Opowieść o seryjnym mordercy, który posiada dar niezwykłego węchu i zabija młode kobiety, by stworzyć idealny zapach. Akcja opowieści dzieje się w XVIII wieku w Paryżu.

Wszyscy zastanawiali się, co z tej zapachowej powieści wyniknie w kinie reżyserii Tykwera, a tu taki kompletny brak niespodzianki. Duże widowisko, za duże pieniądze. Ci, co nie przeczytali najpierw powieściowego pierwowzoru, mogą mieć pewne problemy z wiązaniem faktów i uzasadnianiem zachowań bohaterów, ale to chyba dlatego, że w pewnej mierze reżyser „zdecydował się nie decydować” na to, co z książki brać a co zostawić. W rezultacie powstało dość smaczne, ale kompletnie zimne danie.

Zazdroszczę węchu kolegom tetrykom – ja w kinie wyczuwałem głównie intensywną nutę zapachową prażonej kukurydzy. Co do filmu, to owszem – aktorstwo pierwszorzędne, muzyka znakomita, cała oprawa plastyczna doskonała. Tyle że rzeczy pod każdym względem doskonałe, niemal pozbawione wad, często bywają jednocześnie puste, nudne, wybrakowane emocjonalnie – po prostu nieinteresujące. I nie inaczej jest, niestety, z tym neogotyckim thrillerem o Kubie Perfumiarzu.

Tom Tykwer to facet, który potrafi robić użytek z możliwości technicznych współczesnego kina. Jako czytelnik-recydywista „Pachnidła” jestem w pełni usatysfakcjonowany adaptacją. Zdjęcia, scenografia, Dustin Hoffman, rude dziewczyny – wszystko pierwsza klasa. A chłód emocjonalny pasuje, wszak to film o zimnym draniu…

Nie wierzyłam, że to w ogóle możliwe - ale film Tykwera roztacza tę samą ulotną, pachnąca magię, która tak uwodziła i oszałamiała w literackim pierwowzorze. Przepiękne zdjęcia i znakomite scenografie, perfekcyjnie dobrana muzyka i świetne aktorstwo - wszystko to składa się na absolutnie oszałamiające wrażenie, nie słabnące ani na chwile przez bite 140 minut z hakiem. Bardzo cieszy fakt, że mimo pójścia na pewną reżyserska łatwiznę (w postaci wykorzystania narracji z offu) Niemiec potrafi przekazać najbardziej intensywne i niezapomniane opisy z książki językiem obrazu. Przy całym wizualnym przepychu ekranizacja ani trochę nie gubi filozoficznego przesłania książki Suskinda. To jednak chyba największa przeszkoda, jaka stoi na drodze do komercyjnego sukcesu tego filmu: przesłanie Pachnidła jest w gruncie rzeczy gorzkie i pesymistyczne, i nawet najbardziej pachnąca, zdumiewająca zmysłowością oprawa nie zdoła go osłodzić ani złagodzić.

Sądzę, że Tykwerowi udało się całkiem nieźle oddać treść książki Suskinda – „Pachnidło” bez wątpienia należy do dobrych ekranizacji. Po pierwsze dlatego, że potrafi wykorzystać najważniejsze wątki powieści, z niektórych, mniej filmowych i nie tak istotnych zrezygnować (np. kwestia udawania innych ludzi za pomocą zapachów jest tu jedynie zaznaczona, skrócono też – słusznie – sekwencję letargu w jaskini). Po drugie – bo rzeczywiście od strony wizualnej film jest majstersztykiem – ujęcia zarówno te piękne (wrzosowiska), straszne (kobiece ciała), jak i obrzydliwe (targ) na długo zapadają w pamięć. W scenie, w której Grenouille miesza składniki w pracowni Baldiniego jest prawdziwa magia. Jednego tylko nie udało się oddać – piękna i cynizmu prozy Suskinda. A bez tego film jednak pozostanie przede wszystkim pięknym i strasznym obrazem, opowieścią o nietypowym psychopacie, bez wielkich szans na stawianie pytań, czy zaskakiwanie oryginalnością, jak to miało miejsce w przypadku książki.

Mroczna historia genialnego artysty, który staje się mordercą, bo nie uznaje żadnych granic i odrzuca wszelkie przeszkody stające na drodze do celu. Film wizualnie perfekcyjny, wystawny i bardzo piękny. Jak namalowany przez świetnego, obdarzonego wybujałą wyobraźnią malarza sztych. Przemawia głównie obrazami, słowa padają z rzadka, dozowane oszczędnie, jak cenne ingrediencje do wyrafinowanych pachnideł. Udało się też „uchwycić” i „przekazać” zapachy i smrody XVII-wiecznej Francji. Bardzo sugestywnie śmierdząca jest np. scena narodzin Jeana-Baptysty Grenouille’a, wydalonego przez matkę na świat wprost na cuchnące odpadki ryb na targowisku. Tykwer w zasadzie trzyma się linii fabularnej powieści Süskinda, wprowadził jednak kilka zmian. Zasadniczą jest wygląd głównego bohatera; powieściowy Grenouille jest odrażający, w filmie to niebrzydki młody człowiek. Ujął też nieco ironii, tak charakterystycznej dla powieściowego oryginału – najwięcej jest jej w płynącym z offu komentarzu wszechwiedzącego narratora. Tykwer bawi się mitem artysty, jednostki wybitnej, wyrastającej ponad przeciętność, i każe się widzowi zastanawiać, jak daleko można się posunąć. Pokazuje obsesje, szaleństwo i uczuciową pustkę. Komediowym elementem, perełką jest rola Dustina Hoffmana – jako mistrza perfumiarstwa Baldwiniego, u którego terminował Grenouille, zanim zaczął produkować cudowny eliksir z ciał dziewic. Tykwer po raz kolejny pokazał, że potrafi opowiadać interesujące historie. W jego wypracowanym pod każdym względem filmie zabrakło jednak emocji. „Pachnidło” urzeka nutą głowy, ale nuta serca nieco rozczarowuje. Może trzeba pochylić się nad tym filmem jeszcze raz?