Już za kilka godzin dowiemy się, czy któryś z polskich nominowanych krótkometrażowych dokumentów – „Joanna” bądź „Nasza klątwa” – zdobędzie Oscara. W oczekiwaniu na werdykt zapoznajmy się z recenzjami obu filmów.  |  | ‹Joanna›
|
Joanna [90%] Jarosław Robak To nie jest zwykły reportaż o umieraniu, ale list miłosny do życia. Reżyserka Aneta Kopacz, portretując chorą na raka Joannę Sałygę (autorkę bloga Chustka), w niezwykły sposób wydobywa zmysłowość z codzienności swojej bohaterki, tworząc jeden z najpiękniejszych filmów o macierzyństwie, jakie znam. W filmie Kopacz to nie śmiertelna choroba definiuje bohaterkę – ktoś niezorientowany, o tym, że ta inteligentna, zabawna, modnie ubrana kobieta ma przed sobą kilka miesięcy życia, domyśli się dopiero po kilku minutach, które wypełnią urocze scenki rodzajowe. Reżyserka woli pokazywać swoją bohaterkę tam, gdzie ta czuje się najlepiej: spędzającą czas z dzieckiem, mężem oraz na tle natury, która w obiektywie operatora Łukasza Żala kojarzyć się może z poetyckimi impresjami z filmów Terrence’a Malicka. Za to niemal nie widać w filmie pigułek, szpitali i lekarzy; prawie do zera zredukowano też dialogi informujące o postępach choroby, zostawiając widzowi pole do domysłów – dzięki temu nie ma w „Joannie” ani grama emocjonalnego szantażu, ani przez chwilę Kopacz nie mówi, jak mamy się czuć i ile powinniśmy wypłakać łez, oglądając film. Najwspanialszym wątkiem w tym czterdziestominutowym dokumencie jest relacja Joanny z Jankiem, jej małym, ale nad wyraz dojrzałym, synkiem – oglądamy subtelnie sfilmowane zabawy, drobne sprzeczki, pieszczoty, a przede wszystkim zaskakująco mądre rozmowy: o życiu, śmierci, przyjaźni, miłości. Wygląda to tak, jakby kobieta niemal każdą chwilę, jaka jej została, chciała poświęcić na przekazanie dziecku tego, czego sama się nauczyła – będąc jednocześnie otwartą na jego uwagi: najczęściej powtarzającym się zdaniem w filmie jest: „Chciałabym wiedzieć, co ty o tym myślisz”. Dokument Kopacz najbardziej bolesny jest wtedy, gdy dociera do nas, że ten ciepły – i mimo wszystko szczęśliwy – obraz macierzyństwa nie będzie trwał wiecznie: kończące film urywki z codzienności Janka i Joanny tworzą piękną, chwytającą za gardło metaforę nieuchronnej rozłąki i utraty.  |  | ‹Nasza klątwa›
|
Nasza klątwa [90%] Konrad Wągrowski "Nasza klątwa" Tomasza Śliwińskiego (prywatnie też ojca Leo, głównego bohatera filmu) to dokument wyjątkowo prosty w swej strukturze. Większość jego scen to rozmowa zmęczonych rodziców, którzy - jak można się domyślać - po całodziennej opiece nad chorym dzieckiem, mają chwilę na wytchnienie i własne refleksje na temat ich sytuacji. Leo urodził z wyjątkowo rzadkim schorzeniem, zwanym Klątwą Ondyny - jego organizm może w czasie snu przestać oddychać. Z tego też powodu w tym czasie oddychanie musi być nieustannie wspierane przez respirator, a do tego dochodzą dodatkowe konieczne zabiegi, jak wymiany aparatu zamocowanego do otworu w tchawicy po tracheotomii (szczegółowo ukazana scena codziennej pracy przy tym zabiegu jest najmocniejszym elementem filmu). Rodzice - Tomasz Śliwiński i Magda Hueckel - rozmawiają szczerze o swej sytuacji, o swych obawach i nadziejach (tym pierwszych jest zdecydowanie więcej), o problemach ich dnia codziennego, a możliwych przyszłościach jego dziecka, o pułapkach jakie jeszcze na niego czekają, o szansach jakie ma by prowadzić choć w jakimś ułamku normalne życie. Nie wydają się mieć pretensji do losu, zdają się zbyt zmęczeni na takie reakcje, ale nie ma też w ich nastawieniu nieuzasadnionego optymizmu. Po prostu próbują wykonywać swoje działania i starają się mieć choć chwile radości z klasycznego rodzicielstwa. Bo właśnie "Nasza klątwa" jest filmem o rodzicielstwie - o miłości, o poświęceniu, o nadziejach i lękach - i kończy się w zaskakująco podnoszący na duchu sposób, będący właśnie wyrazem radości z posiadania dziecka, niezależnie od tego, z jakimi wyzwaniami się ono tu wiąże. Film dla wszystkich rodziców z pewnością niezwykle poruszający, każący też inaczej spojrzeć na swe zwykłe, codzienne problemy.
Tytuł: Joanna Data premiery: 20 lutego 2015 Rok produkcji: 2013 Kraj produkcji: Polska Czas trwania: 40 min Gatunek: biograficzny, dokument, dramat Ekstrakt: 90%
Tytuł: Nasza klątwa Rok produkcji: 2013 Kraj produkcji: Polska Czas trwania: 28 min Gatunek: dokument, dramat Ekstrakt: 80% |