Choć mamy tu do czynienia z książką pisaną przez literaturoznawcę i specjalistę od XVIII wieku, „Literatura polskiego oświecenia wobec tradycji i Europy” nie jest klasycznym przykładem pozycji naukowej. Choć to akurat efekt uboczny formy przyjętej przez Marcina Cieńskiego, a nie skutek jego zdolności popularyzatorskich.  |  | ‹Literatura polskiego oświecenia wobec tradycji i Europy›
|
Podtytuł „Studia” mówi bardzo wiele, aczkolwiek po lekturze skłonny jestem stwierdzić, że o wiele bardziej pasowałoby określenie „szkice” – w wielu przypadkach bowiem zaprezentowane w książce eseje okazują się wyjątkowo pobieżne. Tytuły mówią zresztą same za siebie: „Humanizm i oświecenie. Próba rozpoznań i uporządkowań”, „Dwór i ogród: myśli różne o sztuce ogrodniczej i literaturze w polskim oświeceniu” czy „Polsko-niemieckie relacje literackie w XVIII wieku. Wspólna przestrzeń (rekonesans)”. Lektura pozostawia po sobie dziwne wrażenie – niby wszystkie rozdziały są dobrze napisane i przemyślane, ale brakuje im precyzji, zarówno pod względem konstrukcji, jak i przywoływanych argumentów. Jednocześnie Cieński trzyma się nakreślonego we wstępie zamiaru zaprezentowania związków polskiego oświecenia z europejskimi tradycjami tej epoki. W wielu przypadkach oznacza to przedstawianie historii, literatury i kultury Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku na tle reszty Europy (głównie Francji i Niemiec) lub dokonywanie bardziej bezpośrednich porównań (te dotyczą najczęściej relacji polsko-niemieckich). Są to niewątpliwie celne spostrzeżenia i uwagi, aczkolwiek widać wyraźnie, że wszystkie te szkice wskazują na cel do dalszych badań – albo dla samego autora, albo dla innych naukowców. Problem jednak w tym, że z naukowego punktu widzenia oferują one więcej ogólników niż szczegółów, a jednocześnie potrafią być zbyt naukowe, by można było je traktować jako próbę popularyzacji historii literatury XVIII wieku.
Tytuł: Literatura polskiego oświecenia wobec tradycji i Europy Data wydania: 2013 ISBN: 978-83-242-2353-4 Format: 288s. 150×235mm Gatunek: non-fiction Ekstrakt: 50% |