Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.
|
Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.
Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.
W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.
Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.
PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.
Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
– kanał informacyjny ogólny [pomoc…] – kanał informacyjny działu [więcej…] – kanał informacyjny blogu
Superbohater i „ci drudzy”Trickster to w ostatnich czasach modne słowo-klucz. A może raczej: słowo-worek. Wystarczy rzucić w towarzystwie „przecież ten bohater to klasyczny trickster!”, żeby wszyscy mądrze kiwając głowami, zgodzili się na taką diagnozę. Tymczasem okazuje się, że w przypadku trickstera nie wszystko jest takie znowu jasne.
Karolina Ćwiek-RogalskaSuperbohater i „ci drudzy”Trickster to w ostatnich czasach modne słowo-klucz. A może raczej: słowo-worek. Wystarczy rzucić w towarzystwie „przecież ten bohater to klasyczny trickster!”, żeby wszyscy mądrze kiwając głowami, zgodzili się na taką diagnozę. Tymczasem okazuje się, że w przypadku trickstera nie wszystko jest takie znowu jasne.  Pozostawmy na chwilę na boku pytanie o to, która z tych propozycji bierze górę w aktualnych dyskusjach akademików i z radością laika weźmy na warsztat tylko jedną z nich: co stanie się, jeśli potraktujemy trickstera faktycznie jako pewien szczególny typ bohatera? Ani nadludzko silnego, ani specjalnie pięknego, ani na pierwszym planie – a jednak kradnącego opowieść pierwszoplanowej postaci? Jak w takim wypadku można spojrzeć na pewne postaci z filmów superbohaterskich i spróbować wyjaśnić ich działania nie przyklejając im łatki „bo to zły bohater jest”, zwłaszcza tam, gdzie bohater balansuje między „byciem złym” i „byciem złym, ale nie tak do końca”? Poniższe rozważania mają zatem charakter nie tyle generalizujący, co pokazujący pewne możliwości interpretacji kulturowych bohaterów. Można je zatem przyjąć albo odrzucić. Wszystko zależy od tego, jak bardzo będą przekonujące. Dobry, zły i trickster  Trzeba by jednak rozpatrywać osobno Jokera w wykonaniu Jacka Nicholsona i Jokera Heatha Ledgera i to nie dlatego – jak zwykle bywa – że któregoś z nich chcę postawić na piedestale, żeby innemu przypiąć łatkę „tego mniej jokerowego”. Po prostu narracja Burtona różni się od narracji Nolana w sposób co najmniej znaczący, czy jeśli chodzi o ogólną atmosferę, czy o użyte środki – przerysowane i specyficzne u twórcy „Batmana” (1989), czy realistyczne albo wręcz naturalistyczne w „Mrocznym rycerzu” (2008). Wydaje się również, że mimo wszystko tricksterem jest bardziej Nolanowski Joker niż Joker Burtona, nie tylko dlatego, że jego początków możemy się tylko domyślać (zmyśla wciąż nowe historie o swoim „powstaniu”), podczas gdy Burton je nam po prostu pokazuje, wiążąc dodatkowo losy Batmana z losami Jokera w przyczynowo-skutkowym węźle, ale także z powodu zachowania. Można by się tu oczywiście spierać: który Joker wchodzi głębiej w błazendę, a zarazem wywołuje na plecach większe ciarki. Niewątpliwie jednak w obu tych postaciach widać wyraźnie ten rys tricksterstwa, który dostrzegł już Jung. Trickster to głupiec z talii tarota, jednocześnie wróżący pomyślność i przepowiadający upadek w skutek bezmyślności działania. Ten trickster, którego uosabia w sobie Joker, to ktoś, kto ma doprowadzić do katastrofy. Katastrofa jednak w ostateczności nie wydarza się, bo działanie trickstera zostaje udaremnione przez superbohatera, tak jak wymaga tego schemat narracyjny, którego oczekujemy. Jednocześnie jednak musimy uwierzyć, że trickster jest zdolny do wywołania tej katastrofy – jego potencjał w tym kierunku jest bardziej niż widoczny (celuje w tym zwłaszcza Nolan, wyposażając bohatera w niemal nadludzką umiejętność przewidywania dalszych kroków przeciwników). „Ten zły” faktycznie ma szansę pokonać dobrego (bądź znajdującego się po stronie „tych lepszych”) bohatera. Musimy w to uwierzyć. Inaczej tak jak w przypadku wielu serii opartych na formacie „monster of the week” będziemy rozkoszować się zawijasami fabuły, spokojnie podjadając ciastka bez strachu o naszego bohatera (chyba, że sam jest tricksterem, ale to opowieść na inny raz). Joker nas straszy, a zarazem dostarcza nam rozrywki – wchodząc tym samym w buty „ucywilizowanego” trickstera, tak jak go widział Jung.  Zarówno Branagh, jak i Taylor, na tej tricksterskiej nucie Lokiego grają. Można się zastanowić, czy Taylor nawet nie bardziej, skoro w drugim filmie z cyklu Loki pokazuje wszystkie swoje tricksterskie sztuczki: chociażby metamorfizm, który stoi na czele cech charakterystycznych każdego szanującego się trickstera – w przypadku Jokera podobną funkcję spełniałby jego osobliwy makijaż. To Loki wywołuje katastrofy, sprzymierzając się z wrogami Asów, sprowadzając na Nowy Jork Citauri, knując przeciwko Odynowi (i można to, oczywiście, rozgrywać na poziomie szekspirowskich tragedii rodzinnych, ubogacając mitologiczne elementy komiksowego uniwersum, tak jak czyni to Branagh). Równocześnie jednak to on – wyszedłszy ze skóry głównego złego bohatera z pierwszej części (po części zmanipulowanego, po części rozczarowanego zachowaniem przybranego ojca) udaremnia katastrofę w części drugiej. Loki to trickster pełną gębą: sam psuje i sam to, co popsuł, naprawia. I odwrotnie. Może skończyć zakuty w kajdany i przypominającą maskę Hannibala Lectera osłonę na twarz, może siedzieć w szczelnie zamkniętej komnacie, ale w końcu i tak trzeba go będzie uwolnić, żeby można było coś począć dalej z nadchodzącą szybkimi krokami katastrofą. Można oczywiście tricksterowi zagrozić, że jeśli zrobi coś nie po naszej myśli, zginie. A trickster oczywiście, zrobi wszystko po swojemu. Co nie zawsze będzie oznaczało: z korzyścią dla siebie (z czego powstaje materiał na kolejny sequel). Nietoperz, kot i trickster Jednocześnie objawia się w dwóch przywoływanych przeze mnie przykładach tricksterstwo na poziomie, chciałoby się rzec, meta. Zarówno Tom Hiddleston jako Loki, jak Heath Ledger i Jack Nicholson jako Jokerowie, wymykają się z cienia głównego (a w obu przypadkach także tytułowego) bohatera, odbierając mu co nieco wspaniałości – i fanów. Fandom skupiony wokół Lokiego wydaje się być dzisiaj silniejszy od tego, którym cieszy się sam Thor (a i konstrukcja bohatera, w pierwszym przypadku dużo bardziej zniuansowana, sprawia, że nie tak znowu trudno zrozumieć ten wybór). Można oczywiście przypomnieć sobie także zachwyty nad rolą Ledgera, którego pośmiertnie nagrodzono za nią Oscarem. Ten rodzaj bohatera, ów trickster, o którym wciąż wspominam, zdobywa uznanie i u publiki, i u krytyków. Oszukuje sam przemysł filmowy, każąc nazywać filmy „Thorem” i „Batmanem”, choć koniec końców wychodzi na to, że niejednoznaczne postaci z drugiego planu wysforowały się na prowadzenie (choć trudno tu używać określenia: sympatia widzów). Zupełnie innym przykładem tricksterstwa – które polega także na przekraczaniu granic (zdrowego rozsądku, prawa, więzi rodzinnych i społecznych – żeby umiejscowić w tym kontekście także bohaterów z powyższych akapitów) – jest Catwoman. To prawda, że badacze skupieni w obozie, który twierdzi, że poza określonym kontekstem trickstera rozpatrywać się nie da, twierdzą także, że nie ma żeńskich tricksterów. Dziać ma się tak, ponieważ figura trickstera powstawała głównie w społeczeństwach mocno patriarchalnych. Podejmując ten trop interpretacyjny można jednak pomyśleć na przykład nad tym, czemu tak wiele problemów stwarza nam do dzisiaj ekranizacja komiksów o kobietach-superbohaterkach. Bohaterkach, z natury rzeczy wykraczających poza pewien schemat.  Śledząc przypadki trickstera w kinie superbohaterskim można sobie zadać pytanie, kiedy wkradł się na nasze ekrany? Czy kino superbohaterskie to nowy rodzaj mitu, jak chciał Joseph Campbell, porównując znane mitologiczne opowieści i „Gwiezdne wojny” na tych samych prawach? Może to ono staje się tym nowym kontekstem, środowiskiem naturalnym trickstera, który może być – ale zdaje się, że wcale nie musi – być dzisiaj wyłącznie ucywilizowanym, dostarczającym rozrywki bohaterem drugiego planu. Planu, który często niepokojąco wychodzi do przodu, przesłaniając sobą to, co w zamyśle twórców miało zostać wyeksponowane.  10 czerwca 2014 |
Gdy w lutym 1967 roku Teatr Sensacji wyemitował „Cichą przystań” – ostatni odcinek „Stawki większej niż życie” – widzowie mieli prawo poczuć się osieroceni przez Hansa Klossa. Bohater, który towarzyszył im od dwóch lat, miał zniknąć z ekranów. Na szczęście nie na długo. Telewizja Polska miała już bowiem w planach powstanie serialu, na którego premierę trzeba było jednak poczekać do października 1968 roku.
więcej »
Tak to jest, jak w najbliższej okolicy planu zdjęciowego nie ma najmarniejszej nawet knajpki.
więcej »
Domino – jak wielu uważa – to takie mniej poważne szachy. Ale na pewno nie w trzynastym (czwartym drugiej serii) odcinku teatralnej „Stawki większej niż życie”. tu „Partia domina” to nadzwyczaj ryzykowna gra, która może kosztować życie wielu ludzi. O to, by tak się nie stało i śmierć poniósł jedynie ten, który na to ewidentnie zasługuje, stara się agent J-23. Nie do końca mu to wychodzi.
więcej »Knajpa na szybciutko
— Jarosław Loretz
Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz
Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz
Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz
Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz
Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz
Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz
Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz
Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz
Zemsty szpon
— Jarosław Loretz
The Amazing You-Tube
— M. Fitzner
50 najlepszych komiksów wydanych przez TM-Semic
— Piotr ‘Pi’ Gołębiewski
Chodzi o dobre historie i ciekawych bohaterów
— Karolina Ćwiek-Rogalska, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Jakub Gałka, Kamil Witek, Konrad Wągrowski, Michał Kubalski
Superbohaterowie drugiego planu. Suplement do rankingu
— Konrad Wągrowski, Jarosław Loretz, Kamil Witek
Teatr mój widzę ogromny
— Karolina Ćwiek-Rogalska
Oscary 2016: Esensja typuje Oscary 2016
— Karolina Ćwiek-Rogalska, Piotr Dobry, Jarosław Robak, Krzysztof Spór, Konrad Wągrowski
Kujawski swing
— Karolina Ćwiek-Rogalska
Wszystko będzie dobrze?
— Karolina Ćwiek-Rogalska
31. Warszawski Festiwal Filmowy: Dzień siódmy
— Karolina Ćwiek-Rogalska
31. Warszawski Festiwal Filmowy: Dzień szósty
— Karolina Ćwiek-Rogalska
31. Warszawski Festiwal Filmowy: Dzień piąty
— Karolina Ćwiek-Rogalska
31. Warszawski Festiwal Filmowy: Dzień trzeci
— Karolina Ćwiek-Rogalska
31. Warszawski Festiwal Filmowy: Dzień drugi
— Karolina Ćwiek-Rogalska
31. Warszawski Festiwal Filmowy: Dzień pierwszy
— Karolina Ćwiek-Rogalska
Ciekawy artykuł, dziękuję.
@Loki - ja tam go lubię.
Thor to śliczny, złotowłosy, poczciwy obiekt westchnień, ale Loki ma w sobie to coś, co sprawia, że chce się go oglądać. W "Avengersach" go zepsuli, moim zdaniem, zrobili z niego karykaturę, na szczęście w drugim Thorze znów jest sobą.
A skoro na końcu wspomniano o Gwiezdnych Wojnach, to czy cech trickstera można się dopatrywać u "Hana Solo", czy to jednak nadinterpretacja?