powrót; do indeksunastwpna strona

nr 05 (CXXVII)
czerwiec 2013

Podróże do własnych snów
Shaun Tan ‹Opowieści z najdalszych przedmieść›
„Opowieści z najdalszych przedmieść” – nowe dzieło Shauna Tana, australijskiego ilustratora, pisarza i filmowca, twórcy pięknego „Przybysza” i laureata Oscara za animowaną krótkometrażówkę „The Lost Thing” urzeka i zyskuje z każdą kolejną lekturą.
ZawartoB;k ekstraktu: 90%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Opowieści z najdalszych przedmieść… Naprawdę dalekich – bo czy znacie wiele miejsc, w których bawół wodny pokazuje właściwy kierunek, po ulicach chodzi ociekający wodą człowiek ubrany w staroświeckim stroju do nurkowania, na trawniku pojawia się wieloryb, między piętrami domu nagle odkryty zostaje piękny wewnętrzny dziedziniec, w którym pory roku zawsze są odmienne od tych na zewnątrz? A co sądzicie o pomyśle, by w celu partycypowania w staniu na straży bezpieczeństwa narodowego na każdym podwórku stał międzykontynentalny pocisk balistyczny, który należy czyścić i woskować w każdą pierwszą niedzielę miesiąca?
Takim właśnie opowieściami wypełniona jest książka / komiks Shauna Tana. Krótkimi, zwykle surrealistycznymi historiami o niejednokrotnie urzekającym klimacie i nieoczywistym przesłaniu. Przypominają w tym nieco nasze rodzime short stories Grzegorza Janusza, znane z łam „Nowej Fantastyki” i komiksy do scenariusza tego autora. Z Tanem Janusza łączy właśnie talent do kreowania dziwnych światów w kilku praktycznie zdaniach, ale też talent do sprawiania, że czytelnikowi owe światy wydają się na tyle bliskie i zrozumiałem, jakby znał je z własnych słów.
Czym są „Opowieści najdalszych przedmieść”? Alegoriami? Niewykluczone, niektóre interpretacje same się narzucają. Historia o Eryku, studencie z wymiany zagranicznej, przypomina „Przybysza” i koncepcję, żeby przez dziwne, nietypowe elementy sugerować zagubienie bohatera w obcym mu świecie. „Patyczaki” to z kolei jakby opowieść o relacjach między odmiennymi grupami etnicznymi i przyczynach przemocy na tle rasowym czy narodowościowym. Przepiękna „Opowieść dziadka” (mój osobisty numer jeden zbioru) to z kolei historia miłosna, przedstawiająca w alegorycznej formie niełatwe długie życie we dwoje. „Zepsute zabawki” to – być może – historia o relacji rodzicielsko-dziecięcej. Mówię „być może”, bo tak naprawdę nie mam przekonania, czy którakolwiek z moich interpretacji „Opowieści” jest prawidłowa. Na tym polega urok książki / komiksu Shauna Tana, że wiele interpretacji jest możliwych, a przy kolejnych lekturach – do których zachęcam – pojawiają się następne.
Nieprzypadkowo piszę „książka / komiks” bo zakwalifikowanie dzieła Tana do jednej z tych kategorii nie jest oczywiste. Z jednej strony „Opowieści” wyglądają na ilustrowaną książkę, z drugiej jednak niektóre historie ukazane są w czysto komiksowej formie („Zrób sobie zwierzaka”, „Deszcz w oddali”), a dla kilku innych rysunki są absolutnie kluczowe, by w pełni zrozumieć treść. Tal jest np. w przypadku „Eryka”, w którym z tekstu dowiadujemy się, że bohater jest studentem z zagranicy, a dopiero rysunki informują nas… że jest przy tym dziwnym kilkucentymetrowym ludzikiem. Tak jest też przy „Opowieści dziadka”, w której dopiero ilustracje pokazują, jak skomplikowaną wyprawę musiało odbyć małżeństwo. Rysunki pojawiają się w książce w bardzo zróżnicowanych formach (zwróćcie w szczególności uwagę na sugestywny pejzaż ze stron 42-43), a i kompozycje tekstów bywają sztuką samą w sobie (jak np. w przypadku „Machiny zapomnienia”, zaprezentowanej jako artykuł obecny gdzieś pośrodku gazetowej strony).
Jak można podsumować „Opowieści z najdalszych przedmieść”. Piękna podróż… ale dokąd? W głąb własnej podświadomości? Do własnych wspomnień, nostalgii, ujętych w onirycznej, surrealistycznej formie? Do pewnych podstawowych prawd, które można ukazywać w alegorycznej formie? Tak czy inaczej – naprawdę warto tę podróż odbyć.



Tytuł: Opowieści z najdalszych przedmieść
Scenariusz: Shaun Tan
Data wydania: 2013
Rysunki: Shaun Tan
ISBN: 978-83-60915-76-9
Cena: 39,90
Wyszukaj w: Esensjomania.pl
Zobacz w:
Ekstrakt: 90%
powrót; do indeksunastwpna strona

112
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.