powrót; do indeksunastwpna strona

nr 09 (CXXXI)
listopad 2013

Skoki czasowe i puszczanie bąków
Orson Scott Card ‹Ruiny›
O „Tropicielu”, pierwszej części nowego cyklu Orsona Scotta Carda o planecie Arkadii pisałem niegdyś: „książka, choć nie idealna, jest z pewnością jedną z lepszych pozycji napisanych przez Carda w ostatnich latach” i swe zdanie podtrzymuję. Niestety, jak to u Carda bywa, kontynuacja nie trzyma już dobrego poziomu.
ZawartoB;k ekstraktu: 50%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
„Tropiciel” oparty był na bardzo ciekawym pomyśle. Ziemski statek kolonizacyjny zmierzający na planetę Arkadię na skutek nie do końca udanego skoku czasoprzestrzennego nie tylko przenosi się 11 tysięcy lat wstecz, ale i multiplikuje do 18 idealnych kopii. Cóż zrobić – wszystkie statki lądują na planecie, a, by osadnicy nie mieli dyskomfortu spotykania samych siebie w 18 wersjach, świat zostaje podzielony na odseparowane krainy. Każda z nich rozwija się własnym torem, każda monitorowana jest przez niezwykle inteligentnego i niezniszczalnego androida, tzw. „zbędnego”. Prawdę tę odkrywamy z jednym z bohaterów – młodym chłopcem Riggiem, potomkiem królewskiego rodu jednej z krain, w dzieciństwie wychowywanego przez „zbędnego” podającego się za jego ojca. Rigg, mający umiejętności manipulowania czasem, wraz z grupą współtowarzyszy przekracza jako pierwszy granicę i poznaje prawdę o historii i sytuacji swego świata. Świata, który staje w obliczu nowego problemu – właśnie mija 11 tysięcy lat od przylotu i lada chwila można spodziewać się ziemskich statków. A Ziemianie wcale niekoniecznie będą pozytywnie nastawieni do dziwnej cywilizacji, rozwijającej się już przez tyle wieków i będącej potencjalnym zagrożeniem dla rodzimej planety…
Główną zaletą – oprócz pomysłu – była konstrukcja „Tropiciela”, czyli odkrywanie wraz z bohaterami zagadek swojego świata. Tego oczywiście nie da się już powielić, bo tajemnicę znamy. W pierwszej części poznaliśmy jednak tylko jeden z osiemnastu światów, mamy więc szansę oglądać kolejne z nich i przekonywać, jak rozwinęła się tam cywilizacja. I dokładnie tym tropem idzie Card, ale pojawia się tu niestety jeden z głównych mankamentów jego twórczości. Gdy Card pisze o ludziach, bywa wiarygodny i ciekawy, gdy pisze o geopolityce, cywilizacjach, jego teorie mają głębię komplikacji gry komputerowej. Tak było w „Alvinie”, tak było w Groszkowych odcinkach opowieści o świecie Endera (czyli cyklu „Cieni), tak jest i tutaj. Każda z kolejnych krain jest scharakteryzowana jednym nieskomplikowanym motywem (wpływem lokalnego pasożyta, efektem jakiejś istotnej umiejętności mieszkańców), nie oczekujmy tu złożonych modeli, ani socjologicznych obserwacji, których mielibyśmy chyba prawo oczekiwać, skoro ktoś bierze się za opisywanie światów po tysiącach lat rozwoju cywilizacji.
Na szczęście Card znajduje jakiś pomysł na książkę – będzie nim szukanie sposobów na uniknięcie zniszczenia arkadyjskiej cywilizacji (czy raczej: arkadyjskich cywilizacji) przez statki Ziemian. Wykorzystuje tu główny element swego świata – umiejętność bohaterów do manipulowania czasem i przeskoków czasowych. Z jednej strony to niekwestionowana wartość, bo różnym aspektom skoków czasowych, włącznie z pojawianiem się kopii samego siebie, planowaniem działań z ciągłym sprawdzaniem ich przyszłej efektywności, poświęca autor dużo miejsca. Z drugiej jednak strony chyba po raz kolejny ma problemy ze znalezieniem Złotego Środka – książka nie powinna być podręcznikiem podróży w czasie, lecz solidną literaturą, a przesadna dawka rozmyślań i rozważań staje się każdą stroną coraz bardziej męcząca dla czytelników.
Główny jednak problem „Ruin” to niepotrzebne rozdmuchanie książki do kilkuset stron. Po lekturze przychodzi konstatacja, że na tych wszystkich kartkach w sumie bardzo niewiele się wydarzyło. Książka wypełniona jest niespecjalnie zajmującymi utarczkami między bohaterami, słabo zaakcentowanymi rozważaniami etycznymi, wątkami miłosnymi oraz mającymi mieć pozór autentyczności dialogami z założenia humorystycznymi (w których zadziwiająco często pojawiają się tematy sikania i puszczania bąków). Trochę to tak wygląda, jakby po prostu autor zawarł kontrakt na książkę 500-stronicową, ale nie miał na nią wystarczająco dużo dobrych pomysłów i musiał jakoś zapełnić te białe kartki.
Cykl ma jeszcze potencjał, bo książka kończy się w sposób nieoczywisty, dający szanse na ciekawe rozwijanie wątków. Ale chyba niestety na tyle znamy już Carda, by nie oczekiwać, że nagle porzuci swe złe skłonności i znów da nam spójną i zajmującą fabułę SF…



Tytuł: Ruiny
Tytuł oryginalny: The Ruins
Data wydania: 20 czerwca 2013
Format: 384s. 140×205mm
Cena: 35,–
Gatunek: fantastyka
Wyszukaj w: MadBooks.pl
Wyszukaj w: Selkar.pl
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Zobacz w:
Ekstrakt: 50%
powrót; do indeksunastwpna strona

48
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.