powrót; do indeksunastwpna strona

nr 03 (CCV)
kwiecień 2021

Top modelki
Piergiorgio Odifreddi ‹Geniusz kobiet›
Książka przedstawia sylwetki dwudziestu czterech kobiet, które wniosły istotny wkład w rozwój różnych dziedzin nauki na przestrzeni dwóch tysięcy lat. „Geniusz kobiet” włoskiego naukowca i popularyzatora nauki Piergiorgio Odifreddiego nie tylko przybliża ich dokonania, lecz także w wielu przypadkach przywraca im należną rangę.
ZawartoB;k ekstraktu: 70%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Mamy XXI wiek, wydawałoby się, że bariery dla płci żeńskiej w wielu dziedzinach już w większości runęły, tymczasem autor zauważa we wstępie, że nadal jest pewien kłopot z postrzeganiem kobiet przez pryzmat ich inteligencji, szczególnie w kulturze masowej. Odifreddi przytacza przykład popularnych czasopism niezmiennie lansujących przykłady do naśladowania i żeńskie wzorce opierające się wyłącznie na urodzie i trywialnych plotkach ze świata celebrytek.
Piergiorgio Odifreddi proponuje nowy panteon „top modelek” – to uczone, dla których priorytetem w życiu była lub jest nie powierzchowna sława, ale solidna, wymagająca ogromu wiedzy działalność naukowa i dokonania na tym polu. To w większości kobiety, które miały odwagę wyjść poza przypisane z góry role społeczne matki i żony, w niejednym też przypadku z powodzeniem łączyły je z rygorem pracy badawczej i sukcesami odnoszonymi w wybranej przez siebie dziedzinie.
Poszczególne rozdziały nie są notkami biograficznymi w ścisłym tego słowa znaczeniu. To raczej krótkie artykuły-sylwetki, akcentujące najważniejsze dokonania wybranych przez autora postaci. Wszystkie pokazują także szerszy kontekst (historyczny, społeczny, a nawet polityczny) ich działalności i ciekawe powiązania pomiędzy innymi znanymi osobistościami. Ma to swoje zalety, bo dostrzegamy z całą mocą, że sukcesy poszczególnych kobiet nie dokonały się w próżni. Jednak w kilku przypadkach dygresje i tło zagłuszają i zasłaniają wizerunek głównej postaci: przykładem mogą być między innymi rozdziały poświęcone Hypatii oraz Emmie Noether. O nich samych znajdziemy stosunkowo niewiele rozproszonych informacji.
Wśród omawianych w książce kobiet są bohaterki, by zacytować słowa autora, „oczywiste i bezdyskusyjne”, jak Maria Skłodowska-Curie, największa jego zdaniem uczona w historii. Przyznaje on we wstępie, że w niejednym przypadku wybór osób był subiektywny, decydowały także walory literackie przytaczanych tutaj historii. Rezultat tej selekcji jest całkiem przyzwoity – mamy tutaj przegląd wielu interesujących i nie zawsze powszechnie znanych naukowych dokonań kobiet, siedem z nich to noblistki. Nie bez znaczenia wydaje się też, że autor jest Włochem, dzięki czemu książka nie faworyzuje osób wywodzących się z angielskiego obszaru językowego. Wątpliwość może budzić obecność w książce szachistki węgierskiej Judith Polgár – jeśli przyjmiemy, że szachy to sport, a nie dziedzina nauki.
Teksty są ułożone chronologicznie. Książkę otwiera rozdział o Hypatii, reprezentującej jeszcze epokę starożytności. Uderzające jest to, jak niewiele kobiet, żyjących do XVIII wieku włącznie znalazło tutaj swoje miejsce. Najwięcej jest sylwetek naukowczyń działających po drugiej wojnie światowej. Ostatnią opisaną tutaj jest Iranka Marjam Mirzachani, wybitna matematyczka, pierwsza kobieta uhonorowana medalem Fieldsa. Jej życie zostało przez autora ciekawie opowiedziane, z uwzględnieniem realiów dyktatury religijnej Iranu.
Książkę kończy rozdział „Kobiety i nauka”, w którym autor zawarł swoje refleksje na temat aktywności pań na tym polu. Można dostrzec, że dzisiaj stosunkowo łatwo im podejmować studia i poświęcać się pracy badawczej. Wiele trudności, nazwijmy to, natury obiektywnej, zostało już przezwyciężonych przede wszystkim w krajach zachodnich i w Azji. Ale nadal nie ma analogicznego stopniowego wzrostu liczby badaczek na szczytach kariery i wśród laureatów najważniejszych nagród. Są rozmaite powody takiego stanu rzeczy: socjologiczne, psychologiczne i kulturowe. Być może ta publikacja choć w niewielkim stopniu przyczyni się do zmiany postrzegania miejsca kobiet w świecie i pomoże kształtować przekonanie, że kariera naukowczyni może być tak samo naturalnym wzorcem dla kolejnych pokoleń jak bycie modelką czy celebrytką.



Tytuł: Geniusz kobiet
Tytuł oryginalny: Il genio delle donne
Data wydania: 24 lutego 2021
ISBN: 978-83-7886-558-2
Format: 222s. 140×215mm; oprawa twarda
Cena: 39,90
Gatunek: non-fiction
Zobacz w:
Ekstrakt: 70%
powrót; do indeksunastwpna strona

9
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.