Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 19 kwietnia 2024

Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.
W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.
Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.
Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.

Filmy

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

kinowe

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

Zapowiedzi

kinowe

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

Aleksiej German
‹Próba wierności›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Próba wierności
Tytuł oryginalny	Проверка на дорогах
Dystrybutor	Add Media Entertainment
Reżyseria	Aleksiej German
Zdjęcia	Jakow Sklianski, Lew Kołganow
Scenariusz	Eduard Wołodarski
Obsada	Rołan Bykow, Anatolij Sołonicyn, Władimir Zamanski, Oleg Borisow, Fiodor Odinokow, Anda Zaice, Giennadij Diudajew, Nikołaj Burlajew, Wiktor Pawłow
Muzyka	Izaak Szwarc
Rok produkcji	1971
Kraj produkcji	ZSRR
Czas trwania	92 min
Gatunek	dramat, wojenny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Aleksiej German: Człowiek nie brzmi dumnie, zdrajca – czasem tak
[Aleksiej German „Próba wierności” - recenzja]

Sebastian Chosiński

1 2 »

Nieczęsto się zdarza, aby reżyser, który w ciągu niemal pięćdziesięciu lat aktywności twórczej zrealizował samodzielnie zaledwie cztery filmy (nad piątym pracuje od ponad dekady), odcisnął tak znaczące piętno na ojczystej kinematografii. Udało się to Aleksiejowi Germanowi (starszemu), którego najwybitniejsze dokonania postanowiła przybliżyć polskim widzom firma 35mm. My zaczynamy omawianie boksu od debiutanckiej „Próby wierności”.

Sebastian Chosiński

Aleksiej German: Człowiek nie brzmi dumnie, zdrajca – czasem tak
[Aleksiej German „Próba wierności” - recenzja]

Aleksiej German
‹Próba wierności›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Próba wierności
Tytuł oryginalny	Проверка на дорогах
Dystrybutor	Add Media Entertainment
Reżyseria	Aleksiej German
Zdjęcia	Jakow Sklianski, Lew Kołganow
Scenariusz	Eduard Wołodarski
Obsada	Rołan Bykow, Anatolij Sołonicyn, Władimir Zamanski, Oleg Borisow, Fiodor Odinokow, Anda Zaice, Giennadij Diudajew, Nikołaj Burlajew, Wiktor Pawłow
Muzyka	Izaak Szwarc
Rok produkcji	1971
Kraj produkcji	ZSRR
Czas trwania	92 min
Gatunek	dramat, wojenny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Tematyka wojenna – i to zarówno z czasów wojny domowej, jak i Wielkiej Wojny Ojczyźnianej – zawsze była w radzieckiej kinematografii traktowana priorytetowo. Miało to swoje dobre i złe strony. Dobre, ponieważ reżyserzy, którzy kręcili filmy o wspaniałym zwycięstwie nad hitlerowskim gadem (jak chociażby Jurij Ozierow), mogli liczyć na wszechstronną pomoc ze strony Goskina, czyli Państwowego Komitetu Kinematografii; złe, gdyż ich produkcjom szczególnie wnikliwie przyglądali się cenzorzy. Kino miało bowiem nie tylko kształtować pożądane przez władze Kraju Rad postawy (patriotyzm, przywiązanie do idei komunistycznej, kult najpierw Józefa Stalina, a następnie Leonida Breżniewa), ale również stanowić oficjalną wykładnię historii Związku Radzieckiego. Mimo wzmożonej czujności urzędników państwowych, pojawiali się od czasu do czasu twórcy, którzy próbowali przemycić w swoich dziełach prawdziwy obraz wojny. O ile było to jeszcze w miarę proste w epoce Chruszczowowskiej „Odwilży” – co udowodnili na przykład Michaił Kałatozow w „Lecą żurawie” (1957), Siergiej Bondarczuk w „Losie człowieka” (1959), Grigorij Czuchraj w „Czystym niebie” (1961), Aleksandr Ałow i Władimir Naumow w „Pokoju przychodzącemu na świat” (1961) czy Andriej Tarkowski w „Dziecku wojny” (1962) – o tyle po obaleniu Nikity Chruszczowa i przejęciu steru rządów przez ekipę Breżniewa, stało się to prawie niewykonalne. A jeżeli ktoś mimo wszystko próbował, płacił za to zwyczajowo wysoką cenę. Jak Aleksandr Askoldow za wstrząsającego „Komisarza” (1967), Aleksiej German (starszy) za „Próbę wierności” (1971) czy Łarisa Szepitko za „Wniebowstąpienie” (1976), które niemal w ostatniej chwili uratował od skazania na niebyt pierwszy sekretarz białoruskiej KPZR.

Aleksiej Jurjewicz German urodził się dwudziestego lipca 1938 roku w Leningradzie; był synem słynnego pisarza Jurija Germana i Tatiany Rittenberg. Niekoniecznie chcianym; po latach reżyser sam wspominał, że jego matka była przerażona przypadkową ciążą, którą zresztą próbowała przerwać, wielokrotnie skacząc z szafy bądź dźwigając ciężary zdecydowanie ponad jej siły i możliwości. Nie wynikało to jednak wcale z niechęci do macierzyństwa jako takiego, ale z sytuacji politycznej, jaka wtedy istniała w Związku Radzieckim. Był to okres Wielkiej Czystki, najstraszliwszych prześladowań i represji, kiedy nawet najbliżsi współpracownicy Stalina nie mogli być pewni przyszłości. Tatiana Aleksandrowna nie chciała, aby jej dziecko dorastało w takim świecie (a o innej rzeczywistości można było jedynie pomarzyć i to najlepiej po cichu, z nikim ze swymi myślami się nie dzieląc).

Mimo to Aleksiej, jakby na przekór całemu światu, urodził się zdrowy. Nie miał zamiaru robić kariery artystycznej; wolał zostać lekarzem. Już jako nastolatek chodził ze studentami medycyny na zajęcia z anatomii, zebrał też pokaźną biblioteczkę publikacji medycznych. O jego dalszym losie przesądził tak naprawdę upór ojca, który niemal siłą zmusił go do złożenia papierów do Państwowego Leningradzkiego Instytutu Teatru, Muzyki i Kinematografii (LGITMiK), gdzie trafił pod skrzydła Aleksandra Muzilia. Największy wpływ na młodego studenta reżyserii miał jednak inny z jego wykładowców, legendarny Grigorij Kozincew („Don Kichot”, „Hamlet”, „Król Lear”). Po ukończeniu Instytutu w 1960 roku młody German znalazł pracę w prowincjonalnym Teatrze Dramatycznym w Smoleńsku, gdzie debiutował jako reżyser teatralny. Po roku wrócił do Leningradu, gdzie otrzymał etat w Teatrze Wielkim, którym zawiadywał wówczas (od pięciu lat) słynny Gieorgij Towstonogow. Szybko jednak okazało się, że Aleksiej Jurjewicz gustuje bardziej w filmie niż w teatrze, stąd też w 1964 roku jego przenosiny do wytwórni „Lenfilm”.

Znalazłszy się w drugiej pod względem ważności i prestiżu, oczywiście po stołecznym „Mosfilmie”, radzieckiej wytwórni filmowej, German podjął współpracę z Władimirem Wiengierowem jako drugi reżyser na planie kręconego właśnie przez niego dramatu społecznego „Raboczij posiełok” (1965). Poznał wówczas między innymi Olega Borisowa i Ludmiłę Gurczenko, którzy, jak pokazała przyszłość, zagrali również w jego samodzielnych obrazach. Dwa lata później Aleksiej Jurjewicz został współtwórcą, opartego na powieści Borisa Ławrieniowa, „Siódmego towarzysza” Grigorija Aronowa – dramatu wojennego, którego akcja rozgrywała się jesienią 1918 roku. Dzieło zyskało pozytywne oceny, dzięki czemu German otrzymał wreszcie zgodę na realizację samodzielnego filmu. Postanowił przenieść na ekran… powieść Arkadija i Borisa Strugackich „Trudno być bogiem” – wieloznaczną i naszpikowaną aluzjami politycznymi książkę o podboju obcych planet i zaprowadzaniu na nich własnych porządków. Niestety, kilka miesięcy później napędzane przez Armię Radziecką wojska Układu Warszawskiego zdecydowały się stłumić Praską Wiosnę i atmosfera, także w środowiskach artystycznych, ponownie stała się duszna i klaustrofobiczna. O ekranizacji Strugackich, którzy stali się boleśnie aktualni, wciąż jeszcze młody, bo zaledwie trzydziestoletni, reżyser musiał zapomnieć na długie lata. Ratunkiem okazała się w tej sytuacji książka napisana przez ojca, a zatytułowana „Operacja Nowy Rok”, którą Aleksiej Jurjewicz postanowił oddać w ręce stawiającego dopiero pierwsze kroki w zawodzie scenarzysty Eduarda Wołodarskiego. Jurij German już wtedy nie żył, w przeciwnym wypadku to zapewne on dokonałby filmowej adaptacji swojej powieści.

Jurij Pawłowicz German to w literaturze radzieckiej człowiek-instytucja – prozaik, dramaturg, reportażysta i scenarzysta filmowy. Urodził się w Rydze cztery lata przed wybuchem pierwszej wojny światowej; jego ojciec był oficerem artylerzystą. Pierwsze opowiadanie Jurij napisał, mając lat siedemnaście, rok później zadebiutował w druku. Za pisarza z prawdziwego zdarzenia zaczął się uważać w 1931 roku, kiedy to powieść „Wstuplienije” pochwalił sam Maksim Gorki. Tworzył dużo, nadając swojej prozie bardzo charakterystyczny rys; miał zresztą dwa ulubione typy bohaterów – czekistów (vide „Opowiadania o Feliksie Dzierżyńskim”, „Łapszyn”, „Żmakin”) i lekarzy (dramaty o Nikołaju Pirogowie „Syn ludu” i „Przyjaciel ludu” oraz powieściowa trylogia „Sprawa, której służysz”, „Mój ukochany”, „Odpowiadam za wszystko”). Kiedy wybuchła Wielka Wojna Ojczyźniana, został korespondentem agencji prasowych TASS oraz Sowinformbiuro; wysłano go na Front Północny, nad Morze Białe. Mieszkał wtedy bądź w Archangielsku, bądź w Murmańsku, ewentualnie… na pokładach statków wojennych operujących w tym regionie. W czasie wolnym od obowiązków dziennikarskich pisał powieści („Be happy!”, „Świadectwo”, „Morze Lodowate”, „Daleko na Północy”) oraz dramaty („Za zdrowie tych, co w drodze”, „Konwój”, „Morze Białe”). Zainteresował się wtedy także historią starań Rosji o dostęp do Bałtyku, co zaowocowało – pisaną w latach 1944-1952 – „Młodą Rosją”, będącą epicką opowieścią o czasach cara Piotra I Wielkiego (trzydzieści lat później na jej podstawie został nakręcony serial Ilji Gurina). Od drugiej połowy lat 30. XX wieku Jurij Pawłowicz pisał także na potrzeby kina – dla Siergieja Bondarczuka („Siedmiu śmiałych”, 1936), Grigorija Kozincewa („Pirogow”, 1947; „Bielinski”, 1951) oraz Josifa Chejfica („Śledztwo”, 1955; „Mój ukochany”, 1958). W 1964 roku nakręcono „Człowieka z przeszłością”, pod którym podpisali się Władimir Berensztejn, Ilja Gurin i Leonid Łukow. Obraz ten był adaptacją dwutomowej powieści Germana „Jeden rok” (1959-1960), która z kolei stanowiła nowe opracowanie „Łapszyna” (1937) i „Żmakina” (1938). W 1965 roku film ten obejrzało ponad czterdzieści milionów widzów w Związku Radzieckim, dzięki czemu pisarz ponownie znalazł się na fali.

W tym samym 1965 roku Jurij Pawłowicz opublikował również kolejny tom tekstów wojennych, wśród których znalazła się powieść dokumentalna zatytułowana „Operacja Nowy Rok”. German oparł ją na faktach, tyle że w trakcie tworzenia nie miał dostępu do wszystkich relacji opisujących to, co wydarzyło się zimą 1942 na trasie kolejowej Psków-Karamyszewo. Dopiero po jej upublicznieniu poznał jednego z bohaterów tamtych wydarzeń Władimira Iwanowicza Nikiforowa, który stał się częstym gościem w leningradzkim domu Germanów. Im więcej opowiadał on o swoich przeżyciach wojennych (o tym, jak poczynali sobie Sowieci i hitlerowcy), tym bardziej Jurij Pawłowicz zdawał sobie sprawę z tego, jak niedoskonałe jest jego dzieło. W efekcie znielubił „Operację Nowy Rok” i niezbyt chętnie przystał na pomysł napisania na jej podstawie scenariusza filmowego. Inna sprawa, że był już wtedy ciężko chory. Zmarł w styczniu 1967 roku. Aleksiej Jurjewicz, wkrótce potem pozbawiony możliwości pracy nad „Trudno być bogiem”, uparł się jednak na ekranizację książki ojca i oddał rozpoczęty tekst w ręce Eduarda Wołodarskiego (w przyszłości współtwórcy między innymi „Jesteśmy z przyszłości” i „Przenicowanego świata”). Zdjęcia trwały pięć miesięcy, a ekipa kręciła je w okolicach nadwołżańskiego Astrachania. Film, noszący taki sam tytuł jak powieść Jurija Pawłowicza, był gotowy w 1971 roku. I wtedy rozpętała się prawdziwa nagonka. Zapytany po wielu latach, dlaczego obraz został zatrzymany przez cenzurę, reżyser odpowiedział: „Za wszystko! Za Rołana Bykowa. Za to, że stoi on z nogami w misce. Za «abstrakcyjny humanizm». Za współczucie dla ludzi, którzy w okrutnych, przerażających okolicznościach przejawili słabość i poszli do niewoli”. Efekt był taki, że debiutanckie dzieło Germana wylądowało na półce; z aresztu zwolniono je dopiero po… czternastu latach.

1 2 »

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Niedożywiony szkielet
Jarosław Loretz

27 V 2023

Sądząc ze „Zjadacza kości”, twórcy z początku XXI wieku uważali, że sensowne pomysły na horrory już się wyczerpały i trzeba kleić fabułę z wiórków kokosowych i szklanych paciorków.

więcej »

Młodzi w łodzi (gwiezdnej)
Jarosław Loretz

28 II 2023

A gdyby tak przenieść młodzieżową dystopię w kosmos…? Tak oto powstał film „Voyagers”.

więcej »

Bohater na przekór
Sebastian Chosiński

2 VI 2022

„Cudak” – drugi z trzech obrazów powstałych w ramach projektu „Kto ratuje jedno życie, ten ratuje cały świat” – wyreżyserowała Anna Kazejak. To jej pierwsze dzieło, które opowiada o wojennej przeszłości Polski. Jeśli ktoś obawiał się, że autorka specjalizująca się w filmach i serialach o współczesności nie poradzi sobie z tematyką Zagłady, może odetchnąć z ulgą!

więcej »