powrót; do indeksunastwpna strona

nr 6 (CXXXVIII)
lipiec-sierpień 2014

Dzieci na wymianę
Hirokazu Koreeda ‹Jak ojciec i syn›
Problem, przed jakim zostają postawieni bohaterowie Hirozaku Koreedy, nierzadko stawał się motorem napędowym filmowych fabuł. Trudno więc było Japończykowi dodać w temacie coś zupełnie nowego. I pewnie dlatego postanowił nie silić się na oryginalność, lecz skupić na psychologicznych aspektach sytuacji. W efekcie „Jak ojciec i syn” okazuje się zaskakująco pogodnym dramatem obyczajowym z pełnym humanizmu przesłaniem.
ZawartoB;k ekstraktu: 80%
‹Jak ojciec i syn›
‹Jak ojciec i syn›
Od strony fabularnej japoński reżyser miał wiele możliwości, aby dodać swemu filmowi „kopa”, przenosząc opowiadaną historię na grunt dramatu sądowego czy sensacyjnego. Jeśli jednak w ogóle miał taką pokusę, nie skorzystał z niej – interesował go bowiem przede wszystkim zupełnie inny, psychologiczny aspekt zagadnienia. Dodajmy: na szczęście! Pochodzący z Tokio Hirozaku Koreeda (rocznik 1962) znany jest w Polsce między innymi dzięki „Dziecięcemu światu” (2004), „Dmuchanej lali” (2009) i „Życzeniu” (2011) – obrazom, którymi udowodnił, że potrafi w sposób bardzo subtelny opowiadać o codziennych troskach zwykłych ludzi. W których z należytą empatią pochylał się nad problemami dla wielu być może mało istotnymi, ale nierzadko rujnującymi życie dotkniętych nimi osób. Bohaterem ostatniego z wymienionych był dwunastoletni Koichi, ciężko przeżywający rozstanie rodziców, a przede wszystkim separację od swego młodszego o dwa lata brata Ryunosuke. Podobny temat Koreeda podejmuje również w swoim najnowszym dziele.
„Jak ojciec i syn” to opowieść o losie dwóch rodzin, które pewnego dnia stają przed niezwykle trudnym wyborem moralnym. Ryota Nonomiya (w tej roli popularny w Kraju Kwitnącej Wiśni piosenkarz Masaharu Fukuyama) jest wziętym architektem, pracującym dla wielkiej kompanii; zarabia tyle, że jego żona, Midori (gra ją Machiko Ono), nie musi pracować zawodowo. Jedynymi jej obowiązkami są prowadzenie domu i wychowanie syna, sześcioletniego Keity. Patrząc z boku, może się wydawać, że są w pełni szczęśliwą familią. Ale to tylko pozór. Ryota nie należy bowiem do ludzi szczególnie wylewnych; przekonany, że tylko w ten sposób zapewni dziecku właściwy start w dorosłość i odpowiednio wysoką pozycję w społeczeństwie, stawia przed chłopcem wyzwania. Ojcowską miłość i czułość zastępują oczekiwania i nakazy; granice są jasno określone, a Keita od najmłodszych lat uczony jest, że nie wolno ich przekraczać. Nieczęsto też dane mu jest usłyszeć od rodzica pochwałę, za co zresztą Midori ma do męża pretensje.
Państwo Saiki są z zupełnie innego świata. Przede wszystkim niższy jest ich status społeczny. Głowa rodu, Yudai (będący także scenarzystą filmowym Rirî Furankî), prowadzi niewielki sklep wielobranżowy, w czym pomaga mu żona Yukari (znana z wielu horrorów japońskich Yôko Maki). Mają trójkę dzieci, najstarszym jest sześcioletni Ryusei. Mieszkają przy swoim sklepiku, w ciasnym i zaniedbanym domku, który już na pierwszy rzut oka kontrastuje z luksusowym, ascetycznym apartamentowcem Nonomiyów. Różnią się też diametralnie w podejściu do swoich pociech. Poświęcają im dużo czasu, pielęgnując drobne codzienne rytuały, jak chociażby wspólna kąpiel w wannie. Wydawałoby się, że drogi obu rodzin nigdy nie powinny się przeciąć, a jednak pewnego dnia ślepy los sprawia, że stają naprzeciw siebie; na dodatek zmuszeni są wspólnie rozwiązać istotny problem. Otóż okazuje się, że Keita i Ryusei urodzili się tego samego dnia w tym samym szpitalu, gdzie zostali zamienieni, co oznacza, że od sześciu lat Ryota i Midori oraz Yudai i Yukari wychowują nie swoich synów.
Informacja o zamianie dzieci jest dla Hirozaku Koreedy jedynie punktem wyjścia. Znacznie bardziej bowiem, niż przyczyna tego stanu rzeczy (choć i ona zostaje wyjaśniona), Japończyka interesują moralne konsekwencje sytuacji, w jakiej znaleźli się państwo Nonomiya i Saiki. Pozwala mu to dokonać swoistej wiwisekcji dwóch modelów rodziny; przy czym można odnieść wrażenie, że jego sympatia znajduje się mimo wszystko tylko po jednej ze stron. Co akurat dla widzów w Polsce będzie dość oczywistym wyborem. Na plan pierwszy reżyser (i scenarzysta w jednym) wysuwa postać Ryoty – to on, a zwłaszcza jego przemiana duchowa, służy Koreedzie jako nośnik idei. I chociaż dość wcześnie widz nabiera przekonania, jaki może być – a w zasadzie, jaki będzie – finał historii, wcale nie traci nią zainteresowania. Bo najciekawsze jest właśnie to, co sprawi, że surowy i zasadniczy architekt przejdzie wewnętrzne przeobrażenie. Pod tym względem autor filmu nie zawodzi – bo nawet jeżeli uznamy jego wyjaśnienie za (zbyt) oczywiste, jest ono jednocześnie bardzo prawdziwe i tym sposobem satysfakcjonujące.
W ciągu następujących po odkryciu zamiany chłopców miesięcy Ryota musi odpowiedzieć sobie na wiele ważnych pytań dotyczących przyszłości Keity i Ryuseia. Aby to uczynić, wraca do przeszłości – tam bowiem tak naprawdę kryje się rozwiązanie jego dylematów. We własnym – wcale nie tak szczęśliwym, jak powinno być – dzieciństwie. Mimo że Nonomiya jest już mężczyzną po trzydziestce, dopiero teraz, pod wpływem nowej, zaskakującej dla wszystkich sytuacji, przechodzi przyspieszony kurs prawdziwego ojcostwa. Jego ściśle poukładane i zaplanowane na wiele lat do przodu życie legło przecież właśnie w gruzach. Chcąc poskładać wszystkie elementy od nowa, musi wykrzesać z siebie uczucie do biologicznego syna. W tym zaś celu zmuszony jest zrobić to, czego nie robił od lat – poświęcić chłopcu czas do tej pory przeznaczony na pracę zawodową. Wcale zresztą nie ma przy tym gwarancji sukcesu. Wychowanie Ryusei nagle okazuje się więc bardzo ryzykowną inwestycją. Czy Ryota zdecyduje się ją podjąć? I jakie będzie to miało skutki dla Keity? Przynajmniej częściowo, ale Koreeda odpowiada na te niebagatelne pytania.



Tytuł: Jak ojciec i syn
Tytuł oryginalny: そして父になる [Soshite chichi ni naru]
Dystrybutor: Gutek Film
Data premiery: 13 czerwca 2014
Reżyseria: Hirokazu Koreeda
Zdjęcia: Mikiya Takimoto
Scenariusz: Hirokazu Koreeda
Rok produkcji: 2013
Kraj produkcji: Japonia
Czas trwania: 120 min
Gatunek: dramat
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
Ekstrakt: 80%
powrót; do indeksunastwpna strona

99
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.