powrót; do indeksunastwpna strona

nr 1 (CLXXIII)
styczeń-luty 2018

Tu miejsce na labirynt…: Trzech na jednego – i co z tego wyszło…
Kjetil Møster, Jeff Parker, Joshua Abrams, John Herndon ‹Ran Do›
Trzech na jednego! Tak wygląda układ sił w nowym kwartecie saksofonisty Kjetila Møstera: trzech Amerykanów i jeden Norweg. A jednak to on miał taką siłę przekonywania, że ściągnął swoich nowych kompanów zza Oceanu – gitarzystę Jeffa Parkera, kontrabasistę Joshuę Abramsa i perkusistę Johna Herndona – do Bergen, by tam nagrać album „Ran Do”.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Kjetil Møster to już – mimo wciąż jeszcze niezbyt zaawansowanego wieku (w tym roku skończy dopiero czterdzieści dwa lata) – wielce zasłużona postać skandynawskiej sceny jazzu improwizowanego. Muzyk znany z udziału w wielu projektach free- i jazzrockowych, spośród których ostatnimi czasy największym uznaniem cieszą się zespoły Møster! („Edvard Lygre Møster”, 2013; „Inner Earth”, 2014; „When You Cut Into the Present”, 2015) oraz Reflections in Cosmo („Reflections in Cosmo”, 2017). Wiosną tego roku postanowił do swego bardzo bogatego curriculum vitae dorzucić kolejny punkt – kwartet (bez nazwy, znaczony jedynie nazwiskami artystów), który stworzył z trzema muzykami z Chicago, na co dzień współpracującymi z Robem Mazurkiem (w jego Chicago Underground bądź Exploding Star Orchestra). To gitarzysta Jeff Parker, kontrabasista Joshua Adams oraz – związany również z postrockową formacją Tortoise – John Herndon.
Siła oddziaływania Kjetila musiała być, zaiste, wielka, skoro to nie on wyprawił na drugą stronę Atlantyku, by w którymś z licznych chicagowskich studiów nagraniowych popracować nad płytą, ale trójka Amerykanów pofatygowała się do posępnego, położonego nad fiordami Bergen. Może jednak Møsterowi chodziło właśnie o to, aby Jankesom udzielił się niezwykły klimat tego miasta, co następnie przełożyłoby się na tworzoną wspólnie – i podpisaną przez wszystkich – muzykę. Sesja potrwała trzy dni – od piątego do siódmego maja; pół roku później natomiast album „Ran Do” trafił do sprzedaży z logo lizbońskiej wytwórni Clean Feed na okładce. Tym samym Kjetil dołączył do – z roku na rok coraz liczniejszego – grona skandynawskich jazzmanów, których ma w swoim katalogu ta zasłużona portugalska firma (jak na przykład grupy Rune Your Day, Angles 9, Roligheten czy Cortex, by poprzestać na tych, których nowe produkcje ujrzały światło dzienne w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy).
Na „Ran Do” trafiło pięć kompozycji, wśród których znalazło się miejsce dla jednej miniatury. A to oznacza tyle, że pozostałe musiały zostać odpowiednio rozbudowane. I tak też się stało. Na otwarcie muzycy wybrali ponad dziewięciominutowe „Orko”, w którym za preludium odpowiada John Herndon. Jego energetyczna partia perkusji z miejsca definiuje to, z czym będziemy mieli do czynienia; wyznacza również szlak, jakim muszą podążyć kolejni, dołączający do bębniarza muzycy – saksofonista, kontrabasista i gitarzysta (w takiej właśnie kolejności).
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Kwartet gra z wielkim rozmachem i zaangażowaniem, ale bliżej mu do klasyków jazzu improwizowanego z lat 60. ubiegłego wieku, którzy mimo wszystko nie zapominali o swoim post- czy hardbopowym rodowodzie, aniżeli do współczesnych tuzów gatunku (spod znaku Kena Vandermarka czy Petera Brötzmanna). Co oczywiście nie ma w sobie waloru wartościującego, a jedynie określa miejsce na jazzowej mapie. Elementem odróżniającym norwesko-amerykański zespół od grup Johna Coltrane’a, Ornette’a Colemana czy Dona Cherry’ego sprzed półwiecza jest obecność w składzie gitarzysty – i to takiego, który nie stroni od wycieczek w stronę rocka (choć bez przesady).
W „Dig Me Out” kwartet zapuszcza się w rejony awangardowe, nie stroniąc od zgrzytów i przesterów; Joshua Adams z kolei sięga po smyczek, by potraktować nim swój kontrabas. Ten kontrolowany chaos towarzyszy słuchaczom przez kilka dobrych minut; sygnał do zmiany daje w końcu sekcja rytmiczna,
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
która pociąga za sobą nieco ślimaczących się Møstera i Parkera. Ale ich „powolność” (nie bez powodu w cudzysłowie) też spełnia konkretne zadanie – dzięki nie zespół skutecznie buduje mroczny nastrój. Niespełna trzyminutowe „Island Life” to hołd złożony mistrzom minimalizmu; jednocześnie też utwór wyznaczający symboliczny środek albumu. Wsłuchując się bowiem w ciąg dalszy płyty, można odnieść wrażenie, że z jednej strony „Island Life” stanowi cel, do którego kwartet dąży w dwóch poprzednich kompozycjach, z drugiej – staje się idealnym punktem wyjścia do dwóch kolejnych. W czwartym na liście utworze „Anicca” Kjetil i jego kompani żegnają się z inspiracjami awangardą i wracają na prostę drogę, u kresu której znajduje się tabliczka z napisem „free jazz”.
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Z początku robią to w sposób delikatny i stonowany, z czasem ośmielają się i nieco podkręcają tempo. Parker swoją gitarą „podgryza” kolegów, a Møster zahacza o motywy charakterystyczne dla muzyki żydowskiej. Kapitalnym zwieńczeniem „Ran Do” jest natomiast zagrana z dużą werwą, ale dzięki temu wcale nie bardziej radosna, „Pajama Jazz”. Sekcja rytmiczna dba o nostalgiczny nastrój, z kolei soliści robią wszystko, co tylko możliwe, aby ich popisy zapisały się na długo w pamięci słuchaczy. Najwięcej do powiedzenia ma tutaj Jeff Parker, którego improwizacja przypomina typowy, jazzowo-rockowy z naleciałościami folkowymi, sposób gry jego rodaczki Mary Halvorson. Całość jest bardzo wysmakowana. Może i bez szczególnych ekstrawagancji, ale przecież nie zawsze trzeba rywalizować o to, kto zagra szybciej, głośniej czy bardziej ekwilibrystycznie. Wchodząc do bergeńskiego studia, Kjetil, Jeff, Joshua i John postanowili skupić się na budowaniu odpowiedniego nastroju i temu podporządkowali swoje artystyczne peregrynacje. W efekcie powstała płyta, która do klasyki jazzu nie przejdzie, ale na pewno sprawi jego wielbicielom dużo radości.
Skład:
Kjetil Møster – saksofon tenorowy
Jeff Parker – gitara elektryczna
Joshua Adams – kontrabas
John Herndon – perkusja



Tytuł: Ran Do
Data wydania: 17 listopada 2017
Wydawca: Clean Feed
Nośnik: CD
Czas trwania: 42:33
Gatunek: jazz
Wyszukaj w: Matras.pl
Wyszukaj w: Kumiko.pl
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
Utwory
CD1
1) Orko: 09:19
2) Dig Me Out: 07:31
3) Island Life: 02:54
4) Anicca: 15:19
5) Pajama Jazz: 07:31
Ekstrakt: 70%
powrót; do indeksunastwpna strona

172
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.