powrót; do indeksunastwpna strona

nr 2 (CXCIV)
marzec 2020

Al Andalus i jego historia
Brian A. Catlos ‹Królestwa wiary›
Autor książki Brian Catlos jest profesorem na uniwersytecie Kolorado, specjalizuje się w historii średniowiecza. Ma już na swoim koncie kilka książek dotyczących islamskich „wątków” w historii Półwyspu Iberyjskiego. Ta, którą dostajemy obecnie, jest pierwszą jego publikacją wydaną po polsku.
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Historia muzułmańskiej Hiszpanii w panoramicznym ujęciu autora obejmuje lata od późnej starożytności aż do końcowego okresu rekonkwisty (w XV wieku) i przymusowej emigracji grup morysków (muzułmańskiej ludności) w XVII wieku. Zwyczajowo opisywano te lata jako okres „zderzenia cywilizacji” – najazdu, zwalczania się różnych religii i kultur, tymczasem autor zwraca uwagę, że przez większość tego okresu historycznego muzułmanie, żydzi i chrześcijanie na Półwyspie Iberyjskim żyli w pokoju między sobą, a wojny toczyli przede wszystkim w obrębie własnych grup wyznaniowych. Można więc powiedzieć, że „Królestwa wiary” rzucają na ten okres historii Hiszpanii nowe światło, akcentując raczej to, co ówcześnie łączyło tamte kultury.
Ciekawy i bardzo wiele wnoszący do ogólnej wiedzy czytelnika jest wstęp, prezentujący ogólną historię początków islamu oraz etapy jego ekspansji na zachód – w tym także na terytorium Półwyspu Iberyjskiego, nazwanego po arabsku Al Andalus. Co ciekawe, przybyło tam stosunkowo niewielu muzułmanów z zewnątrz – obszar ten stał się islamską krainą głównie wskutek przejścia na tę wiarę jej rodowitych mieszkańców. Szczytowym wydarzeniem w tym rozdziale historii Hiszpanii było powołanie Kalifatu Kordoby (w 929 roku n.e.). Ostatnią dynastią arabską byli tam Nasrydzi, o których autor pisze w końcowych rozdziałach książki.
Brian Catlos zawarł w swojej naukowej publikacji mnóstwo historycznych szczegółów, są dokładne daty, nazwiska, nazwy miejsc. Nie jest to zatem prosta w odbiorze pozycja popularnonaukowa, w której znalazłyby się lżejsze publicystyczne akcenty. Wywód jest nader hermetyczny, choć logicznie poprowadzony: na pierwszym planie są muzułmańscy władcy i dzieje ludności oraz terytoriów znajdujących się pod ich panowaniem. W kręgu zainteresowania autora znajduje się głównie historia polityczna, stosunkowo niewiele znajdziemy faktów dotyczących historii gospodarki, kultury czy opisu realiów życia w tamtym czasie.
Cennym uzupełnieniem lektury są mapy, dzięki którym orientujemy się, gdzie i jak przebiegały opisywane wydarzenia. Dobrze sporządzony jest indeks nazwisk, miejsc i haseł, który pozwala odnaleźć w publikacji interesujące nas odniesienia. Książka zawiera też zestawienie umajjadzkich emirów i kalifów Kordoby, listę ważnych postaci, a nawet słownik, w którym znalazło się wyjaśnienie arabskich terminów pojawiających się w tekście.
Na kolorowych wkładkach zamieszczono fotografie zabytków kultury materialnej i dzieł sztuki, związanych z tym okresem historii Hiszpanii. Kraj ten do dziś szczyci się piękną architekturą, która powstała za sprawą obecności muzułmanów na ich terytorium, by wspomnieć na przykład imponujący meczet w Kordobie (obecnie będący świątynią chrześcijańską). Na muzułmański rozdział historii tego kraju warto zwrócić uwagę przede wszystkim dlatego, że przeszłość Al Andalus to także stosunkowo słabo znany rozdział z historii Europy.



Tytuł: Królestwa wiary
Tytuł oryginalny: Kingdoms of Faith
Data wydania: 12 listopada 2019
Wydawca: Rebis
ISBN: 978-83-8062-518-1
Format: 456s. 150×225mm; oprawa twarda
Cena: 59,90
Gatunek: historyczna, non-fiction, podręcznik / popularnonaukowa
Zobacz w:
powrót; do indeksunastwpna strona

39
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.