powrót; do indeksunastwpna strona

nr 4 (CLXXVI)
maj 2018

Tu miejsce na labirynt…: …a w uszach wciąż jeszcze słychać krzyk!
Mats Gustafsson, Chaos Echœs ‹Sustain›
Mogłoby się wydawać, że szwedzki saksofonista Mats Gustafsson nie jest nas już w stanie niczym zaskoczyć. Zaskakiwał przecież już tyle razy. Ale właśnie – nam się to tylko wydaje. Opublikowany w kwietniu tego roku minialbum „Sustain” niejednego wielbiciela skandynawskiego jazzmana wprawi w osłupienie. Jest on bowiem efektem jego artystycznej kolaboracji z francuskim triem (a może kwartetem?)… death- i blackmetalowym Chaos Echœs!
ZawartoB;k ekstraktu: 80%
‹Sustain›
‹Sustain›
Wiemy doskonale, że Matsa Gustafssona stać na wiele. Że nie ma on najmniejszych oporów przed współpracą z muzykami, których artystyczne zainteresowania lokują się daleko od jazzu. Czego dowodzą chociażby albumy nagrane do spółki z Merzbowem, Thurstonem Moore’em i Balázsem Pándim („Cuts of Guilt, Cuts Deeper”, 2015) czy też z Jamie’em Saftem pod szyldem Slobber Pup („Pole Axe”, 2015). Ale również płyty jego sztandarowych projektów, nad którymi jako lider sprawuje pełną kontrolę – vide Nu Ensemble („Hidros6 – Knockin’”, 2015), The Thing („Shake”, 2015; „Baby Talk”, 2015) oraz Fire! („She Sleeps, She Sleeps”, 2016; „The Hands”, 2018) i Fire! Orchestra („Ritual”, 2016) – dowodzą, że to muzyk o niezwykle szerokich horyzontach. Muzyk, który jest w stanie podjąć każde wyzwanie. I w takich właśnie kategoriach należy rozpatrywać współpracę Szweda z francuskim zespołem Chaos Echœs.
Grupa powstała w 2011 roku na gruzach – specjalizującej się w death i black metalu – formacji Bloody Sign, której ton nadawali dwaj bracia Uibo: gitarzysta Kalevi oraz perkusista Ilmar. Kiedy dołączyli do nich drugi gitarzysta Stéfan Thanneur oraz basista Etienne Testart (wcześniej związany z Children of Doom) – okres formowania składu został zakończony. Od tej pory Francuzi regularnie publikowali kolejne albumy: „Parisian Sessions Rehearsal” (2013), „Duo Experience / Spectral Affinities” (2013), koncertowy „A Voiceless Ritual” (2014) oraz „Transient” (2015), po nagraniu którego z powodów osobistych rozstał się z kolegami Testart. Kolejny studyjny krążek Chaos Echœs – „Mouvement” – nagrany został w składzie trzyosobowym; ujrzał światło dzienne w lutym tego roku, chociaż materiał zarejestrowano – w studiu w Strasburgu – piętnaście miesięcy wcześniej (to jest w listopadzie 2016 roku). Zespół zaprezentował na nim swoje nowe oblicze – bardziej eksperymentalne, korzystające z doświadczeń drone music i awangardowego jazz-rocka w wydaniu francuskim, czyli tak zwanego Zeuhlu. Przy okazji z towarzyszeniem drugiego gitarzysty, Fabiena W. Furtera (DeadMen, Phazm, Wheelfall), muzycy nagrali jeszcze dwie inne ścieżki dźwiękowe, które na płycie nie zostały wykorzystane.
Ale to wcale nie oznacza, że się zmarnowały. Pół roku później oddano je w ręce Matsa Gustafssona, który postanowił w Sztokholmie dograć do nich partie saksofonu barytonowego. Gotowe utwory w połowie kwietnia upubliczniono na winylowym krążku zatytułowanym „Sustain” (wydała go amerykańska wytwórnia, rodem z Milwaukee, Utech Records). To krótki album; trwa zaledwie dwadzieścia sześć minut. Ale absolutnie nic mu nie brakuje. Jeśli komuś nie jest straszna mieszanka death i doom metalu z free jazzem i mrocznymi ambientowymi dronami – będzie wręcz zachwycony. Oba umieszczone na „Sustain” utwory – „Spellbound” i „Harvest of Souls” – trwają tyle samo czasu, co było, jak można mniemać, całkowicie zamierzonym działaniem. Pierwszy z nich zaczyna się zaskakująco spokojnie, od wspomaganych perkusyjnymi talerzami efektów elektronicznych przywodzących na myśl dźwięki fortepianu. Towarzyszą im różne niepokojące odgłosy, aż wreszcie – pod koniec trzeciej minuty – na arenę wkracza gość specjalny, Mats Gustafsson. Zrazu niepozornie, z czasem coraz odważniej, przebijając się ze swoim saksofonem z tła na plan pierwszy. Zajmuje to Szwedowi kilka dobrych minut.
W tym czasie robi jednak wszystko, aby przykuć uwagę słuchacza. Wyczarowuje ze swojego dęciaka dźwięki, które dosłownie mogą zmrozić. Partia zagrana przez Matsa brzmi przejmująco i rozdzierająco, wywołuje niemal fizyczny ból. Ale przecież nikt nie obiecywał, że będzie lekko i przyjemnie. „Harvest of Souls” utrzymany jest w podobnym nastroju, aczkolwiek w tej kompozycji Szwed ma do powiedzenia jeszcze więcej. Gdy tylko milkną pojawiające się w doommetalowej introdukcji przesterowane gitary, ich miejsce zajmuje właśnie saksofon, który idealnie wkomponowuje się w serwowany przez Francuzów klimat grozy. Momentami można nawet odnieść wrażenie, że mamy do czynienia ze ścieżką dźwiękową do jakiegoś – co w tym wypadku należy odebrać jako komplement – niszowego horroru. Solówka dęciaka przypomina wręcz potępieńczy krzyk rozpaczy. Ale sporo dzieje się także w tle. Kalevi, Fabien, Stéfan i Ilmar starają się ze wszystkich sił, aby drugi i trzeci plan nasycić przeróżnymi – chociaż o zdecydowanie mrocznej proweniencji – dźwiękami.
Wykorzystują do tego zarówno efekty elektroniczne, jak i coraz mocniejszy rytm perkusji. Tym samym niejako prowokują Gustafssona do wskoczenia na wyższy poziom abstrakcji, co owocuje – typowym dla Szweda – freejazzowym solem. Intensywność tej muzyki jest tak wielka, że nawet gdy wszystko wycisza się, w uszach wciąż słychać krzyk.
Może to i dobrze, że Mats Gustafsson i panowie z Chaos Echœs zdecydowali się wydać tak krótką płytę. Pełnowymiarowy longplay mógłby bowiem okazać się nazbyt depresyjny. A przecież to mała przyjemność mieć kogoś na sumieniu.
Skład:
Mats Gustafsson – saksofon barytonowy
CHAOS ECHŒS:
Kalevi Uibo – gitara elektryczna, efekty
Fabien W. Furter – gitara elektryczna, efekty
Stéfan Thanneur – gitara basowa, efekty
Ilmar Uibo – perkusja, instrumenty perkusyjne



Tytuł: Sustain
Wykonawca / Kompozytor: Mats Gustafsson, Chaos Echœs
Data wydania: 13 kwietnia 2018
Wydawca: Utech Records
Nośnik: Winyl
Czas trwania: 25:52
Gatunek: jazz, metal, rock
Wyszukaj w: Skąpiec.pl
Wyszukaj w: Amazon.co.uk
Zobacz w:
W składzie
Utwory
Winyl1
1) Spellbound: 12:56
2) Harvest of Souls: 12:56
Ekstrakt: 80%
powrót; do indeksunastwpna strona

88
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.