powrót; do indeksunastwpna strona

nr 07 (CCIX)
wrzesień 2021

Tu miejsce na labirynt…: „Kosmos jest wystarczająco duży”
Why Bother? ‹Why Bother?›
Why Bother? to poboczny projekt muzyków (i ich gości), którzy na co dzień tworzą takie formacje, jak Lonker See, Lastryko czy Me and That Man. Zrodził się w konkretnej sytuacji społeczno-politycznej i do niej odnosi się w tekstach. Nawet jeżeli ktoś nie zgadza się z przesłaniem artystów, to jednak powinien zapoznać się z ich poetycko wyrażonym głosem sprzeciwu.
ZawartoB;k ekstraktu: 80%
‹Why Bother?›
‹Why Bother?›
Różne miewają artyści inspiracje. Jedni tworzą pod wpływem miłości i piękna, inni – gniewu i bezsilności. Rzutuje to oczywiście w istotny sposób na formę przekazu. W zależności od źródeł natchnienia otrzymujemy bądź – przykładowo – wzniosłą romantyczną balladę, bądź ostrą i jazgotliwą pieśń niezgody na rzeczywistość. W przypadku trójmiejskiego tria Why Bother? mamy do czynienia z tym drugim przekazem. Co nie powinno dziwić, skoro impulsem do tego, by wejść do studia i w ekspresowym tempie – w ciągu zaledwie dwóch dni – skomponować i zarejestrować cały materiał, był ubiegłoroczny, październikowy Strajk Kobiet. Nie oznacza to jednak, że wydany przez Antenę Krzyku w kwietniu album zatytułowany po prostu „Why Bother?” jest deklaracją stricte polityczną. Owszem, przekaz wyłaniający się z onirycznych tekstów jest jasny, ale nie dosłowny i nie prostacki.
Kto kryje się pod nazwą Why Bother? Trzech doskonale znanych w polskim undergroundzie rockowym artystów. Ton formacji nadaje gitarzysta Bartosz Borowski (ostatnimi czasy znany przede wszystkim z Lonker See), który u swego boku ma nie mniej zaprawionych w bojach artystycznych basistę Macieja Szkudlarka oraz perkusistę Łukasza Kumańskiego. Ten pierwszy dał się przed laty poznać jako muzyk zespołu Logophonic („Little Pieces”, 2013; „Borderline”, 2013), a następnie psychodelicznego Lastryko („Lastryko”, 2017; „Tętno pulsu”, 2020; „Limbo”, 2020). Ten drugi natomiast pod koniec pierwszej dekady XXI wieku udzielał się w progresywno-metalowej grupie Proghma-C („Bar-Do Travel”, 2009), a potem trafił między innymi pod skrzydła „Nergala” do country-bluesowego Me and That Man („Songs of Love and Dead”, 2017; „New Man, New Songs, Same Shit Vol. 1”, 2020), by po drodze zahaczyć o alternatywny Mùlk („I”, 2019). Ta różnorodność środowisk, z jakich wywodzą się muzycy tworzący Why Bother? również była gwarancją sukcesu artystycznego.
Dwudniowa sesja nagraniowa odbyła się w należącym do Macieja Szkudlarka studiu White Noise. Muzycy nie ograniczyli się jednak tylko do składu trzyosobowego. W każdej z siedmiu kompozycji towarzyszy im zaproszony wokalista bądź osoba odpowiedzialna za recytację lub melodeklamację (stąd w znajdującym się poniżej linku do teledysku opisie rozróżnienie na „głos” i „śpiew”). Grono gości jest nadzwyczaj zacne i – na dodatek – międzynarodowe, a znaleźli się w nim (według kolejności pojawiania się na płycie): Szwajcar Louis Jucker (artysta alternatywno-folkowy), Joanna Kucharska (bliska koleżanka Borowskiego z Lonker See), Deadly Firend (sic!), czyli Marta Żbikowska (Hanako, Evvolves, Sting Nie Zagra w Kazachstanie), Rafał Jurewicz (The Shipyard, FORMY Planet), Brazylijka Paula Rebellato (postpunkowa Rakta) oraz Barbara Jackiewicz (redaktor naczelna Radia Tczew). Tak, to jest tylko sześć osób. Wynika to z faktu, że głos Kucharskiej słyszymy w dwóch utworach.
Jeśli prawdą jest to, co napisałem we wstępie (a jest!), że album „Why Bother?” zrodził się z gniewu, należałoby to jeszcze udowodnić. Z tego samego założenia wyszli muzycy i zapewne dlatego na utwór otwierający płytę wybrali „Baculum”. To pięciominutowa porcja motorycznego i zadziornego punk rocka w klimatach noise’owych (vide przesterowana gitara Borowskiego). Jucker, zazwyczaj śpiewający lżej i melodyjniej, tutaj dał prawdziwy popis, jakiego nie powstydziliby Iggy Pop, Johnny Rotten i Joey Ramone. Nieco spokojniejszą – z naciskiem na „nieco” – ma „Knebel”, w którym na tle ostrej, przeszywającej uszy gitary pojawia się pełna ekspresji – z czasem przechodząca w bardziej tradycyjny śpiew – melorecytacja Joanny Kucharskiej. Uwagę przykuwa zwłaszcza przejmujący tekst: „Ręce związane / Oczy zamknięte / Uszy zatkane / Na ustach knebel / Pan jest miłością / Pan jest miłością / Nigdy nie zapomnij / Czyją jesteś własnością”, choć i wcześniejsze opisy snów (wywodzące się z tradycji wczesnego Voo Voo i Świetlików) nie nastrajają optymistycznie.
„Wspomnienia” oznaczają powrót do stylistyki punkowo-hardcore’owej, z którą kontrastuje psychodeliczna deklamacja Marty Żbikowskiej. Znacznie bliższy tej pierwszej jest rozlegający się na dalekim planie wstrząsający kobiecy krzyk, który zderzony z nie mniej niż poprzednio dramatycznymi słowami („w windzie / sięgnąłeś / po nieswoje (…) nigdzie nie jestem bezpieczna / wciąż karmisz się / moim ciałem (…) zabierasz mi / prawo do walki / zabierasz mi / ciało i serce”) – przyprawia o ciarki. Tak samo rozdzierający jest, choć z trochę innych powodów, „END”. Tu wdziera się w umysł przede wszystkim warstwa instrumentalna, oparta na powolnym domowym rytmie i postrockowej narracji gitary. A jeśli dodamy do tego jeszcze oniryczny głos Kucharskiej, postapokaliptyczny portret tej kompozycji będzie dopełniony. W nawiązującym do postpunkowo-zimnofalowej tradycji „What If” udziela się, co w pełni zrozumiałe, Rafał Jurewicz, którego rapowo-skandowany śpiew udanie podkreśla jej dramatyzm.
W „Mão mortal” (tytuł jest portugalski) rockowa psychodelia miesza się z noise’em; obok melodeklamacji Pauli Rebellato równie ważną rolę odgrywają tutaj gitarowe pogłosy i modulowane przestery – to z nich wykluwa się przenikliwa finałowa partia gitary. Dzieło Why Bother? wieńczy jedenastominutowy „Kosmos świadomości”, w którym własny tekst czyta dziennikarka Barbara Jackiewicz. Zanim jednak do tego dochodzi, pojawia się najpierw improwizowana jazzowo-noise’owa introdukcja, która następnie, gdy pojawia się głos, przeistacza się w hipnotyczny podkład instrumentalny. Dopiero w końcówce zespół ponownie wskakuje na postrockowe tory, nie rezygnując przy tym z generowanie szumów i zgiełków. W pamięci słuchacza pozostaje zaś symboliczna pacyfistyczna deklaracja Jackiewicz: „Kosmos jest wystarczająco duży, by pomieścić wszystko, także świadomości. A nawet kosmos może być wynikiem działania świadomości, bo przecież w przyrodzie nic nie ginie, tylko zmienia stan”.
„Why Bother?” powstał w konkretnej sytuacji społecznej. Jest głosem sprzeciwu. W artystyczny sposób wyrażoną niezgodą na supremację jednego światopoglądu. Pewnie z tego właśnie powodu więcej płyt tego projektu już nie powstanie. Oby! Bo oznaczałoby to zrodzenie kolejnych obszarów konfliktu. A tego chyba nikt nie chce.
Skład:
Bartosz Borowski – gitara elektryczna, śpiew
Maciej Szkudlarek – gitara basowa, Chapman stick
Łukasz Kumański – perkusja

gościnnie:
Louis Jucker – śpiew (1)
Joanna Kucharska – głos, śpiew (2,4)
Marta Żbikowska „Bibi” – głos (3)
Rafał Jurewicz – śpiew (5)
Paula Rebellato – głos, śpiew (6)
Barbara Jackiewicz – głos (7)



Tytuł: Why Bother?
Wykonawca / Kompozytor: Why Bother?
Data wydania: 9 kwietnia 2021
Wydawca: Antena Krzyku
Nośnik: CD
Czas trwania: 37:55
Gatunek: rock
Zobacz w:
W składzie
Utwory
CD1
1) Baculum: 04:59
2) Knebel: 04:56
3) Wspomnienia: 03:08
4) END: 05:19
5) What If: 04:12
6) Mão Mortal: 04:24
7) Kosmos świadomości: 10:58
Ekstrakt: 80%
powrót; do indeksunastwpna strona

114
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.