powrót; do indeksunastwpna strona

nr 6 (CCXXVIII)
lipiec-sierpień 2023

Nie ma większej marki niż Firma
Tina Brown ‹Wojna Windsorów›
„Wojna Windsorów” jest syntetyczną i przejrzyście opowiedzianą kroniką ostatniego ćwierćwiecza rodziny królewskiej. Książka daje nam wgląd w reguły funkcjonowania tej jedynej w swoim rodzaju Firmy, gdzie liczą się nie tylko rodzinne relacje, ale przede wszystkim kontakty z prasą.
ZawartoB;k ekstraktu: 80%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Śmierć królowej Elżbiety (we wrześniu 2022) oraz koronacja króla Karola III (w maju 2023 roku) – te wydarzenia przyczyniły się wydatnie do wzrostu powszechnego zainteresowania fenomenem brytyjskiej rodziny królewskiej. Nie bez znaczenia były zapewne także opublikowane ostatnio pamiętniki Księcia Harry’ego „Ten drugi”, który zdecydował się oficjalnie odejść od Royalsów i przyjąć wraz żoną Meghan status globalnych celebrytów. Szczegółowo i ciekawie pisze o tym Tom Bower w książce „Zemsta”.
Tina Brown w „Wojnie Windsorów” wychodzi od podobnego punktu, co Bower, czyli od dołączenia Meghan Markle do rodziny królewskiej. Jej książka ma jednak odmienną perspektywę, ponieważ stanowi ona swoistą kontynuację wydanej w 2007 roku bardzo dobrze przyjętej „The Diana Chronicles” (nietłumaczonej u nas). Tamta publikacja stanowczo ucinała spekulacje o „spisku” na życie księżnej. Zwracano uwagę, że jest oparta na rzetelnych źródłach i ciekawie napisana.
Nie inaczej jest z „Wojną Windsorów”, która dla mnie stanowi wręcz przykład, jak pisać tego rodzaju rzeczy. Bogato udokumentowane fakty są ze sobą logicznie powiązane, narracja jest płynna, bez dłużyzn i lawirowania. Ani na chwilę nie tracimy z oczu głównych wątków, nie „gubimy z radaru” opisywanych tu postaci. Tina Brown w każdym rozdziale umieszcza w centralnym miejscu konkretną osobę z rodziny królewskiej i naświetla związane z nią kwestie, co w ostatecznym rozrachunku składa się na spójną i przejrzystą, a przy tym pasjonującą i wielowarstwową historię Royalsów. Nie brakuje rozmieszczonych w tekście ironicznych fraz, choć czasami autorka przekracza granice, na przykład komentując negatywnie czyjś wygląd fizyczny. Z drugiej strony jednak, jeśli pojawiają się „smaczki” to są to raczej anegdoty (wiele z nich zebrane przez autorkę osobiście), a nie dyskredytujące, złośliwe tabloidowe plotki. Czy całość składa się w wojnę, jak zapowiada okładka? Polska wersja tytułu wydaje mi się trochę na wyrost. W oryginale występuje słowo „turmoil”, co w najlepszym wypadku oznacza raczej tarcia, przepychanki albo zamieszanie.
Tina Brown, u nas raczej jest mało znana, ale to doświadczona i utytułowana dziennikarka. Urodziła się w Wielkiej Brytanii, choć większość jej kariery zawodowej jest związana z USA. Przez wiele lat była redaktorką naczelną takich prestiżowych pism jak „Tatler”, „Vanity Fair” czy „The New Yorker”. Jak najbardziej daje się zauważyć, że w pisaniu książki pomogły jej liczne kontakty (bezpośrednie z Royalsami, a także z osobami z ich otoczenia) i dostęp do wielu zaufanych źródeł. Imponująca lista nazwisk została wymieniona przez autorkę w podziękowaniach zamieszczonych na końcu książki. Możemy założyć, że to tym ludziom zawdzięczamy nie zawsze powszechnie znane fakty z życia poszczególnych członków rodziny Windsorów.
Brown kreśli w swojej książce pewne analogie pomiędzy postaciami Diany a Meghan, akcentuje swoisty „kłopot”, jaki brytyjska rodzina królewska miała i ma z ich wyrazistością i medialną charyzmą. Nie oznacza to jednak, że autorka jednoznacznie opowiada się po stronie żony Harry’ego: już w prologu zachodzi w głowę, jak to się stało, że Meghan, jako aktorka zawsze perfekcyjnie przygotowana do swoich ról, „nie rozumiała” (jak sama o tym mówiła) i nie wiedziała, co ją czeka, gdy poślubi księcia Harry’ego. To tylko, jak wspomniałam wcześniej, punkt wyjścia, aby ująć w miarę możliwości cały fenomen rodu Windsorów. Składają się nań – bardzo dobrze w książce opisane – charaktery i osobowości poszczególnych członków rodziny.
Ale to tylko jedna strona medalu. Autorka nie zapomina, że Royalsów trzeba postrzegać przede wszystkim przez pryzmat zmieniających się z biegiem lat obyczajów i tradycji (na przykład tych związanych z podejściem do rozwodów). Co jednak jeszcze ważniejsze – postrzeganie ich „marki” zmieniało się i zmienia także za sprawą mediów, również samych ulegających gruntownej przemianie. Prasa i jej poziom w Wielkiej Brytanii to osobny temat, ale nie brakuje w książce przypomnienia roli, jaką dziennikarze i fotografowie odgrywają, jeśli chodzi o wizerunek członków rodziny królewskiej. Było to bardzo wyraźnie dostrzegalne na przykład w przypadku księżnej Diany. Obecnie w ostatnich latach rozwijają się media społecznościowe, wymuszające jeszcze dalej idące zmiany. Tinie Brown świetnie udaje się uchwycić ten znaczący moment, w którym królowa Elżbieta przestała być „nadczłowiekiem”, oddaloną od reszty świata królową, a została po części ikoną popkultury. Wraz z nią także i cała rodzina. Ma to o wiele szersze konsekwencje, niż na ogół się uważa, czego Tina Brown również nie pomija. Bez zdradzania szczegółów, można wyciągnąć wniosek, że właściwie nic, co dzieje się w brytyjskiej rodzinie królewskiej – nie dzieje się bez przyczyny.
I tak sprawy się toczą – nie zapominajmy, że już od blisko tysiąca lat. Ciągłość brytyjskiej monarchii to także niekwestionowany atut, dodający powagi, blasku i splendoru. Autorka stwierdza: „Nie ma większej marki niż Firma”, jak potocznie nazywa się rodzinę Windsorów. I trudno się z nią nie zgodzić. Argumentów w książce znajdziemy aż nadto.
Nawet jeśli dobrze już jesteśmy obeznani z historią brytyjskiej rodziny królewskiej, warto po „Wojnę Windsorów” sięgnąć. Mówiąc żartobliwie, najbardziej lubimy piosenki, które już znamy, dlaczego więc nie przeczytać o wszystkim raz jeszcze? Poważnie rzecz ujmując, książka przyniesie nam syntetyczne i spójne spojrzenie na fenomen Royalsów, pozwoli uporządkować fakty, które – rozproszone – znajdujemy najczęściej w serwisach internetowych albo w czasopismach. Z tych samych powodów jest to idealna publikacja dla tych, którzy poszukują swojej pierwszej lektury o Windsorach.



Tytuł: Wojna Windsorów
Tytuł oryginalny: The Palace Papers
Data wydania: 17 maja 2023
Autor: Tina Brown
Wydawca: Marginesy
ISBN: 978-83-67674-33-1
Format: 613s. 150×230mm
Cena: 74,90
Gatunek: non‑fiction
Zobacz w:
Ekstrakt: 80%
powrót; do indeksunastwpna strona

16
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.