy niszczeniem zapasów. Często po kilku dniach wewnątrz motti morale radzieckich żołnierzy było tak niskie, że ostateczne rozbicie danej grupy nie nastręczało Finom żadnych trudności.
Trotter portretuje wojnę zimową taką, jaką była w rzeczywistości: brutalnym konfliktem, w którym po jednej stronie znaleźli się odważni i brawurowi żołnierze broniący swojej ojczyzny, gotowi do największych poświęceń, zaś po drugiej słabo wyszkoleni, nieprzygotowani najeźdźcy, których jedyną, rzadko wykorzystywaną przewagą było lepsze uzbrojenie. Nawet dominacja radzieckiego lotnictwa na niewiele się zdała – osobny rozdział poświęcony działaniom fińskich asów przestworzy pokazuje jak nawet przy użyciu dwupłatowych myśliwców z okresu pierwszej wojny światowej (sic!) Finowie byli w stanie toczyć wyrównany bój.2)
Jeśli szukacie rzetelnej książki omawiającej ten tytaniczny bój o zachowanie własnej niezależności w obliczu radzieckiej dominacji, opracowanie Trottera jest bez wątpienia najlepszym z dostępnych. „Mroźne piekło” nadaje się zarówno dla laików, jak i zagorzałych militarystów i fanów drugiej wojny światowej. Pierwsi znajdą tu znakomicie opowiedzianą historię konfliktu, a drudzy – mnóstwo ciekawych detali i konkretów.
1) Ziemie te, głównie Przesmyk Karelski, Finlandia odzyskała piętnaście miesięcy później podczas tzw. wojny kontynuacyjnej, by stracić je na dobre po kolejnej ofensywie Armii Czerwonej w 1944 roku.
2) Osobną monografię na temat udziału fińskich pilotów w drugiej wojnie światowej wydał Osprey. Więcej informacji znajdziecie TUTAJ.



Tytuł: Mroźne piekło. Radziecko-fińska wojna zimowa 1939-1940
Tytuł oryginalny: The Winter War: The Russo-Finnish War of 1939-1940
ISBN: 978-83-7384-627-2
Format: 320 s. 165x240 mm
Cena: 39,90
Data wydania: 2007
Wyszukaj w: Wysylkowa.pl
Wyszukaj w
:
Ekstrakt: 90%
powrót; do indeksunastwpna strona

114
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.