powrót; do indeksunastwpna strona

nr 2 (CLXIV)
marzec 2017

Trzeba pozostać tu, na Ziemi
Anuradha Roy ‹Sny o Jowiszu›
„Sny o Jowiszu”, komediodramat o przeszłości i współczesności Indii, przynosi ze sobą między innymi ważne pytania o sytuację kobiet – nie tylko w tym kraju.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Powieść była nominowana w 2015 roku do nagrody Bookera. Dostrzeżono głos autorki zwracającej uwagę na istotne kwestie społeczne. Kobiety, stanowiąc połowę społeczeństwa, nadal nie mają wszystkich praw. Obojętnie przechodzi się obok aktów przemocy, traktując je jako „część tradycji” lub wewnętrzne prywatne sprawy rodzinne.
Gouri, Latika i Vidyia, trzy przyjaciółki około siedemdziesiątki, wybierają się na wspólną wycieczkę do świątyni w Dżarmuli. Co za ekipa! Stale się gubią, ciągle dzieje się coś, co zakłóca ich plany. Ale to jest ich czas, by cieszyć się życiem. Rozgadane, zmagające się z dolegliwościami właściwymi dla swojego wieku, co autorka opisuje z dystansem i poczuciem humoru. Ale jak czytamy o Gouri, robi się smutniej.
Gdy są w drodze na miejsce, do ich przedziału w pociągu dosiada się młoda dziewczyna. Jakaś inna niż hinduskie młode kobiety. Wkrótce poznamy ją lepiej. Ma na imię Nomi i za sobą tragiczną historię życia. Teraz wybiera się do Dżarmuli, by rozliczyć się z przeszłością. Niemal nie do uwierzenia, że doświadczyła tak dramatycznych przeżyć. Poznajemy je stopniowo. Opisy autorki są oszczędne, ale zapadające głęboko w pamięć. I pozwalają sobie uświadomić: ile na świecie jest dziewcząt i kobiet doświadczających takich katuszy? Trudno te cierpienia wyrazić słowami. Nomi nie potrafi. Przez wiele lat nie umiała o nich mówić. Bliska jej osoba zupełnie nie rozumie, dlaczego jest taka wycofana, zamknięta w sobie.
Wspaniale opisana jest Dżarmula, świątynia, do której przybywa mnóstwo ludzi. Trudno uwierzyć, że to miejsce fikcyjne. Codzienny ruch, rozgardiasz, kolorowe tłumy. Imponujące zabytki i hinduska kultura. Wokół świątyni – osoby, które z niej „żyją”: przewodnik oraz właściciel stoiska z gorącą herbatą (najlepszą na upalne dni). I oni noszą w sobie smutne historie, od których cały czas uciekają. Niezłym pomysłem na narrację są zmienne nastroje i klimaty. Ciekawie wkomponowane szczegóły pozwalają poznać realia współczesnych Indii, wyzwalając od stereotypów.
Kluczowym problemem opisanym w powieści jest przemoc wobec dziewcząt i kobiet. Doznawana ze strony mężczyzn wpływowych, promieniejących świętością, obdarzanych szacunkiem i zaufaniem. Anuradha Roy odsłania tutaj pewien uniwersalny mechanizm, obecny, niestety, w kulturach na całym świecie. Tu, w Indiach, źródłem złego jest aśrama, jedna z wielu w tym kraju. Wyjście poza jej mury jest niemożliwe – nawet gdy fizycznie będzie się już daleko od tego miejsca. W Indiach notuje się szczególnie dużo aktów przemocy seksualnej. Od niedawna zaczęto o nich otwarcie mówić. Nabierają odwagi krzywdzone kobiety (jeśli tylko udaje się im przeżyć). Również autorka zdecydowała się zabrać na ten temat głos. Tylko tak można zacząć walczyć z tym zjawiskiem. W wielu przypadkach nie ma jednak woli walki, a zwyrodniali sprawcy przeważnie pozostają bezkarni.
Konstrukcja powieści z pewnością zawiedzie tych, którzy są przyzwyczajeni do tego, że na koniec „wszystko wskakuje na swoje miejsce” i się wyjaśnia. Tu nie rozwiązuje się prawie nic. Anuradha Roy proponuje nam finał niejednoznaczny i nader symboliczny. To oznacza, że niestety nie ma szczęśliwych zakończeń historii żadnego z bohaterów. Jeden z nich, zakochany bez wzajemności, snuje marzenia o Jowiszu, z którego widać szesnaście księżyców. Ale nikt nigdy na tę planetę nie dotrze. Trzeba pozostać tu, na Ziemi, na której jest, jak jest. Gorzko, smutno, ale czasem też zabawnie.



Tytuł: Sny o Jowiszu
Tytuł oryginalny: Sleeping on Jupiter
Data wydania: 15 lutego 2017
Przekład: Jędrzej Polak
ISBN: 978-83-7976-600-0
Format: 316s. 135×205mm
Cena: 36,90
Gatunek: obyczajowa
Wyszukaj w: Selkar.pl
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w
:
Zobacz w:
Ekstrakt: 70%
powrót; do indeksunastwpna strona

32
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.