powrót; do indeksunastwpna strona

nr 5 (CLXVII)
czerwiec 2017

Kadr, który…: Pędzą konie
To już trzecie spotkanie z podpułkownikiem „Łupaszką”. Tym razem przyjrzyjmy się pędzącym ułanom.
Wydany w 2009 roku przez IPN komiks Sławomira Zajączkowskiego i Krzysztofa Wyrzykowskiego „Łupaszka. 1939” recenzowaliśmy przy okazji jego wznowienia, a w niniejszym cyklu przyglądaliśmy się już przejazdowi przez las oraz scenie nalotu Luftwaffe na pociąg. Dziś przedstawiamy dwa podobne do siebie kadry, w których rysownik ujął rozpędzone konie.
19 września 1939 roku major „Hubal” Dobrzański, będący wówczas podkomendnym ppłk „Łupaszki” Dąmbrowskiego, zostaje zaatakowany w miasteczku Ostryna. W trakcie walk major otrzymuje wiadomość, że w pobliskich wsiach jaczejki bolszewickie wymordowały osadników – i żołnierzy, i chłopów – wszystkich Polaków. Rozkaz jest prosty: otoczyć miasto i podpalić domy, w których kryje się wróg. Ujętych z bronią zgromadzić i rozstrzelać.
Ułani ruszają do ataku. Kamienie wylatują spod kopyt koni, wokół pochodni widać zarys płomieni, dalej od nich – czarny dym. Rzucane żagwie trafiają w słomiane strzechy, które błyskawicznie zajmują się ogniem. Dla podkreślenia dynamiki akcji, autor zastosował trik z wychodzeniem atrybutów poza kadr: zarówno dłoń ułana, jak i właśnie z niej wypuszczona pochodnia wystają ponad górną krawędź ramki.
Kolejna okazja do galopu następuje dwa dni później, gdy „Łupaszka” podejmuje decyzję o wyruszeniu na pomoc walczącej stolicy, przekraczając Niemen. Tu już nikt niczym nie rzuca, ułani gnają w skupieniu, pędzą także tabory. Tym razem dynamizm podkreślony został przez przekrzywienie horyzontu: wydaje się, jakby pułk trawersował zbocze górskie.
Widziana z żabiej perspektywy linia horyzontu biegnie niemal równo po przekątnej dużego kadru, dzieląc go na część jasną – z białym, gdzieniegdzie kropkowanym w celu wyszarzenia niebem – i ciemną, obrazującą grunt. Linia jest poszarpana, bo i teren nierówny, z polną drogą biegnącą przez jego środek. Znalazło się też miejsce na narrację: czarną na białym tle u góry oraz białą na czarnym tle u dołu kadru.
powrót; do indeksunastwpna strona

96
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.