Na środku pustyni w Teksasie znalezione zostaje ciało zastrzelonego Melquaidesa Estrady. Kolejnym miejscem spoczynku tytułowego bohatera staje się cmentarz w Van Horn, gdzie mieszka jego najlepszy przyjaciel i były pracodawca, podstarzały farmer Pete Perkins. Postanawia on wypełnić daną Estradzie obietnicę i przewieźć jego zwłoki do rodzinnego Meksyku. W tym godnym Don Kichota przedsięwzięciu pomoże mu, wbrew własnej woli, Mike - funkcjonariusz straży granicznej.

W odróżnieniu od poprzednich scenariuszy Arriagi, mam wrażenie, że tutaj wiele dobrego materiału nie złożyło się w jeden spójny film. Pierwszorzędny jest pomysł filmu o zemście, w którym nie ma pornografii odpłaty, tylko próba wywołania w winowajcy poczucia winy. Ironiczne jest kolejny raz opowiadanie przez Arriagę historii o odkupieniu, bo tym razem chodzi nie o odkupienie własnych win, tylko zmuszenie kogo innego do odkupienia jego win. Trafiają też w sedno skojarzenia z Peckinpahem, Hustonem, czy choćby Homerem. Ale co z tego wszystkiego wychodzi? Po seansie mam wrażenie, że jednak niewiele. Obejrzalem dobry film, pełen dobrych pomysłów, którym zabrakło podsumowania.

Obsadzany niemal wyłącznie w rolach ścigających Tommy Lee Jones zbuntował się, sam obsadził w roli ściganego i nakręcił piękny dramat-western o samotności, ubarwianiu szarej rzeczywistości i beznadziei egzystencji na zadupiu. Bardzo podobał mi się zarówno bohater Jonesa – archetyp ekranowego kowboja, który we współczesnym świecie nie potrafi się odnaleźć – jak i konstrukcja wszystkich znaczących postaci (każda przed czymś ucieka, po czym dochodzi do punktu, od którego nie ma już odwrotu). Świetne kino.

Miałam kiedyś kumpla, który po paru głębszych zawsze twierdził, że wszelkie zło dzisiejszych czasów płynie z faktu, że zlikwidowano Dziki Zachód. Mam nadzieję, że ów znajomy obejrzy film Tommy Lee Jonesa: na pewno byłby nim zachwycony. Dawno nie mieliśmy na ekranach tak pięknie pokazanej współczesnej wersji tego westernowego Zachodu, za którym tęsknił mój kumpel - miejsca, gdzie żadna podłość nie ujdzie na sucho, bo uczciwi ludzie nie puszczą jej płazem i gotowi są wymierzać sprawiedliwość własnymi rękami. Mnie ten film wyjątkowo ujął, bo bardzo wierzę, że cokolwiek człowiek zrobi w życiu, dobrego czy złego, jakoś do niego wraca; a o tym jest właśnie mowa w Trzech pogrzebach - o zjawisku, które Amerykanie nazywają poetic justice. Mimo, że początkowo fabuła wydaje się nieco szarpana, w finale siła i prostota tego filmu trafiają w samo serce. Pewnie spora w tym zasługa nie tylko aktorskich, ale i reżyserskich talentów Tommy’ego Lee.

"Trzy pogrzeby..." to jednak wyraźnie film nakręcony pod filmowe festiwale, a nie dla przeciętnego widza. Świadczy o tym złożona, niechronologiczna struktura w części pierwszej (wcale nie niezbedna dla całego filmu, utrudniająca wejście w opowiadaną historię), jawne unikanie wyrazistszych rozwiązań dramaturgicznych w części drugiej, brak solidnego spuentowania. Otrzymujemy w sumie dość przyjemną w odbiorze, elegancką, ładnie sfilmowana przypowieść, ale na koniec przychodzi do głowy pytanie - czy kino drogi aby nie powinno pokazywać jakiejś przemiany?