powrót; do indeksunastwpna strona

nr 4 (CLXVI)
maj 2017

Walc nasz (zbyt) powszedni
Anne Enright ‹Zapomniany walc›
Jeśli miałbym podsumować „Zapomniany walc” Anne Enright jednym cytatem, wybrałbym linijkę otwierającą „Cudzoziemkę” zespołu Hey. Książka wydaje się zawieszona między dwiema grupami odbiorców: zdecydowanie „za mądra dla głupich”, ale dla bardziej wyrobionych czytelników może okazać się niewystarczająca.
ZawartoB;k ekstraktu: 60%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
„Gdyby nie dziecko, żadne z tych wydarzeń by nie nastąpiło” – brzmi pierwsze zdanie omawianej powieści. Zdradza ono z jednej strony to, wokół czego będzie oscylowała akcja, z drugiej daje zapowiedź niecodziennie prowadzonej narracji. Ta ostatnia jest prawdopodobnie największą siłą tej książki. Ale po kolei.
Fabularnie mamy tu do czynienia z bardzo prostą historią: miłość, romans, zdrada, wszystko stare jak pismo klinowe, proste i przewidywalne. Z takich założeń, jeśli mierzy się w stworzenie naprawdę dobrej literatury, można wybronić się tylko sposobem: stylem czy nieoczywistymi rozwiązaniami. Niestety ten pierwszy wypada dość blado, choć spełnia swoje podstawowe zadanie: przekazuje treść w sposób niezwykle sprawny, ale jednocześnie niebezpiecznie zbaczający w stronę kiczu. Zdarzają się naprawdę ryzykowne frazy w stylu „maleńkiego rozdarcia w tkaninie życia”, w warstwie stylistycznej bywa to bliskie niezbyt dobremu romansowi.
Tyle że nie do końca. Autorka przed popadnięciem w literacką miernotę zabezpiecza się na kilka sposobów. Narrację prowadzi pierwszoosobowo, wyposażając swoją bohaterkę, Ginę, w zmysł autoironiczny, co już samo w sobie jest zabiegiem udanym, wpuszczającym między karty powieści sporo oddechu. Sama opowieść nie jest snuta liniowo, liczne retrospekcje odkrywają przed czytelnikiem kolejne elementy układanki, która choć nie składa się ostatecznie w naprawdę satysfakcjonującą czy zaskakującą całość, to jednak niesie pewną wartość narracyjną. Status wiedzy odbiorcy idzie tu w parze z niepewnością samej bohaterki, liczne przeskoki czasowe dobrze oddają zamęt w głowie Giny. Do tego, już na poziomie fabularnym, dochodzi jeszcze związana z pierwszym zdaniem tajemnica – pisarka wprowadza na scenę dziecko, ale do ostatnich stron nie można być pewnym, jak ostatecznie tę postać wykorzysta.
W 2007 roku Enright dostała za inną swoją powieść Nagrodę Bookera, tym faktem „Zapomniany walc” jest też reklamowany, co stawia go w jednym szeregu z dziełami między innymi Richarda Flanagana czy Juliana Barnesa. Takie towarzystwo sprawia jednak, ze historia Giny wypada jeszcze bardziej blado – choć nie jest to oczywiście niskich lotów romans, daleko jej także do najwyższej książkowej półki. Przyznaję, że zwłaszcza końcowe fragmenty przywodzą na myśl twórczość Jonathana Franzena, ale jednak i rozmach zdecydowanie mniejszy, i siła, z jaką trafia w czytelnika finał, nie tak duża.
Trudno jednak wytaczać najcięższe działa i zarzucać książce że nie jest tym, czym – być może – wcale nie miała być. „Zapomniany walc”, mimo swoich wad, w dalszym ciągu pozostaje sprawnie napisaną nowelą o ludzkich pragnieniach, wyborach i piętnie, jakie odciskają. Nie jest to wybitny popis laureatki Booker, ale całkiem dobra powieść obyczajowa – owszem.



Tytuł: Zapomniany walc
Tytuł oryginalny: The Forgotten Waltz
Data wydania: 6 kwietnia 2017
ISBN: 978-83-943523-2-5
Format: 256s.
Cena: 39,99
Gatunek: mainstream, obyczajowa
Wyszukaj w: Selkar.pl
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w
:
Zobacz w:
Ekstrakt: 60%
powrót; do indeksunastwpna strona

10
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.