powrót; do indeksunastwpna strona

nr 01 (CCIII)
styczeń-luty 2021

Tu miejsce na labirynt…: John i Bill podbijają Japonię
John Zorn, Soup ‹Shinjuku Pit Inn›
Można by pomyśleć, że John Zorn jest nienasycony. Że nieustannie myśli jedynie o tym, jak wzbogacić swoją – i tak już imponującą – dyskografię o kolejne pozycje. Tyle że za publikację najnowszej płyty z jego udziałem, „Shinjuku Pit Inn”, odpowiada tym razem nie on, lecz Bill Laswell, który sięgnąwszy do swoich przepastnych archiwów, wydobył z nich zapomniany koncert Zorna z udziałem japońsko-amerykańskiego tria Soup.
ZawartoB;k ekstraktu: 80%
‹Shinjuku Pit Inn›
‹Shinjuku Pit Inn›
John Zorn potrafi doskonale – i nie ma w tym oczywiście nic złego – zadbać o własny interes. Między innymi w tym celu w połowie lat 90. ubiegłego wieku powołał do życia wytwórnię płytową Tzadik Records. Od samego początku istnienia publikuje w niej nie tylko własną twórczość, ale także dokonania zespołów, które są mu artystycznie bliskie. Zdarza się też jednak od czasu do czasu, że za udostępnianie muzyki zdolnego i pracowitego Amerykanina bierze się kto inny. Na przykład jego wieloletni współpracownik i przyjaciel – basista Bill Laswell, znany z wielu ambitnych projektów z pogranicza jazzu, ambientu, rocka i metalu. Najbardziej znane i cenione z nich to Massacre (z gitarzystą Fredem Frithem), Praxis (z grającym na tym samym instrumencie Bucketheadem), Arcana (z legendarnym Tonym Williamsem na bębnach), wreszcie PainKiller (z Johnem Zornem na saksofonie i fenomenalnym japońskim perkusistą Tatsuyą Yoshidą). W pierwszej połowie poprzedniej dekady Laswell, niezwykle hołubiony w Kraju Kwitnącej Wiśni, stał się również fundamentem międzynarodowego – amerykańsko-japońskiego (względnie, jak kto woli, na odwrót) – efemerycznego tria Soup.
Żywot zespołu był krótki, ale intensywny. W „epoce” wydał on zaledwie dwie pełnowymiarowe płyty: w grudniu 2003 roku ukazał się zarejestrowany w studiu krążek „Soup”, natomiast we wrześniu następnego roku – podwójny koncertowy „Soup Live”. Zawarto na nim materiał z dwóch występów w tokijskim, istniejącym od połowy lat 60., klubie jazzowym Pit Inn New Jazz Hall (znajdującym się w dzielnicy Shinjuku). Obok Laswella trio tworzyli jeszcze dwaj Japończycy: pochodzący z Jokohamy gitarzysta Ōtomo Yoshihide (legenda sceny improwizowanej, mający na koncie kilkaset wydawnictw) oraz perkusista i okazjonalnie trębacz Yasuhiro Yoshigaki (równie aktywny co jego wyżej wymieniony kolega). O ile w studiu nagraniowym zespół ograniczył się do własnego towarzystwa, o tyle pojawiając się na scenie, chętnie korzystał z udziału gości. Na „Soup Live” usłyszeć można na przykład skrzypka Yuji Katsuiego (z progresywno-jazzrockowego Bondage Fruit), saksofonistę i organistę Naruyoshi Kikuchiego (z łączącej free jazz z progresem formacji Tipographica) oraz – i to jest gigant światowej sceny freejazzowej – saksofonistę Akirę Sakatę. Innym znów razem Laswell zaprosił do Tokio… Johna Zorna.
Koncert (a w zasadzie koncerty, bo był więcej niż jeden) kwartetu Soup plus Zorn odbył się we wspomnianym już Pit Inn New Jazz Hall 24 września 2004 roku i pomyślany był jako promocja albumu „Soup Live”. Zarejestrowany wówczas materiał trafił do archiwum Billa Laswella, który nie wiedzieć czemu zwlekał z jego upublicznieniem aż do… stycznia tego roku. Wtedy to umieścił płytę, którą zatytułował „Shinjuku Pit Inn”, na swoim Bandcampie (z możliwością zakupu). Zaskoczenie spowodowane tym, że przez ponad szesnaście lat nagrania te leżały na półce albo, co gorsza, wepchnięte w głąb szuflady bądź szafy, jest tym bardziej doskwierające, że jest to ponad pięćdziesiąt minut doskonałej fuzji jazzu improwizowanego z progresywnym metalem, a do tego jeszcze z mocno wyeksponowanymi wpływami noise’u, post-rocka, a nawet… krautrocka. Zdecydowanie łatwiej byłoby więc wymienić, czego w muzyce kwartetu nie ma.
Materiał zagrany w Pit Inn (a przynajmniej w trakcie pierwszego setu) podzielony został na cztery niezatytułowane części. Najdłuższy z nich jest fragment otwierający występ (i jednocześnie płytę) – został bowiem rozciągnięty przez kwartet aż do prawie dwudziestu czterech minut. Nie ma jednak możliwości, aby w jego trakcie ziewnąć z nudów – tyle się tutaj przeróżnych rzeczy dzieje! Początek jest zaskakująco spokojny i psychodelicznie przestrzenny; można nawet odnieść wrażenie, że gdzieś w tle rozbrzmiewają smyczki (tyle że w opisie ich nie ma), które z czasem ustępują miejsca delikatnemu saksofonowi altowemu Johna Zorna oraz mocno „zamglonej” gitarze Ōtomo Yoshihidego. Sygnał do otwarcia kolejnego wątku rzuca Yasuhiro Yoshigaki, znacząco podkręcając tempo. Zorn z miejsca przeskakuje na freejazzowe tory, grając coraz agresywniej. Tonuje go natomiast subtelnie ciepłym basem Bill Laswell, który z kolei pociąga za sobą Yoshigakiego w stronę jazzrockowego krautrocka. I tak przez kilka kolejnych minut trwa intensywne przeciąganie liny: czadowy saksofon Johna kontra – opowiadająca się po rockowej stronie – gitara Ōtomo. Obaj muzycy nie tylko jednak ze sobą konkurują; w ostatniej części „Part 1”, następującej po solowym popisie Yasuhiro, udowadniają, że potrafią ze sobą także zgodnie współpracować.
Najkrótszy, niespełna czterominutowy, „Part 2” to gęsta od dźwięków mieszanina free jazzu (vide saksofon) i noise’u (gitara). W zasadzie stanowi on preludium do części trzeciej, którą rozpoczyna Yoshihide – zrazu stonowanie, potem coraz intensywniej. Kiedy dodamy do tego jeszcze bardzo emocjonalną sekcję rytmiczną i idący trochę pod prąd saksofon – będziemy mieć pełen obraz. Kwartet nadzwyczaj konsekwentnie buduje tu postrockową ścianę dźwięku, a za sprawą gitary odważnie wkracza nawet na terytorium post-metalu. I tak jest praktycznie do samego końca. Ostatni fragment, co w tym kontekście nie powinno zaskakiwać, tonuje emocje. Muzycy powoli budują nastrój, wykorzystują pogłosy, dzięki czemu muzyka zyskuje na powłóczystości; w finale natomiast po raz kolejny pobrzmiewają smyczki, za których generowanie odpowiada prawdopodobnie wykorzystujący jakieś efekty Laswell. Muzyka Soup – obojętnie: z Johnem Zornem czy z Akirą Sakatą – nie jest dla każdego. Ale jeżeli ktoś już wcześniej miał styczność z takimi japońskimi formacjami, jak Korekyojinn, Koenjihyakkei czy Ruins (względnie Sax Ruins), i na dodatek przypadły mu one do gustu – na pewno nie będzie narzekał. „Shinjuku Pit Inn” to album, do którego chce się wracać; jest zatem szansa, że długo będzie cieszył Wasze uszy.
Skład:
John Zorn – saksofon altowy

oraz
SOUP:
Ōtomo Yoshihide – gitara elektryczna
Bill Laswell – gitara basowa
Yasuhiro Yoshigaki – perkusja, trąbka



Tytuł: Shinjuku Pit Inn
Wykonawca / Kompozytor: John Zorn, Soup
Data wydania: 5 stycznia 2021
Nośnik: cyfrowy
Czas trwania: 54:58
Gatunek: jazz, noise, rock
Zobacz w:
W składzie
Utwory
Pliki
1) Part 1: 23:44
2) Part 2: 03:51
3) Part 3: 15:51
4) Part 4: 11:32
Ekstrakt: 80%
powrót; do indeksunastwpna strona

185
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.