Fikcyjna opowieść o życiu rock′n′rollowca z Seattle, oparta na wątkach z życia i kariery Kurta Cobaina.

To dla mnie jedno z większych zaskoczeń roku. Last Days sprawia na pierwszy rzut oka wrażenie filmu nakręconego na odwal się, bo przecież nie sztuka skleić serię długich ujęć, w których niewiele się dzieje i dla pretensjonalnego "zakręcenia" poszatkować trochę chronologię. Tymczasem mam wrażenie, że Van Sant znalazł tutaj najlepszą formę dla historii o człowieku, który tak dalece oderwał się od codzienności i otaczającego świata, że nie ma już gdzie wracać i samobójstwo jest dla niego jedynym wyjściem. Tak jak u Antonioniego, w Last Days pustka na ekranie przelewa się jakimś dziwnym kanałem do głowy widza (w każdym razie mojej) i daje poczuć stan kompletnego wyobcowania bohatera. Można też spojrzeć na ten film jak na próbę oddania psychiki człowieka, który spełnił swój największy cel - został muzycznym guru - i odkrył, że w ten sposób zakwestionował właściwie sens swojego życia. Bo kto uwierzy w bunt multimilionera? Kto uwierzy w jego normalność? Dla zachowania twarzy pozostaje tylko bunt przeciwko samemu sobie i ostateczny akt autodestrukcji. Nie mam pojęcia, czy tak to wyglądało z Cobainem, ale Van Sant przedstawia przynajmniej przekonującą hipotezę.

Film, któremu tetryczka Kamila nie mogła przyznać mniej niż dziesięć punktów: nadęte, śmiertelnie nudne i w gruncie rzeczy banalne we wnioskach studium spaczonej psychiki młodego człowieka. Czyli powtórka ze „Słonia”. Zdecydowanie wolałem czasy, gdy Van Sant nie zgrywał się jeszcze na twórcę przez duże T i kręcił zajmujące wariacje na temat „Stowarzyszenia umarłych poetów” bądź czarne komedie jak „To Die For”. No, ale wtedy scenariusze pisali mu Affleck i Damon czy Buck Henry, a więc goście bez tak chorych ambicji i artystowskich zapędów jak sam Van Sant.

Film, który z pewnością nie dostanie od tetryka Piotra więcej niż trzy punkty: powolny, medytacyjny obraz, który nie robi absolutnie nic w kierunku przypodobania się widzowi. W dodatku Last Days to stuprocentowe przeciwieństwo hagiograficznej historii o liderze Nirvany, której wielu oczekiwało. Grany przez Michaela Pitta Blake, główny bohater, nie jest Cobainem: jest tylko bardzo samotnym, utalentowanym muzykiem, który kończy równie smutno jak Cobain. Od początku wiemy, jak się to wszystko skończy - sprawia to nie tylko znajomość biografii, na której ta historia jest oparta, ale i sposób, w jaki Van Sant prezentuje bohatera. A pokazuje go w długich ujęciach, zwykle w kompletnej ciszy, przerywanej jedynie fragmentami muzyki, która (za sprawą fenomenalnej realizacji dźwięku, za sprawą której soundtrack brzmi jakby się słuchało go na studyjnych słuchawkach) jeszcze bardziej izoluje go, a nie zbliża do innych. Ten człowiek jest martwy jeszcze zanim naprawdę umiera - i może dlatego tak piorunujące wrażenie robi ten niespieszny, niezwykły i niespodziewanie przepiękny film, który opowiadać ma nie tyle o śmierci młodzieżowego idola - co o tym, jacy bywamy ślepi i nieuważni I o tym, że tak łatwo przeoczyć czyjąś wielką rozpacz, tak łatwo nie zauważyć, że czyjeś dni, które mijają bez wyraźnych oznak nadchodzącej tragedii, są ostatnimi. Dla tych, co pozostają między żywymi, śmierć - choćby zapowiadana milionem znaków - zawsze nadchodzi niespodziewanie; jak koniec pięknej i smutnej ballady, której urodę - zasłuchani - dopiero zaczęliśmy dostrzegać.

Ogromna wtopa. Swoją trylogię bezsensownych śmierci mógł Van Sant zakończyć na dwóch filmach albo i darować sobie już po świetnym "Gerrym". Tam była teza, klimat i świetne zakończenie. Film wprowadzał w autentyczny trans, a później mocno walił w serducho. Ze "Słoniem" było już gorzej, bo reżyser niechcący dał sens śmierci, która z założenia miała być bezsensowna, a poza tym nie zdołał stworzyć elektryzującej więzi między dwoma mordercami, która była między Damonem a młodszym Affleckiem. "Last Days" powtarza błędy "Słonia"... zaraz... "Last Days" to całkowita powtórka ze "Słonia", pieprzony autoplagiat. Gus Van Sant poleciał sobie w kulki i nie rozwinął nawet o milimetr swojej koncepcji, a w czasie pretensjonalnego i kiczowatego finału ogarnął mnie pusty śmiech.