powrót; do indeksunastwpna strona

nr 7 (CCXXIX)
wrzesień 2023

Wszyscy ze wszystkimi
Andrea Levy ‹Wysepka›
„Wysepka” to wielowątkowa opowieść o powojennej Wielkiej Brytanii i schyłku jej imperium. Na tym tle pokazane są losy ludzi, ich marzenia i rozczarowania.
ZawartoB;k ekstraktu: 60%
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Brak ilustracji w tej wersji pisma
Powieść przedwcześnie zmarłej Andrei Levy (1956-2019) doczekała się trzech ważnych nagród literackich. W oryginale ukazała się w 2004 roku, u nas – dwa lata później. Bardzo dobrze, że wydawca zdecydował się na wznowienie książki. Brytyjska pisarka o jamajskich korzeniach szeroko sportretowała w „Wysepce” kształtowanie się na nowo kontaktów Wielkiej Brytanii z jej byłymi koloniami po drugiej wojnie światowej. W tej nowej rzeczywistości musieli się odnaleźć ludzie, dotknięci trudami wojny.
W „Wysepce” do głosu dochodzą rodowici Jamajczycy, marzący o lepszym życiu w Wielkiej Brytanii – tak jak Hortense, wykwalifikowana nauczycielka. Jej mąż Gilbert wyjechał tam już wcześniej, bo podczas wojny został wcielony do armii. Bardzo trafnie i czytelnie pokazana jest rażąca nierówność relacji Zjednoczonego Królestwa z jego koloniami. To nie tylko stale obecny rasizm, ale paradoksy dotyczące treści nauczanych w szkole i stan wiedzy ogólnej. Jamajczycy posługują się trochę innym angielskim niż ten słyszany na Wyspach Brytyjskich. Te różnice językowe trochę mało przekonująco wybrzmiewają w polskim przekładzie, choć nie ma wątpliwości, że oddanie ich w tłumaczeniu to zadanie bardzo trudne.
Po drugiej stronie są rodowici Brytyjczycy, dotknięci wojenną traumą. Tak jak Bernard, który jako wojskowy został wysłany do Indii. Wraca stamtąd już jako ktoś zupełnie inny, co obnaża i demaskuje bezsens, absurd i całą grozę wojny. Ale są w tych czasach również bohaterskie kobiety, tak jak Queenie. Wszyscy ze wszystkimi muszą ułożyć sobie relacje, co nie jest łatwe i jest źródłem konfliktów dotyczących rasy, płci oraz klasy społecznej. Zaskakujący jest finał, w którym wydaje się, że narodziny pewnego dziecka przyniosą jeśli nie trwały pokój, to przynajmniej rozejm.
Utwór ma nieźle zarysowany zamysł. Niestety, jego poszatkowana konstrukcja sprawia, że brakuje oddechu i epickiego rozmachu. Poszczególne wątki – każdy z nich równie ważny – zagłuszają się nawzajem i nie wydają się najlepiej ze sobą skomponowane. A zakres tematów, który porusza autorka jest tak szeroki, że wystarczyłoby ich do powieści o wiele dłuższej niż ta, lub nawet do kilkutomowego cyklu. Z pewnością bardzo dobrą decyzją jest podzielenie fabuły na kilkoro narratorów. Jednak dodane do tego przeskoki w czasie (akcja rozgrywa się podczas wojny i po niej, w 1948 roku) sprawiają wrażenie chaosu i są już zbędną komplikacją. Brak spisu treści dodatkowo uniemożliwia czytającym sprawne nawigowanie po tej pełnej meandrów książce.



Tytuł: Wysepka
Tytuł oryginalny: Small Island
Data wydania: 10 sierpnia 2022
Wydawca: Albatros
ISBN: 978-83-8215-480-1
Format: 512s. 130×200mm; oprawa twarda
Cena: 49,90
Gatunek: obyczajowa
Zobacz w:
Ekstrakt: 60%
powrót; do indeksunastwpna strona

31
 
Magazyn ESENSJA : http://www.esensja.pl
{ redakcja@esensja.pl }

(c) by magazyn ESENSJA. Wszelkie prawa zastrzeżone
Rozpowszechnianie w jakiejkolwiek formie tylko za pozwoleniem.