powrót; do indeksunastwpna strona

nr 01 (CXXIII)
styczeń-luty 2013

W co grywali wikingowie?
‹Hnefatafl›
Wyobraź sobie, że… jesteś władcą Waregów, przebywasz razem z wiernymi dwunastoma kompanami w swoim zamku. Wróg czai się na zewnątrz w przeważającej liczbie i jedyną Twoją szansą na ratunek jest przedostanie się do jednego z czterech zamków narożnych. Nie oddasz władzy w ręce żadnego zbuntowanego jarla, musisz pokazać kto tu rządzi.
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Albo że… nienawidzisz swojego władcy i od dawna planujesz na niego atak. Teraz masz jedyną szansę, król dawno nie był tak słaby. Przebywa w swojej głównej siedzibie, chroniony przez garstkę wiernych mu wojów. Musisz go dopaść, zanim przedostanie się do jednego z czterech narożnych zamków, inaczej uda mu się zwołać posiłki i Twój idealny plan legnie w gruzach.
Czas, żeby zmienić układ sił na królewskiej tablicy!
Wizyta w Muzeum Narodowym w Rejkyaviku zaowocowała niecodziennym nabytkiem, czyli grą, w którą wikingowie1) grywali za swoich najlepszych czasów. W islandzkich sagach pisali, że Gunnlaug grywał z Helgą Thorsteinsdatter2) albo taki Friðþjófr (Fridthjofr) ze swoim przyjacielem Björnem3), a skoro pisali, to musi być prawda. Muzeum w swoim sklepiku sprzedawało bardzo ładnie wykonane rekonstrukcje i takim oto sposobem przywiozłam Hnefatafl do Polski. Hnefatafl [czytaj: Nhev-eh-TAH-full]4) w tłumaczeniu oznacza Królewską Tablicę i jest niczym innym, jak taktyczną grą planszową dla dwóch osób, bardzo popularną w średniowieczu wśród ludów skandynawskich. Oprócz wspomnianego przeze mnie Hnefatafla, wikingowie grywali również w Alea Evangelii, Tawlbwrdd, Brandubh, Ard Ri czy Tablut. Różnią się one głównie rozmiarami kwadratowych planszy (o wymiarach od 7x7 do 19x19 pól) oraz początkowym ułożeniem i ilością figur (wojowników króla i wojowników przeciwnika). Jedyną w miarę dobrze opisaną grą jest Tablut (popularny u Lapończyków), co tłumaczy frapującą część instrukcji załączonej do mojej Królewskiej Tablicy, jaką jest informacja, że na podstawie starych manuskryptów (np. sag) oraz zbadaniu odnalezionych plansz i innych części gry naukowcy odtworzyli sposób, w jaki prawdopodobnie w nią grano.5) Niemniej jednak, przy całej ilości wariacji i odmian wikingowych planszówek, istnieją, na szczęście, wspólne dla nich wszystkich reguły gry (prawdopodobnie).
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Na środku zawsze znajduje się tron (konakis) i tylko król może go zajmować, ta sama zasada dotyczy rogów planszy. Wszystkie pionki poruszają się w linii prostej o dowolną liczbę wolnych pól (analogicznie do ruchu wieży w szachach) i nie mogą się wzajemnie przeskakiwać ani zajmować tego samego pola. Żeby skutecznie usunąć pionek przeciwnika z planszy, trzeba go złapać w dwa ognie – w linii pionowej lub poziomej należy takiego piona zajść dwoma swoimi pionkami (król jest również pionkiem). Rogi planszy (które może zajmować tylko król), ale już nie jej krawędzie, stanowią również ścianę umożliwiającą zbicie pionka, jeżeli zostanie złapany w pułapkę przez drugiego piona. W ten sposób można „upolować” więcej niż jedną figurę. Ale za to można bezpiecznie wejść między dwa wrogie piony i nic się nie stanie. Żeby schwytać króla, trzeba go otoczyć z czterech stron lub z trzech, bo zarówno róg, jak i krawędź planszy są traktowane jak „milczący” sprzymierzeńcy. Król i jego wojownicy wygrywają, kiedy król dotrze do dowolnego rogu planszy. Jego wrogowie, co jest oczywiste, kiedy pozbędą się króla.6)
Gra ma proste zasady, ale sporo możliwości i dla osób, które lubią taktykę może stanowić spore wyzwanie. Na jej korzyść przemawia również fakt, że wcale nie trzeba jej kupować, bardzo prosto można ją zrobić samodzielnie, wystarczy narysować planszę lub ją wydrukować i wykorzystać jako pionki figury z innych gier (np. warcabów, szachów). A kiedy już naprawdę się nie chce ani rysować, ani szukać pionków, a do tego nikt nie chce z nami się w to bawić, zawsze pozostaje granie online. Poniżej podaję adresy stron, gdzie można pograć w wikińskie szachy w kilku ich odmianach.
1)Wikingowie „w zachodniej Europie byli (…) zwani Normanami, we wschodniej – Waregami” (encyklopedia PWN)
2)„Gunnlaug′s Saga Ormstunga” (źródło: http://www.gamecabinet.com/history/Hnef.html)
3)„Friðþjófs Saga ins fraekna” (źródło: http://www.gamecabinet.com/history/Hnef.html)
4)Źródło: http://www.mnh.si.edu/vikings/learning/boardgame.html
5)Fragment instrukcji do gry „The study of such manuscripts [takich, w których pojawiały się wzmianki o tej grze] and examinations of various types of boards and pieces has enabled researchers to figure out how the game was probably played.”
6)Strona, na której obrazowo przedstawiono możliwe sposoby usuwania pionków oraz złapania króla: http://www.hnefatafl.net/englisch/ehnefatafl.html



Tytuł: Hnefatafl
Info: 2 graczy
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
powrót; do indeksunastwpna strona

202
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.