Każdy z muzyków tworzących to trio stanowi osobny artystyczny mikroświat, któremu pomógł stopić się w jedno polski trębacz Tomasz Dąbrowski. To w prowadzonej przez niego formacji Free4Arts saksofonista Sven Dam Meinild, pianista Jacob Anderskov i perkusista Kasper Tom Christensen po raz pierwszy zagrali razem. Po latach zaowocowało to ich wspólnym albumem „Spectral Entanglements”.  |  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Tych trzech muzyków skandynawskich – saksofonistę, klarnecistę i flecistę Svena Dama Meinilda, pianistę Jacoba Anderskova oraz perkusistę Kaspera Toma Christensena – mogą dobrze znać wielbiciele polskiego, chociaż od lat związanego z Danią, trębacza jazzowego Tomasza Dąbrowskiego. Pod szyldem Free4Arts wzięli bowiem wraz z nim udział w nagraniu dwóch albumów: „Six Months & Ten Drops” (2015) oraz „When I Come Across” (2019). Nie były to zresztą ich jedyne artystyczne spotkania. Anderskov grał razem z Polakiem na albumie „Reuterswärd” (2014) nowego wcielenia Copenhagen Art Ensemble, a Tom towarzyszył mu w składzie Hunger Pangs („Meet Meat”, 2013; „II”, 2020), za co odwdzięczył się później zaproszeniem do dwóch prowadzonych przez siebie projektów – Kasper Tom 5 („I Do Admire That Are Only What They Are”, 2015) oraz FUSK („Jig is Up”, 2018). Z kolei Meinild towarzyszył Dąbrowskiemu w Ocean Fanfare („Imagine Sound, Imagine Silence”, 2015; „First Nature”, 2019; „Second Nature”, 2021), Living Things („Upwind Circles”, 2016) oraz ostatnio The Barefoot Collective („Shoeless and Shameless”, 2023). Można chyba – w pewnym sensie – określić Dąbrowskiego ojcem chrzestnym tria Meinild / Anderskov / Tom. Ale to i tak jedynie wierzchołek gór lodowych ich aktywności artystycznej. Sven zaczynał karierę w popowo-rockowym The Asteroids Galaxy Tour i etnicznym Klepti Klepti, by dopiero później poświęcić się graniu jazzu (również, obok wcześniej wymienionych projektów z Tomaszem Dąbrowskim, w Zetzum Zorglub, The Dark Side i Sidechains). Jacob sporą część swojej kariery związał natomiast z trębaczem Kasperem Tranbergiem (vide Anderskov Accident, Doctor Structure, Fosterchild, Kibrick 5:2, Real People), ale i bez niego u swego boku nie narzekał na brak zajęcia (Jacob Anderskov Trio, Bobs Tumbla, Kinetics, Koptor, Lovedale). Kasper z kolei chętnie wspierał swoim talentem polskich artystów: czy to gitarzystę Łukasza Borowickiego („People, Cats & Obstacles”, 2014), czy też jego kolegę po fachu Marka Kądzielę („In Bloom”, 2015), z którym zetknął się również w Hunger Pangs.  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Widać więc wyraźnie, że mamy do czynienia z wyjątkowo doświadczonymi jazzmanami, których kręte drogi w pewnym momencie przecięły się na „stacji” Free4Arts. Czy to właśnie wtedy zapadła decyzja o nagraniu w przyszłości wspólnej płyty? Jeżeli tak, to mimo wszystko poczekali na ten moment kilka lat. Do kopenhaskiego studia The Village Recording weszli bowiem dopiero w kwietniu ubiegłego roku. Zarejestrowany wówczas materiał dość długo, bo aż dziewiętnaście miesięcy, czekał na publikację – wreszcie jednak ukazuje się nakładem mającej siedzibę w stolicy Danii niezależnej wytwórni Barefoot Records. Na „Spectral Entanglements” składa się pięć improwizowanych kompozycji zespołowych, które często wymykają się z krainy jazzu i odważnie podążają do świata awangardy, co podkreśla przede wszystkim wykorzystanie przez Anderskova preparowanego fortepianu.  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Otwierający płytę „Thistle Root” to najdłuższy, czternastominutowy rozdział opowieści, która – jako całość – odnosi się do łączenia różnych materii i substancji, co można uznać za ideologiczny fundament sesji. Bo też muzyka tria staje się amalgamatem różnych odmian jazzu i, co podkreślałem już wcześniej, awangardy. Pierwsze dźwięki, jakie docierają do słuchacza, generuje dobiegająca z oddali perkusja, do której szybko dołącza wybijający się na plan pierwszy nastrojowy saksofon altowy Meinilda. Jako ostatni melduje się na pokładzie Anderskov – z początku stonowany, z czasem coraz bardziej odważnie wkraczający na ścieżkę awangardową (bez wątpienia jego muzyka przypadłaby do gustu zmarłej przed miesiącem Carli Bley). W drugiej części kompozycji zespół jednak tonuje emocje: Jacob dołącza do perkusisty, poniekąd zastępując nieobecnego w składzie kontrabasistę, natomiast Sven snuje nostalgiczną opowieść, sięgając po klarnet, a następnie wracając do saksofonu.  | Brak ilustracji w tej wersji pisma |
Zaduma towarzyszy muzykom również w trakcie „Marbelling”, któremu ton – na tle subtelnych dźwięków saksofonu i perkusji – nadają preparacje Anderskova. I tak przez ponad sześć minut, w trakcie których – mimo powolnego tempa – naprawdę nie sposób się nudzić. Znacznie zadziorniej prezentuje się za to trio w „Response-Ability”, w którym przez dwie trzecie czasu mamy do czynienia z wyjątkowo intensywnym free jazzem. Na tyle szalonym, że przez dwie ostatnie minuty Duńczycy postanawiają odpuścić, by pozwolić słuchaczom na powrót do rzeczywistości. Temu fragmentowi przewodzi najpierw samotny Meinild, do którego nieco później dołącza Anderskov – i tak już trwają do samego końca. Freejazzowej intensywności nie brakuje również w „Vortex Street”, chociaż frywolna introdukcja zapowiadała raczej co innego. Dopiero pojawienie się po kilkudziesięciu sekundach Kaspera odmieniło oblicze tej kompozycji. W zamykającym krążek „Zostera Marina” – tytuł, jak informuje wydawca, nawiązuje do rodzaju trawy morskiej, która całkowicie zmienia wygląd, poddając się działaniu wznoszących się i opadających pływów – muzycy ponownie sięgają po inspiracje współczesną awangardą. Pierwotnie niepowiązane ze sobą dźwięki fortepianu, saksofonu i perkusji z biegiem czasu jednak zazębiają się, w efekcie czego wyrasta z nich nowa jakość. Sven niespiesznie snuje swoją nastrojową opowieść; Jacob towarzyszy mu, idąc leniwie obok, natomiast Kasper, wypełniając tło, spaja ich w jeden organizm. Z pełnym przekonaniem, że właściwie wykonał swoją pracę, Tom wieńczy też całość albumu. Ostatnie – pełne subtelności – sekundy „Spectral Entanglements” należą bowiem właśnie, podobnie jak i otwarcie, do niego. Wielbiciele jazzowych improwizacji będą zauroczeni! Skład: Sven Dam Meinild – saksofon altowy, klarnet, flet Jacob Anderskov – fortepian, fortepian preparowany Kasper Tom Christensen – perkusja
Tytuł: Spectral Entanglements Data wydania: 24 listopada 2023 Nośnik: CD Czas trwania: 40:08 Gatunek: jazz W składzie Utwory CD1 1) Thistle Root: 13:58 2) Marbelling: 06:34 3) Response-Ability: 06:39 4) Vortex Street: 04:39 5) Zostera Marina: 08:18 Ekstrakt: 80% |