powrót; do indeksunastwpna strona

nr 01 (CXXIII)
styczeń-luty 2013

Burza w mózgu
Daniel J. Siegel ‹Psychowzroczność›
W podtytule swojej książki Daniel J. Siegel obiecuje wiele, ale o „przekształcanie własnego mózgu zgodnie z regułami nowej wiedzy o empatii” czyelnikom mającym do dyspozycji jedynie „Psychowzroczność” może być trudno.
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Na nasze zachowania ma wpływ wiele czynników – w zły humor może nas wprawić rozlana kawa, bura od szefa czy spóźniający się autobus. Faktem jest, że jedne osoby mają większe, inne zaś mniejsze predyspozycje do wpadania w taki czy inny nastrój, do nerwowych reakcji czy kłótliwości. Siegel wskazuje na powiązanie owych predyspozycji z naszą osobowością, co oczywiście nie jest odkryciem nowym. Takowe amerykański psychiatra dopiero prezentuje, nazywając je psychowzrocznością, czyli umiejętnością stanowiącą „transformacyjne narzędzie pozwalające uwolnić się od schematów funkcjonowania umysłu, które utrudniają korzystanie z życia w pełni”. Brzmi znakomicie, ale jak sprawdza się w praktyce?
A praktyki w tej książce naprawdę dużo. Autor obszernie relacjonuje przypadki, z jakimi zetknął się w trakcie własnej kariery naukowej. Poznajemy między innymi pewną kłótliwą parę, niepotrafiącego nawiązać trwalszej relacji mężczyznę ogarniętego żądzą miłosnych podbojów czy dziewczynkę przeraźliwie bojącą się rekinów rzekomo zamieszkujących w basenie sąsiada. Siegel krok po kroku opisuje przebieg poszczególnych terapii – od wstępnego wywiadu, przez przebieg leczenia, aż po szczęśliwy finał może nie rozwiązujący wszystkich problemów, ale będący dużym krokiem w dobrym kierunku.
Próbując dotrzeć do sedna problemów swoich podopiecznych, lekarz zadaje im szereg pytań, a także proponuje skupienie się na kolejnych częściach własnego ciała po to, by zdiagnozować ewentualne przyczyny. Płynący z powyższych działań wniosek jest zwykle taki, że źródła dzisiejszych kłopotów pacjentów znajdują się w ich dzieciństwie. I to znowu nic nowego – okres ten jest w końcu powszechnie uznawany za determinujący dla rozwoju człowieka. Równie znanym odkryciem jest neuroplastyczność mózgu, czyli zdolność jego komórek do przekształcania połączeń z neuronami.
Fakt plastyczności organu odpowiedzialnego za myślenie pozwoliła Siegelowi stworzyć pojęcie psychowzroczności i dobudować do niego nowatorską terapię. Trudno jednak powiedzieć, na czym ona dokładnie polega. Rzadkie opisy prezentują się dość mętnie („bądź skoncentrowany na oddechu i wysłuchaj starej opowieści, przekazywanej z pokolenia na pokolenie”) i niebezpiecznie mało różnią się od praktyk medytacyjnych. Autor próbuje ratować niedostatki teoretyczne znajdującym się na końcu książki załącznikiem, ale i tutaj nie wypada zbyt przekonująco. Jego typologia może budzić uśmiech zastosowanym nazewnictwem – „trójkąt pomyślności”, „rzeka integracji” niespecjalnie kojarzą się z naukowością. Ale nawet bez czepiania się warstwy językowej można zarzucić naukowcowi, że spora część z jego wywodów to znane od lat truizmy – wiadomo, że integracja wewnętrzna i zewnętrzna pomaga człowiekowi w codziennym funkcjonowaniu, a tolerancji na inność warto uczyć się przez całe życie.
Wobec powyższych niedostatków na największą zaletę tej książki wybija się to, że skłania ona czytelnika do stawiania pytań – o własne emocje, wpływ dzieciństwa na dorosłe życie, o jakość relacji z rodzicami. To zupełnie podstawowe dla rozumienia własnego „ja” zagadnienia, tymczasem bardzo często się o nich zapomina. Siegel pozwala więc uświadomić sobie pewne problemy, gorzej, gdy przychodzi do radzenia sobie z nimi. Rzecz jasna żaden podręcznik czy kompendium nie może stanowić substytutu terapii, powinien jednak precyzyjnie objaśniać daną metodę. Tymczasem w „Psychowzroczności” podbudowa teoretyczna jest właściwie w zaniku (poza sporą liczbą informacji o funkcjonowaniu mózgu, te jednak znajdziemy w wielu innych publikacjach), a opisy przypadków, choć krzepiące, naukowych podwalin nie zastąpią. Wszystkie te wątpliwości sprawiają, że książka o „wykorzystywaniu potęgi umysłu” sprawdza się głównie jako rzecz pobudzająca ów umysł do zastanowienia się nad wybranymi kwestiami.



Tytuł: Psychowzroczność
Tytuł oryginalny: Mindsight
Data wydania: 17 listopada 2012
Przekład: Piotr Budkiewicz
Wydawca: Media Rodzina
ISBN: 978-83-7278-591-6
Format: 366s. 145×205mm
Cena: 39,–
Gatunek: non-fiction
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
powrót; do indeksunastwpna strona

80
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.