Sprawca napadu Pope Cody ukrywa się, uciekając przed grupą sprzedajnych detektywów, chcących go zabić. Jego wspólnik i najlepszy przyjaciel, Barry "Baz" Brown, chce skończyć z przestępstwami widząc, że dni dawnej gangsterki już minęły. Młodszy brat Pope′a, uzależniony od prędkości, wybuchowy Craig Cody, zarabia na handlu nielegalnymi substancjami...

Oszczędnie, mocarnie i całkowicie na poważnie. Co odróżnia lwy od lwiątek? W filmie Michoda nie ma szybkostrzelnych kowbojów, ani niesamowicie przebiegłych planów. W zasadzie nie ma w nim prawie kryminalnej akcji. To taki świetnie obsadzony „kryminał charakterów”, czarny i gęsty jak smoła.

Już tytuł w połączeniu z plakatem zdradza zooantropologiczne intencje debiutanta Davida Michôda. I rzeczywiście, dostajemy blisko dwugodzinny wykład pt. „Człowiek człowiekowi wilkiem”, zilustrowany przykładem przestępczej familii, przy której rodzina Soprano wygląda jak rodzina Cosbych. Na czele rodu stoi demoniczna mama Janine (piorunująca rola Jacki Weaver), która niczym Beverly R. Sutphin z „Serial Mom” Watersa z uśmiechem na ustach mogłaby zabić dla dobra swoich pociech. Tyle że te pociechy to nie niesforne nastolatki z przedmieścia, tylko kokainiści, degeneraci i mordercy, a film nie jest czarną komedią, lecz bazującym po części na prawdziwych wydarzeniach naturalistycznym thrillerem. Doskonale zrealizowanym, elektryzująco zagranym, przejmującym do szpiku kości. Debiut roku.

Półświatek w ogniu społecznego darwinizmu: walka o dominację, która przedłuża życie w cuchnącej strachem rzeczywistości. Michod robi dokładnie to, czego nie potrafił dokonać Marcin Wrona w „Chrzcie” (tetryk Michał słusznie zestawia te filmy): z dystansem, lodowatą precyzją i godną Coenów intensywnością obrazu analizuje mechanizmy świata przedstawionego, dochodząc do wniosku, że na końcu czekają śmierć i autodestrukcja. Każdy samiec alfa doczeka się detronizacji, a rodzinka sterowana z tylnego siedzenia przez matronę (tour de force Jacki Weaver) zjada własny ogon. Męska część obsady równie wyborna (Ben Mendelsohn!), żelazny scenariusz i zdumiewająca reżyseria. Kolejny po „Proroku” Audiarda dowód na to, że kino gangsterskie nie powiedziało jeszcze ostatniego słowa.

Kino niesamowitego emocjonalnego umiaru. Właściwie żadna scena nie wygrywa wprost tego, co dzieje się między postaciami. One się ze sobą nieprzerwanie kotłują, w ich wnętrzu buzuje, walki końca nie widać, a Michôd nic im nie ułatwia. Nie ofiarowuje przejmujących zbliżeń, unika sytuacji konfrontacji spojrzeń, żadnych tam zaciśniętych pięści. Reżysera już obdarza się hojnym porównaniem do Martina Scorsese, ale to chyba jednak Michael Mann powinien poczuć konkurencji oddech na karku. Gdzieś na marginesie pierwszej sceny „Królestwa zwierząt” umiera matka głównego bohatera. Jak się wchodzi do kina taką sceną, nie wychodzi z głowy ot tak, po zakończeniu seansu.

Wybitny debiut (debiut!). Wszystko, czym chciał być „Chrzest” Marcina Wrony, tyle że zrobione z głową, z sercem i z żelazną dyscypliną perfekcyjnego scenariusza. Każdy z portretów aktorskich zapada w pamięć: ci ludzie nie zostają w kinie, tylko wracają z nami do domu i już nigdy nas nie opuszczą. Bezwolne uwikłanie w przemoc i zgrzebna codzienność występku od dawna nie doczekały się takiego portretu. Jeden punkt odejmuję za nachalną metaforę zwierzęcą, najtrudniejszą do przełknięcia w pretensjonalnym monologu Guya Pearce’a, któremu zabrakło tylko tabliczki u szyi: „Uwaga, przesłanie!”.

Nie ma w „Królestwie zwierząt” efektownych scen akcji, dramatycznych strzelanin, gangsterskiego romantyzmu. To opowieść brutalna, jawnie drwiąca z przyzwyczajeń widzów. Każda śmierć w filmie jest zaskakująca. Każda zostaje pokazana w sposób odbiegający od standardu. Prawie każdy z bohaterów okazuje się być gorszą osobą, niż wydaje się to na początku. Wielkie brawa Jacki Weaver za rolę upiornej babci, ale słowa uznania należą się też znakomitej kreacji Bena Mendelssohna, który znakomicie odsłania kolejne warstwy psychozy swojego bohatera. Oryginalne kino, odświeżające gatunek, szkoda, że tradycyjnie przeszło przez nasze ekrany prawie niezauważone.

Drugi obok „Autora widmo” film pokazujący, że testosteronem sterują kobiety. W tym dowodzi ZNAKOMITA Jackie Weaver (sądziłem, że to oscarowy pewnik), która zamiast ciągnąć za polityczne sznurki, zręcznie rozdaje karty w mafijnej rodzince. Ta, jak to w klasycznym filmie gangsterskim bywa, dąży do upadku. Oczywiście, nie chodzi o degrengoladę (ta przeznaczona jest następcy przewodnika stada – poprzednicy niżej już moralnie upaść nie mogą) ani kres rodu – mafiosi zachowują genetyczną ciągłość. Do czynienia mamy z instynktem i popędem, które nieposkromione prowadzą na dno. Proces stoczenia jest świetnie wygrany (dawno nie oglądałem tak wyrazistych aktorów), dobrze rozpisany i umiejętnie poprowadzony. David Michôd przywraca wiarę w debiutantów i gatunki.