powrót; do indeksunastwpna strona

nr 10 (CLXXII)
grudzień 2017

Historia w obrazkach: Bohater każdych czasów
Szczepan Atroszko ‹Pół-Jankes, czyli Tadeusz Kościuszko w Ameryce›
W październiku minęła dwusetna rocznica śmierci Tadeusza Kościuszki – jednego z najbardziej zmitologizowanych bohaterów narodowego panteonu. O którym podczas szkolnych apelów często mówi się z nabożną czcią, rzadko przy tym eksponując jego unikalny światopogląd. Nie unika tych tematów natomiast Szczepan Atroszko, autor interesującego komiksu „Pół-Jankes, czyli Tadeusz Kościuszko w Ameryce”.
ZawartoB;k ekstraktu: 60%
‹Pół-Jankes, czyli Tadeusz Kościuszko w Ameryce›
‹Pół-Jankes, czyli Tadeusz Kościuszko w Ameryce›
Osiemnaście miesięcy temu Sejm podjął decyzję o ustanowieniu roku 2017 między innymi rokiem Tadeusza Kościuszki (podobnie uhonorowano także Józefa Piłsudskiego, świętego Adama Chmielowskiego oraz Josepha Conrada-Korzeniowskiego). Nie bez powodu. 15 października minęła dwusetna rocznica śmierci wielkiego patrioty i bohatera dwóch narodów, polskiego i amerykańskiego. Kościuszko zmarł na emigracji, w szwajcarskiej Solurze (Solothurn), w której – po opuszczeniu Francji w związku z powrotem na tron w Paryżu dynastii Burbonów – spędził ostatnie dwa lata życia. Jako zagorzały republikanin nie chciał mieszkać w państwie, które jest monarchią, na dodatek tak represyjną wobec dawnych rewolucjonistów i, jak on, zwolenników równości politycznej i społecznej. Niespełna rok po śmierci, za zgodą cara Aleksandra I Romanowa, ciało generała sprowadzono do Krakowa i złożono w krypcie św. Leonarda na Wawelu.
Elementem obchodów Roku Kościuszki stał się, wydany przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu, komiks „Pół-Jankes, czyli Tadeusz Kościuszko w Ameryce”, którego autorem – zarówno scenarzystą, jak i ilustratorem – jest Szczepan Atroszko (rocznik 1986). Dotąd nie miał on szczególnych osiągnięć na swoim koncie, bo za takie trudno przecież uznać krótkie opowieści drukowane w antologiach z serii „Miasto Komiksów” czy niewiele dłuższą, poświęconą zakonowi krzyżackiemu, „Wielką grę” (2013). W „Pół-Jankesie” nie miał ambicji przedstawienia całego życiorysu swego bohatera, skupił się w zasadzie tylko na jednym, wbrew pozorom, słabo znanym w Polsce epizodzie – udziale Kościuszki w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Przedstawił zresztą te wydarzenia z nietypowej perspektywy, narratorem jest bowiem… Agrippa Hull, czarnoskóry ordynans (i przyjaciel) generała, z którym poznał się wiosną 1777 roku, kiedy Polak zajmował się fortyfikowaniem Ticonderogi.
Jesienią 1817 roku do mieszkającego na farmie w Stockbridge (w stanie Massachusetts) Agrippy dociera z Europy smutna wiadomość. Zafrasowany spogląda w gwiazdy, gdy podchodzi do niego wnuczka. Zaintrygowana nietypowym zachowaniem dziadka, pyta, co się stało – wtedy Hull zaczyna opowiadać jej o swoim nietypowym przyjacielu z dalekiego kraju. Z jego wspomnień, podszytych nieskrywaną fascynacją, wyłania się portret człowieka niezwykłego – zakochanego w swoim kraju i, jak mało kto, wiernego ideałom. Z komiksu dowiadujemy się, co skłoniło Kościuszkę do wyjazdu z Polski (wiadomo, kobieta!) i w konsekwencji odpłynięcia za Ocean, jak również – w miarę szczegółowo – jak przebiegała jego służba w armii amerykańskiej, do której został przyjęty w stopniu majora, a którą po sześciu latach opuścił, będąc już generałem brygady. Przy okazji na kartach „Pół-Jankesa” pojawia się wiele ważnych postaci historycznych: począwszy od amerykańskich generałów Horatio Gatesa i Johna Patersona, skończywszy na Thomasie Jeffersonie i przyszłym prezydencie Jerzym Waszyngtonie.
Od strony fabularnej trudno komiksowi, który ma przede wszystkim spełniać cel edukacyjny, cokolwiek zarzucić. Przedstawia Kościuszkę z należną atencją, podkreślając nade wszystko te elementy jego światopoglądu – jak umiłowanie równości społecznej i wolności (w każdym kontekście tego pojęcia) – które wciąż pozostają aktualne i godne podkreślenia. Polak – widziany oczyma Agrippy Hulla – wyprzedza epokę, w jakiej przyszło mu żyć: jest zagorzałym przeciwnikiem niewolnictwa i zwolennikiem abolicjonizmu, na dodatek stara się wcielać w życie swoje marzenia, co nie zawsze jest należycie rozumiane nawet przez polityków amerykańskich podzielających jego przekonania (jak Jefferson czy Waszyngton). Atroszko obdarzył go także sporym poczuciem humoru, co w kilku momentach okazuje się być bardzo przydatne dla rozładowania emocji. Nieco słabiej (ale na szczęście tylko „nieco”) prezentuje się natomiast grafika „Pół-Jankesa”. Widać, że autor wywodzi się z komiksowego undergroundu, którego styl – trochę uproszczony, umowny – raczej średnio pasuje do głównonurtowej opowieści o narodowym bohaterze. Najważniejsze jednak, że nie przeszkadza w lekturze. I że autor stara się również sięgać po kadry rysowane z większym niż zazwyczaj rozmachem, co w przeładowaną miejscami tekstem historię wtłacza nieco bardzo potrzebnego powietrza.



Tytuł: Pół-Jankes, czyli Tadeusz Kościuszko w Ameryce
Scenariusz: Szczepan Atroszko
Data wydania: październik 2017
ISBN: 9788365563354
Format: 48s. 165x240 mm
Cena: 20,00
Gatunek: historyczny
Wyszukaj w: MadBooks.pl
Wyszukaj w: Selkar.pl
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w
:
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
Ekstrakt: 60%
powrót; do indeksunastwpna strona

88
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.