Początki teatru przypadają na sezon 1947/48, kiedy powstała scena dramatyczna w Teatrze Lalki i Aktora stworzonym przez Elżbietę i Zenona Kalinowiczów. W 1948 roku prywatną antrepryzę Kalinowiczów przejęło miasto, zmieniając jednocześnie jej nazwę na Teatr Młodego Widza.

W 1953 roku dyrekcję i kierownictwo artystyczne objął na 13 lat ceniony aktor Adolf Chronicki, który skupił się na "dorosłym" repertuarze sceny dramatycznej. 1 stycznia 1957 roku zmieniono nazwę teatru na Teatr Rozmaitości.

W 1958 roku Jerzy Jarocki przygotował "Wracamy późno do domu" Tymoteusza Karpowicza, rozpoczynając tym spektaklem 30-letnią współpracę z teatrem. To przedstawienie stało się też początkiem długiej obecności Karpowicza na scenie przy ul. Rzeźniczej, zwanej na przełomie lat 50. i 60. "domem Karpowicza". Czasy te zaowocowały również teatralnym debiutem Kazimierza Kutza, realizacjami dramaturgii radzieckiej Szymona Szurmieja oraz pracami Stanisława Igara i Andrzeja Witkowskiego.

Lata 1966-1973 to czas kierownictwa Andrzeja Witkowskiego. Patronem teatru został Edmund Wierciński, zmieniono również jego nazwę na Teatr Współczesny. Wtedy też zadebiutował na wrocławskiej scenie Helmut Kajzar - jako reżyser "Bolesławem Śmiałym" Wyspiańskiego, jako dramaturg - "Paternoster" w reżyserii Jerzego Jarockiego. Współpraca z Kajzarem i Różewiczem

Współpraca z teatrem Kajzara i Tadeusza Różewicza, określony i ugruntowany profil artystyczny oraz świetnie przygotowany zespół aktorski, to spadek jaki po Andrzeju Witkowskim otrzymał Kazimierz Braun, dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Współczesnego od 1975 r.

Już pierwsza praca reżyserska Brauna - Białe małżeństwo Tadeusza Różewicza okazała się wielkim sukcesem artystycznym i frekwencyjnym (ponad 600 spektakli). Sukcesami były także kolejne, ambitne realizacje dyrektora: Anna Livia Słomczyńskiego, Matka Courage Brechta, Operetka Gombrowicza, Dziady Mickiewicza, Przyrost naturalny i Pułapka Różewicza, Dżuma Camusa. Helmut Kajzar przygotował m.in. znakomite Odejście Głodomora Różewicza oraz swoje sztuki: Trzema krzyżykami, Villa dei misteri, Teatr metacodzienny - Samoobrona. Braun umiejętnie wykorzystał i rozwinął artystyczny "spadek" po Witkowskim budując jeden z najlepszych teatrów w Polsce, który swoje osiągnięcia prezentował z sukcesami również poza krajem. Zdjęte po pierwszej próbie generalnej Nienasycenie w reżyserii Wiesława Saniewskiego było ostatnim przedsięwzięciem artystycznym dyrektora Kazimierza Brauna. Po konflikcie z władzą komunistyczną został natychmiast odwołany ze stanowiska. Wraz z nim odeszło z teatru wielu aktorów.

Ci, którzy pozostali wraz z dyrektorem Janem Prochyrą starali się stworzyć nowe oblicze teatru. Dwa mocne akcenty tej dyrekcji to niezapomniany Sztukmistrz z Lublina Singera w reżyserii Jana Szurmieja i Samobójca Erdmana w reżyserii Jerzego Jarockiego.

Kolejne lata i dyrekcje - Krzysztofa Rościszewskiego, Julii Wernio, Zbigniewa Lesienia - to m.in. debiuty teatralne Sylwestra Chęcińskiego (Komedia sytuacyjna), obsypana nagrodami, wspaniała Historyja o chwalebnym zmartwychwstaniu Pańskim Mikołaja z Wilkowiecka w reżyserii Piotra Cieplaka, Wiśniowy sad Czechowa zrealizowany przez Andro Enukidze, Rewizor Gogola w reżyserii Sergieja Desnitskiego.

W kształtowaniu artystycznego wizerunku teatru znaczący udział mieli aktorzy, od przedwojennych jeszcze artystów - Józefiny Bolskiej i Wacława Zdanowicza, Wiktora Biegańskiego, Stanisławy Zbyszewskiej, Zuzanny Łozińskiej, poprzez pierwsze powojenne pokolenia aktorów - Danielę Makulską, Eliasza Kuziemskiego, Henryka Hunko, Wiktora Grotowicza, Józefa Pierackiego, Wiesława Dewoyno, Zdzisława Kuźniara i kolejnych: Zdzisława Kozienia, Andrzeja Bielskiego, Erwina Nowiaszaka, Genę Wydrych, Marlenę Milwiw, Edwarda Lubaszenkę, Maję Komorowską, Marię Zbyszewską, Bogusława Kierca, Teresę Sawicką, Halinę Skoczyńską.

Teatr od 1995 r. jest znów teatrem miejskim z nazwą Wrocławski Teatr Współczesny im. Edmunda Wiercińskiego.

Cztery lata później, 1 stycznia 1999 r., dyrektorem naczelnym i artystycznym teatru została Krystyna Meissner. Od początku jej dyrekcji Teatr Współczesny nie tylko mocno wpisał się w życie kulturalne Wrocławia, ale uważany jest powszechnie za jedną z najciekawszych, najbardziej interesująco prowadzonych polskich scen teatralnych. Uznanie publiczności i krytyki zdobył sobie czytelnym repertuarem, poważnym traktowaniem widza, a przede wszystkim świetnym doborem realizatorów różnych generacji. Od 2001, co dwa lata, Teatr organizuje Międzynarodowy Festiwal Teatralny DIALOG-WROCŁAW, którego kolejna edycja odbędzie się w październiku 2009 roku.