Bohaterem filmu jest Władysław Szpilman – znakomity polski pianista żydowskiego pochodzenia. W czasie II Wojny Światowej trafia do warszawskiego getta. Cudem udaje mu się uniknąć deportacji. Po likwidacji getta ukrywa się w ruinach miasta. Z pomocą Szpilmanowi przychodzi niemiecki oficer, który ratuje mu życie.

To dużo lepszy film, niż można wywnioskować z krajowych recenzji. Polański kolejny raz okazuje się kameleonem i w nowym dla siebie gatunku pokazuje nowe podejście - bez surrealizmu, zaskakująco chłodne i opanowane, ale wciąż ze świetnym wyczuciem absurdu i przypadkowości losu, z zagubionym bohaterem (tym razem biernym) oraz z atmosferą czyhającego wszędzie zła. Absurdalne są zarzuty niektórych naszych krytyków, że film w drugiej połowie robi się nagle 'komercyjny'. To właśnie pierwsza połowa sprawia wrażenie opowiedzianej dla zagranicznego widza, a dopiero w drugiej połowie opowieść robi się 'ryzykowna' - bez słów, w większości bez muzyki. A jak już pojawia się muzyka, to w formie 'niefilmowego' Szopena, przez którego bohater może wreszcie pokazać wszystkie swoje emocje. Część widzów może od filmu odrzucić świadoma rezygnacja Polańskiego z podkreślania emocji, ale taki jest sam Szpilman - bierny, zamknięty w sobie. Polański znalazł dobry sposób na pokazanie na ekranie historii człowieka, który wypowiada się głównie przez muzykę.

Nie będę oryginalny – piękny, wzruszający, z cudownym wyczuciem opowiedziany film. Mimo, że temat nienowy, Polański podszedł do niego tak umiejętnie, iż nie wyczuwa się tu cienia wtórności. Aktorstwo, muzyka, zdjęcia – wszystko full perfect. Wielkie brawa dla Adriena Brody’ego – znakomita kreacja, doskonale odtworzona bierność. Zaskoczył mnie tym bardziej, że ostatnio oglądałem go w roli skrajnie innej – szalonego punka-dziwaka w „Morderczym lecie” Spike’a Lee. Czapki z głów – przed nim i przed reżyserem.

To co najbardziej zadziwiło mnie na seansie "Pianisty", to że obejrzałem go bez większych emocji. Na takie filmy idzie się z nastawieniem, że przeżyje się koszmar i wyjdzie się z sali z kaprawym humorem, a tymczasem film Polańskiego odebrałem jako angażujący, ale mimo wszystko hollywoodzki – traktowany z dystansem – dramat. Być może świadczy to o tym, że temat eksterminacji Żydów powoli staje się zbyt zużyty, być może film stracił na prawdziwości, bo Polacy mówią w nim po angielsku; tak czy siak, "Pianista" jest świetnie zrealizowanym dramatem, ale zbliżony tematycznie "Korczak" Wajdy poruszył mnie znacznie bardziej.

Niby tyle już było filmów o Holokauście, że temat nie miał prawa zaskoczyć, a tu taka niespodzianka! Z zupełnie niefilmowej, chłodno podanej relacji ocalałego Polański zrobił wspaniały, wyważony w każdym calu i głęboko humanistyczny film. Najbardziej wartościowe wydaje mi się przeniesienie całego ciężaru historii na poziom indywidualnego losu zupełnie zwyczajnego człowieka i unikanie przylepiania łatwych etykietek typu ‘źli Niemcy, dobrzy Żydzi’. Brody w głównej roli znakomity, zdjęcia piękne, muzyka porywająca i przesłanie po stokroć bliższe sercu niż wszystkie napuszone ‘Listy Schindlera’ razem wzięte. Aż chciałoby się wznieść jakiś okrzyk. Na przykład: ‘Steven Spielberg, eat your heart out!’

Pianista jest znakomicie zrealizowanym filmem, o bardzo dobrym aktorstwie, zwłaszcza ujęła mnie oszczędna gra Brody'ego i impulsywność Eda Stopparda. Obraz wojny, strachu i hekatomby przekonujący i wiarygodny. Na dodatek dzieło Polańskiego znakomicie unika taniego sentymentalizmu i oklepanych chwytów. Film ma jednak również dwie wady. Jest raczej za długi, zwłaszcza w drugiej części można było spokojnie niektóre ujęcia skrócić - okrucieństwo i terror zostało wystarczająco dobitnie ukazane w scenach z getta. Po drugie, ten temat nie powoduje już tak silnych emocji - został przez kino mocno wyeksplatowany. Ale 'Pianista' jest na pewno filmem lepszym od oscarowej 'Listy Schindlera'.