powrót; do indeksunastwpna strona

nr 10 (CLXXII)
grudzień 2017

Po trzy: Inne strony świata
Tym razem, niestety, tylko po dwa. Fantastyka w odcieniach egzotycznych.
Fantastyka jako konwencja1) wywodzi się z krajów anglosaskich. Drugim ważnym ośrodkiem stał się krąg słowiański. Z uwagi na liczbę powstających utworów i położenie geograficzne, na nasz rynek trafiają przede wszystkim książki tworzone przez autorów z tych właśnie obszarów. Co oczywiście nie oznacza, że w innych częściach świata fantastyka nie powstaje. Zamysł na dzisiejszy odcinek był taki, by zaprezentować tytuły nie tylko egzotyczne z uwagi na świat przedstawiony – czy to wzorowany na odmiennej kulturze, czy też po prostu akcję toczącą się w innym rejonie naszego globu – ale też napisane przez osoby wywodzące się z innych kręgów kulturowych w taki sposób, by te różnice zostały uwypuklone.
Zadanie nie okazało się jednak proste. Przede wszystkim dlatego, że w Polsce ukazuje się bardzo niewiele fantastyki tłumaczonej z języków innych niż angielski i rosyjski. Skoro praktycznie nie wydaje się autorów francuskich, niemieckich, czy hiszpańskich, tym trudniej natrafić na przekłady książek z odleglejszych zakątków globu. Istnieje także drugi problem. Pisarze spoza krajów, w których fantastyka ma relatywnie długą tradycję, często piszą na sposób, który nam wydaje się przestarzały i wtórny – np. odkrywają dla siebie heroic fantasy w najbardziej klasycznym wydaniu w czasie, gdy u Anglosasów panuje moda na grimdark, lub też przedstawiają dobrze nam znane motywy i wątki, jakby były czymś nowym. Z puli znanych mi tytułów wybrałam więc ostatecznie tylko dwie pozycje(z czego jedna nieco naciągana, gdyż autorka jest Amerykanką o nigeryjskich korzeniach), które uznałam za warte polecenia.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
‹Saga o Rubieżach. Tom I›
‹Saga o Rubieżach. Tom I›
Opowieść z daleka
Trylogia argentyńskiej pisarki Liliany Bodoc fabularnie wpisuje się w najbardziej klasyczny ze schematów – najkrócej można podsumować ją słowami „Indianie kontra Zły Lord”. Urok tkwi jednak w sposobie opowiedzenia tej historii i kreacji świata przedstawionego. Żyzne Ziemie, będące głównym miejscem akcji, stanowią odpowiednik obu Ameryk, tak geograficznie, jak i kulturowo (choć w tym drugim przypadku z dość dużym uproszczeniem, gdyż dokładniej zostały opisane trzy zamieszkujące tam ludy).
Bodoc poświęciła wiele uwagi i wysiłku, by przedstawić życie, tradycje i mentalność swoich bohaterów. Nic dziwnego, że trylogia przypadła do gustu Ursuli Le Guin – sporo tutaj opisów dnia codziennego, zwyczajów i rytuałów, w narrację wpleciono także pieśni śpiewane przez bohaterów. Całość odwołuje się bardziej do mitu, czy w niektórych momentach baśni, co akurat dosyć zgrabnie komponuje się z dualistycznym podejściem i brakiem pogłębionych charakterystyk postaci. W „Sadze…” większe znaczenie ma zbiorowość, niż jednostki, choć znajdzie się kilku bohaterów godnych zapamiętania – szczególnie chwalę sobie barwne i przemawiające do wyobraźni sylwetki szamanów oraz księżniczkę Acilę.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
‹Saga o Rubieżach. Tom II›
‹Saga o Rubieżach. Tom II›
Wszystko powyższe nie miałoby takiej siły oddziaływania, gdyby nie styl autorki. Bodoc pisze wdzięcznie, plastycznie, a przede wszystkim odwołuje się do innej symboliki niż ta, do której przywykliśmy. Zapraszam do lektury pełnych recenzji, w których zamieściłam sporo cytatów (tutaj można znaleźć artykuł poświęcony zbiorczemu wydaniu dwóch pierwszych tomów a tutaj – trzeciemu) w nadziei, że oddadzą one charakter całości i pokażą, na czym polega odmienność stosowanej retoryki i obrazowania.
Trylogia Bodoc nie jest pozycją dla czytelników, którzy oczekują wartkiej akcji, wielowymiarowych postaci i nietypowych rozwiązań fabularnych. Powinna natomiast spodobać się odbiorcom lubiącym szczegółowo nakreślony świat, nieśpieszną narrację i barwny, oryginalny język.
ZawartoB;k ekstraktu: 60%
‹Laguna›
‹Laguna›
Obcy przybywają do Afryki
Trylogia Liliany Bodoc odwoływała się do klasycznych wzorców narracji, przywodząc na myśl historie opowiadane przez naszych przodków. „Laguna” Nnedi Okorafor ma zupełnie inną strukturę i charakter. Zbudowana z króciutkich rozdziałów, przedstawiających jedynie wybrane momenty, jest dynamiczna, wyrywkowa, jakby rozedrgana. Tętni energią.
Ponieważ osią fabuły jest lądowanie kosmitów w oceanie niedaleko Lagos, chciałoby się zaklasyfikować tę książkę jako SF. Tyle że Okorafor miesza motywy i konwencje. Na kartach powieści znalazło się miejsce dla lokalnych bóstw i duchów (jak pajęcza boginka, czy żarłoczny duch autostrady), postaci dysponującej iście superbohaterskimi mocami, czy obdarzonej inteligencją ryby. Z przedstawionej czytelnikowi niekompletnej mozaiki scen wyłania się także obraz społeczeństwa, często kreślony z satyrycznym zacięciem.
Mieszanka to zaiste wybuchowa i też pewnie nie każdemu przypadnie do gustu. Jeśli chodzi o mnie, uważam ten miszmasz konwencji i nastrojów za udany. Intryguje i wyróżnia „Lagunę” na tle innych książek fantastycznych. Podoba mi się też narracja z punktu widzenia odmiennego od stereotypowego postrzegania Czarnego Lądu, jako pełnej nędzy rubieży, gdzie głodne murzyńskie dzieci czekają na pomoc organizacji charytatywnych. Okorafor nie idealizuje Nigerii. Jednak jej bohaterowie są dumni z tego, kim są i postrzegają swój kraj jako walczący o lepsze jutro – pełen wad, ale i perspektyw.
1) Oczywiście bywają rozmaite definicje i klasyfikacje. Dla porządku wiec dodam, że preferuję definicję węższą, czyli nie te utwory, które zawierają motywy nierealistyczne, a trend wywodzący się od konkretnych pisarzy, czy środowisk (np. w Stanach Zjednoczonych dużą rolę odegrały czasopisma), który rozwinął się w XX wieku.



Tytuł: Saga o Rubieżach. Tom I
Tytuł oryginalny: Los días del Venado. Los días de la Sombra
Data wydania: 16 sierpnia 2012
ISBN: 9788378392675
Format: 125×195mm
Cena: 45,–
Gatunek: fantastyka
Wyszukaj w: MadBooks.pl
Wyszukaj w: Selkar.pl
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w
:
Zobacz w:
Ekstrakt: 70%

Tytuł: Saga o Rubieżach. Tom II
Tytuł oryginalny: Los días del fuego
Data wydania: 14 lutego 2013
ISBN: 978-83-7839-451-8
Format: 552s. 125×195mm
Cena: 39,90
Gatunek: fantastyka
Wyszukaj w: MadBooks.pl
Wyszukaj w: Selkar.pl
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w
:
Zobacz w:
Ekstrakt: 70%

Tytuł: Laguna
Tytuł oryginalny: Lagoon
Data wydania: 4 lutego 2015
Przekład: Anna Studniarek
Wydawca: MAG
ISBN: 978-83-7480-569-8
Format: ePub, Mobipocket
Cena: 35,–
Gatunek: fantastyka
Wyszukaj w: MadBooks.pl
Wyszukaj w: Selkar.pl
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz czytniki w
: Skąpiec.pl
Zobacz w:
Ekstrakt: 60%
powrót; do indeksunastwpna strona

41
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.