„Jak? Absurdalne naukowe rozwiązania codziennych problemów” to jedna z najoryginalniejszych książek popularnonaukowych na naszym rynku wydawniczym. Tyleż ciekawa, zajmująca, kształcąca, co… kompletnie niepraktyczna.  |  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Czy pozycję Randalla Munroe możemy w ogóle nazwać książką popularnonaukową? Niewątpliwie tak, bo nauka odgrywa w niej kluczową rolę. Fizyka, chemia, geologia, astronomia są tu nieustannie w użyciu, a matematyka odgrywa absolutnie kluczową rolę w wywodach autora. Przyzwyczailiśmy się jednak, że pozycje popularnonaukowe mają jakąś wartość praktyczną – w uporządkowany sposób poszerzają wiedzę czytelnika, dają szersze (i przystępne) spojrzenie na jakiś temat, niosą wiedzę mającą realne znaczenie. Tymczasem Munroe pozwala sobie w swej książce na radosną naukową jazdę bez trzymanki, nie zastanawiając się, dokąd chce doprowadzić czytelnika, lecz pozwalając się dowolnie unosić podejmowanym przez siebie tematom. Konstrukcja książki jest nieskomplikowana. Autor zadaje sobie jakieś pytanie – bardziej lub mniej sensowne – a potem, niby próbując na nie odpowiedzieć, rozpoczyna wesoły naukowy dryf. I tak, gdy tematem rozdziału jest „Jak skoczyć naprawdę wysoko” zaczyna swe rozważania od mechaniki skoku, by powiedzieć – jeśli chcecie pokonać najlepszego skoczka wzwyż macie dwie opcje – albo trenować całe życie, albo oszukiwać. Na przykład… przebierając się za szybowiec i idąc w odpowiednie góry. Jak wysłać plik? Można ręcznie (przenieść komputer, bądź część komputera zawierającą twardy dysk), można też dronem, albo z pomocą… motyla. Z kolei w rozdziale „Jak się przeprowadzić” rozważa opcje przemieszczania całego domu z miejsca na miejsce. Brzmi absurdalnie, ale autor stara się, by każdy jego absurd był naukowo umocowany. Krótko mówiąc, za każdym razem stara się wymyślić coś szalonego, a przynajmniej nieszablonowego, ale potem całkowicie racjonalnie analizuje możliwość realizacji tematu. Jakie jeszcze problemy zaprzątają Munroe? Och, przeróżne. Bardziej (z pozoru) praktyczne i naukowe, jak „Jak wykonać lądowania awaryjne”, „Jak przewidzieć pogodę”, „Jak zasilić dom w energię elektryczną (na Ziemi)”, poprzez mniej może naukowe („Jak zorganizować imprezę przy basenie”, „Jak grać w berka”, „Jak się zaprzyjaźnić”, „Jak udekorować choinkę”, „Jak zdmuchnąć świeczki urodzinowe:”), aż po problemy takie mniej praktyczne („Jak zbudować fosę wypełnioną lawą”, „Jak unieszkodliwić drona”, „Jak zasilić dom w energię elektryczną na Marsie”). Książka jest przy tym dowcipnie zilustrowana przez samego autora, rysunki nie tylko przybliżają problemy, ale też bywają humorystycznym komentarzem do tekstu, albo wręcz kompletną odpowiedzią na zadany problem (jak na obrazku zatytułowanym „Jak wymienić żarówkę”). Perełką w zbiorze jest rozdział „Jak wykonać lądowanie awaryjne”, w którym pakiet mniej i bardziej sensownych pytań autor wysłał do Chrisa Hadfielda, znanego kanadyjskiego pilota i astronauty (mogliście na YouTube oglądać jego wykonanie „Space Oddity” Davida Bowie, które miało miejsce na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej). Hadfield, znany również z poczucia humoru, na wszystkie pytania odpowiada najlepiej jak potrafi i nawet nie drgnie mu powieka, gdy musi zmierzyć się z problemem „Jak wylądować na skoczni narciarskiej”, czy „Jak wylądować, gdy steruje się samolotem z zewnątrz”. Dobrej zabawy dostarczy też temat „Jak wygrać wybory”, w którym na koniec, po kilku radach na zwycięstwo („Obiecuję być przeciwko rzeczom, które są złe oraz za rzeczami, które są dobre”) autor zastanawia się jak wybory przegrać i proponuje najbardziej niepopularną kampanię w historii polityki i program zaczynający się od słów: „Głos na mnie oznacza głos na wysokie bezrobocie, wojny, kradzieże w miejscu pracy i pisanie SMS-ów podczas prowadzenia pojazdu”. Tak czy inaczej, może i nie jest to klasyczna uporządkowana pozycja popularnonaukowa, ale swój cel spełnia. Promuje naukę, inspiruje, zachęca do poszerzania wiedzy. A przy tym całkiem nieźle bawi.
Tytuł: How To. Jak? Tytuł oryginalny: How To Data wydania: 20 maja 2020 ISBN: 978-83-8015-988-4 Format: 306s. 180×235mm Cena: 44,99 Gatunek: non-fiction, podręcznik / popularnonaukowa Ekstrakt: 70% |