Muzykę rockową gra się pod każdą szerokością i długością geograficzną. Bez względu na panujące w danym kraju wyznanie czy ustrój polityczny. Przykładem, między innymi, indonezyjskie trio Ligro, które od ponad dziesięciu lat zgłębia tajniki fusion. Przed paroma miesiącami zespół wydał nową płytę – „Dictionary 3”. I zdecydowanie jest to krążek, który można bez obaw polecić wielbicielom jazzu i rocka.  |  | ‹Dictionary 3›
|
Indonezja nigdy potęgą w świecie rocka nie była i nie będzie. Ale nie oznacza to wcale, że takiej muzyki tam się nie gra lub że nie jest ona popularna. O czym świadczy chociażby kariera, mającej swoją bazę wypadową w Dżakarcie, jazzrockowej formacji Ligro, która w ojczyźnie ma nie tylko status gwiazdy wielkiego formatu, ale postrzegana jest niemal jako zespół-instytucja. Głównie z uwagi na tworzących go muzyków, którzy udzielają się w wielu innych, docenianych przez fanów, projektach artystycznych. Gitarzysta Agam Hamzah stoi na czele własnego jazzowego tria; oprócz tego gra w innych – mniejszych (dwuosobowych) lub większych (nawet orkiestrowych) – składach. Basista Adi Darhawan to jeden z najbardziej rozchwytywanych indonezyjskich muzyków sesyjnych; na koncie ma udział w nagraniu blisko setki płyt różnych artystów ze świata popu, rocka i jazzu. Z kolei perkusista Gusti (czasami stosowana jest pisownia Gusty) Hendy dał się poznać jako członek poprockowego kwartetu Gigi, cieszącego się na wyspach ogromnym „wzięciem”. Razem – jako Ligro (ciekawostką może być fakt, że w języku ojczystym członków zespołu nazwa ta oznacza „szaleńców”) – grają od jedenastu lat. W tym czasie wydali, co prawda, tylko trzy albumy, choć biorąc pod uwagę ich zaangażowanie na innych polach, może trafniejsze byłoby stwierdzenie: aż trzy albumy.  | |
Wszystkie noszą ten sam tytuł – „Dictionary” – zmieniają się jedynie cyferki przy nim. Debiutancką płytę opublikowali w 2008 roku, drugą – cztery lata później, trzecią – po trzech kolejnych. Nagrania powstawały jednak wcześniej, na przestrzeni dwóch lat – 2013 i 2014. Krążek – podobnie jak poprzedni – ujrzał światło dzienne nakładem amerykańskiej firmy MoonJune Records w kwietniu tego roku. W jego realizacji, poza muzykami podstawowego składu, gościnnie wzięła udział jeszcze osiemnastoletnia indonezyjska pianistka jazzowa Ade M. Irawan, którą można usłyszeć w pierwszej na liście, niemal piętnastominutowej, kompozycji „Bliker 4”. To najbardziej klasyczny, utrzymany w klimacie modern jazzu z lat 60. XX wieku utwór na „Dictionary 3”. Otwiera go stonowany pochód sekcji rytmicznej, z przyjemnie dudniącym w uszach basem; kiedy – już na samym początku – dołącza fortepian, robi się prawdziwie smakowicie. Irawan gra z zaskakującą, jak na jej wiek, precyzją i wyczuciem. Radzi sobie znakomicie zarówno w partiach, które wymagają od niej delikatności, jak i w takich, w których musi wykrzesać z siebie wielką energię. Może oczywiście liczyć przy tym na wsparcie pozostałych muzyków, w tym także Hamzaha, który mniej więcej w połowie zastępuje ją w roli solisty, w finale natomiast wciąga do intrygującego dialogu.  | |
Jeszcze dłuższy od „Bliker 4” jest utwór numer dwa – „Pentagonal Krisis”. Zaczyna się on bardzo spokojnie; Hamzah sięga w nim nawet po gitarę akustyczną, a czyni to przede wszystkim po to, aby w główny nurt „opowieści” wpleść tony charakterystyczne dla folkloru azjatyckiego. W dalszej części zespół podbija jednak tempo, prostą drogą zmierzając do czysto rockowego (a niekiedy wręcz hardrockowego czy heavymetalowego) grania. Te fragmenty przywodzą na myśl jazzowo-metalowe poszukiwania takich formacji, jak Massacre, Roy Paci & CorLeone, Deveykus czy Zornowego Simulacrum. Indonezyjczycy nie stronią od improwizacji, które momentami osiągają wyższy poziom abstrakcji. W każdym razie basista i bębniarz mają znakomitą okazję, aby się porządnie „wyszumieć”. Po tej porcji energii „Tragic Hero”, przynajmniej we wstępie, przynosi zasłużone ukojenie. Długie intro cechuje majestatyczno-senny pochód perkusji i basu. O to, by jednak Adi i Gusti nie zasnęli podczas wykonywania pracy, troszczy się Agam, który po kilku minutach kojenia zszarganych nerwów daje wreszcie sygnał do kolejnego ataku. Jak na lidera przystało, najpierw serwuje słuchaczom wirtuozerską solówkę na gitarze, a następnie stawia „kropkę nad i” mocnym finałem.  | |
W „The 20th Century Collaseu” Ligro pozwala sobie na ciekawy eksperyment. Po kolejnej robiącej spore wrażenie rozbudowanej gitarowej solówce (w tle w tym czasie słyszymy transową sekcję rytmiczną) zaczyna się fragment, w który artyści z Dżakarty wplatają wariacje na temat dwóch kompozycji dwudziestowiecznych autorów muzyki klasycznej: Austriaka Antona Weberna („Kwartet smyczkowy op. 28” z 1938 roku) oraz Francuza Oliviera Messiaena („Quatuor pour la fin du temps” z 1941 roku). Tym samym fusion spod znaku Mahavishnu Orchestra i King Crimson spotyka się z klasyczną awangardą. Ze zderzenia tak odległych, zdawałoby się, światów może zrodzić się albo coś bardzo intrygującego, albo boleśnie niestrawnego. W tym przypadku ma miejsce to pierwsze. „Dictionary 3” zamyka najkrótszy w całym zestawie numer zatytułowany „Lonely Planet”. I w nim Indonezyjczycy potrafią zaskoczyć, w pierwszej kolejności sięgając po typowo bluesowe frazy (vide kolejna solówka Agama), w drugiej – pozwalając sobie na szaleńcze eksperymenty w stylu przywołanego już wcześniej do tablicy Johna Zorna. Jak to często bywa w przypadku jazz-rocka, to nie jest płyta dla każdego. Osoby nieobeznane i nieprzyzwyczajone do podobnych dźwięków mogą poczuć się piekielnie zmęczone już po „Pentagonal Krisis” („Bliker 4” przetrwają z uwagi na łagodzący nastroje fortepian). A im dalej w las, tym może być im ciężej. Jeśli jednak dać zespołowi szansę i poświęcić godzinę na intensywniejszą znajomość z Ligro, być może się okaże, że ten azjatycki diabeł wcale nie jest taki straszny. Skład: Agam Hamzah – gitara elektryczna, gitara akustyczna Adi Darhawan – gitara basowa Gusti Hendy – perkusja, instrumenty perkusyjne gościnnie: Ade M. Irawan – fortepian, fortepian elektryczny (1)
Tytuł: Dictionary 3 Wykonawca / Kompozytor: LigroData wydania: 19 kwietnia 2015 Nośnik: CD Czas trwania: 63:49 Gatunek: jazz, rock Utwory CD1 1) Bliker 4: 14:46 2) Pentagonal Krisis: 15:11 3) Tragic Hero: 13:50 4) The 20th Century Collaseu: 11:40 5) Lonely Planet: 08:22 Ekstrakt: 70% |