Czwarty dzień „Wakacyjnych Kadrów w Kręgach Sztuki” upłynął pod znakiem polskiego kina: festiwalowa publiczność mogła obejrzeć m.in. nagrodzoną Srebrnym Rogiem na Krakowskim Festiwalu Filmowym „Królową ciszy”, „Disco Polo” Macieja Bochniaka, a także przysłuchać się dyskusji o kondycji naszej kinematografii.  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Wielka szkoda, że Agnieszka Zwiefka, reżyserka „Królowej ciszy”, odwołała przyjazd do Cieszyna, bo jej dokument należał do najciekawszych punktów czwartego dnia festiwalu, a widzowie z chęcią dowiedzieliby się, w jaki sposób autorka trafiła na swoją bohaterkę i jak zdobyła zaufanie romskiej społeczności – bez czego film nie mógłby powstać. Produkcja opowiadająca o głuchoniemej Denisie, dziesięciolatce z romskiego obozowiska na obrzeżach Wrocławia, której pasją jest taniec, to przykład filmu, który wyłamuje się ze stereotypu polskiego dokumentu, gdzie twórca stawia kamerę przed pochodzącym z nizin społecznych bohaterem i czeka tylko, aż ten w końcu się rozpłacze, co rzekomo ma stworzyć wrażenie autentyzmu. „Królowa ciszy”, choć pokazuje trudne warunki życia wrocławskich Romów, poszerza perspektywę: w fantazyjny sposób rekonstruując marzenia dziewczynki o tańcu w bollywoodzkim stylu, unika protekcjonalizmu i przesadnego pesymizmu – świetnie pokazuje zaś, że bieda, wykluczenie i choroba nie muszą pozbawiać życia kolorów. Choć odrobinę przydługa, „Królowa ciszy” należy do najciekawszych polskich dokumentów ostatnich lat. Obok filmu Zwiefki, festiwalowicze mogli obejrzeć także kilka wartościowych fabuł, w tym „Taxi Teheran” Jafara Panahiego, które na ostatnim festiwalu w Berlinie otrzymało Złotego Niedźwiedzia oraz – przedpremierowo – surrealistyczny obraz „Gołąb przysiadł na gałęzi i rozmyśla o istnieniu” Roya Anderssona (nagrodzony Złotym Lwem na ostatnim festiwalu w Wenecji). Największe zainteresowanie wzbudziło jednak „Disco Polo” Macieja Bochniaka – film traktujący raczej o polskich fantazjach okresu transformacji, niż samym gatunku muzycznym i jego niezwykłej medialnej karierze w latach dziewięćdziesiątych. Przyznam, że nie rozumiem popularności tej produkcji: Bochniak chce być i ironiczny, i zadowolić kilku snobów rozpoznających filmowe cytaty i obronić tę specyficzną gałąź kultury, ale jego satyra jest powierzchowna, a wiedza o disco polo wyniesiona z Youtube’a (naprawdę nie wiem, dlaczego obok hitów z lat dziewięćdziesiątych pojawiają się tu zupełnie świeże „Ona tańczy dla mnie” czy „Cztery osiemnastki”). Lubię w tym filmie tylko pewne zaskakujące cameo – ale pewnie po prostu jestem zbyt wybredny. Po projekcji „Disco Polo” zaproszono widzów na dyskusję o kondycji polskiego kina w dziesięciolecie działalności Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Podobnie jak wiele innych wydarzeń „Wakacyjnych Kadrów”, również i ta debata nie spotkała się z wielkim odzewem ze strony festiwalowiczów, a szkoda, bo Marta Sikorska z PISF-u oraz krytycy Magdalena Felis i Artur Zaborski przystępnie objaśnili zasady przyznawania dotacji przez Instytut, zwracając uwagę na wolność, jaką daje on twórcom filmowym, którzy nie muszą niewolniczo trzymać się projektów, które przedstawili ubiegając się o dofinansowanie („Ida” Pawła Pawlikowskiego wstępnie nosiła nawet inny tytuł – „Siostra miłosierdzia”). Polski Instytut Sztuki Filmowej to jedna z kilku rzeczy, które udały się III RP – a na pewno jedna z niewielu, których zazdroszczą nam za granicą. Relacja z czwartego dnia festiwalu byłaby niepełna, gdyby nie wspomnieć o przyjeździe do Cieszyna Artura Barcisia. W czasie spotkania z publicznością Barciś sypał anegdotami, udowadniając, że wybitny aktor drugoplanowy doskonale sprawdza się również jako bohater wieczoru. Na zakończenie dnia na Wzgórzu Festiwalowym wystąpiły zespoły Zjednoczenie Soundsystem oraz Damian SyjonFam & DRoots Brothers – z kolei na cieszyńskim Rynku obejrzeć można było festiwalowe archiwalia, a także „Iluzję” Louisa Leterriera, kompletnie niedorzeczną i odmóżdżającą – więc chyba idealną na zakończenie przyjemnie ciepłej, wakacyjnej soboty.
Miejsce: Cieszyn Od: 8 lipca 2015 Do: 12 lipca 2015 |