powrót; do indeksunastwpna strona

nr 07 (CCIX)
wrzesień 2021

Sojusz państwa i kościoła
Antoni Gołubiew ‹Bolesław Chrobry. Szło nowe›
Przedstawione w drugim tomie „Bolesława Chrobrego” losy świętego Wojciecha czy przebieg zjazdu gnieźnieńskiego znamy oczywiście już z lekcji historii, ale z pewnością warto dać się uwieść wizji nakreślonej tutaj przez Antoniego Gołubiewa. „Szło Nowe” pozwala nam bowiem w pełni zrozumieć skalę przemian, jakie zaszły w tym okresie panowania syna Mieszka I.
ZawartoB;k ekstraktu: 80%
‹Bolesław Chrobry. Szło nowe›
‹Bolesław Chrobry. Szło nowe›
Można założyć, że dla osób mających już za sobą lekturę „Puszczy” archaizowany język powieści nie będzie ani specjalnym zaskoczeniem, ani jakimś poważniejszym utrudnieniem. Swój urok ma nawet skłonność autora do rozbudowanych retrospekcji, bo z przyjemnością i zainteresowaniem poznajemy przecież na przykład wydarzenia, które miały miejsce jeszcze za czasów panowania Ziemomysła. Jasne, że fragmenty te nie posuwają akcji do przodu, ale dzięki nim dokonania Bolesława Chrobrego czy innych kluczowych postaci zyskują ważny punkt odniesienia.
„Szło Nowe” unaocznia czytelnikom, że chrystianizacja państwa polskiego w istocie nie dokonała się w momencie chrztu Mieszka I, ale była procesem długotrwałym i skomplikowanym. Nie jest jednak specjalnym zaskoczeniem, że Antoni Gołubiew eksponuje zasługi świętego Wojciecha, który przecież nie bez powodu jest patronem naszego kraju. Co istotne, nie mamy tutaj do czynienia z pisaną na kolanach hagiografią, lecz interesującym portretem człowieka, dla którego służba Chrystusowi była ważniejsza niż zachowanie życia. Możemy się przekonać, że działania biskupa praskiego często nie spotykały się ze zrozumieniem jemu współczesnych, ale w dłuższej perspektywie przyniosły obfite żniwo na niwie duchowej. Symboliczna jest szczególnie scena wykupu zwłok męczennika, kiedy wiele osób z otoczenia księcia dorzuca na wagę własne cenne przedmioty, by ciało zostało wydane przez Prusów.
Nie bez znaczenia jest też wpływ świętego Wojciecha na władcę Polski, którego wiara była wcześniej dość powierzchowna. Nie mamy jednak wątpliwości, że dla Bolesława Chrobrego głównym celem zawsze było wzmocnienie siły państwa i swojej własnej. Temu miał również służyć sojusz z Ottonem III, który oczekiwał wparcia przez polskiego księcia idei odnowienia Cesarstwa Rzymskiego. Przekonamy się także, że ten ostatni doskonale zdawał sobie sprawę, że do zbudowania potęgi kraju potrzeba nie tylko armii, ale i pełnego skarbca. Nie sposób byłoby także utrzymać władzy bez wiernych ludzi, bo na brak spiskowców i otwartych wrogów następca Mieszka I nie mógł narzekać.
Na kartach „Szło Nowe” pojawiają się oczywiście nie tylko postacie historyczne. Po raz kolejny zawitamy na przykład na polanie Śliźniów, gdzie Dziewanna znowu da pokaz siły swego charakteru, dzięki czemu uda jej się wyrwać na szeroki świat. Jeszcze ciekawsze okażą się koleje losów niejakiego Kłąba. Nie tylko na sucho ujdzie mu zabójstwo książęcego komornika, ale ten zbieg dodatkowo skomplikuje sobie życie za sprawą miłości do Latorosłki, siostry Stojgniewa i Nieluba. Przekonamy się również, że relacje między braćmi z Orczycy wciąż nie są proste, chociaż na pozór obaj znaleźli swe miejsce u boku Bolesława Chrobrego. Istotną rolę w powieści odgrywają także duchowni. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje bez wątpienia Zefrid, dawny pomocnik biskupa Ungera, który znalazłszy się w najbliższym otoczeniu księcia, próbuje dorównać swemu dawnemu pryncypałowi. Z jego postawą kontrastuje zaś zachowanie mnichów udających się na odludzie, by tam wieść życie poświęcone Bogu.
Te liczne barwne postacie, niezwykle plastyczne opisy, a do tego wiernie oddany klimat tamtej epoki sprawiają, że łatwo zatopić się w opowieści snutej przez Antoniego Gołubiewia, chociaż samej lektury nie ułatwia ani archaizowany język, ani mnogość rozmaitych wątków. Chociaż nie jest to pozycja dla każdego, to z pewnością warto zdobyć się na wysiłek jej przeczytania.



Tytuł: Bolesław Chrobry. Szło nowe
Data wydania: 30 czerwca 2021
ISBN: 978-83-7779-713-6
Format: 576s. 145×205mm, oprawa twarda
Cena: 49,90
Gatunek: historyczna
Zobacz w:
Ekstrakt: 80%
powrót; do indeksunastwpna strona

15
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.