15 lat prywatnej dystrybucji kinowej w PolsceW zeszłym roku minęła 15. rocznica powstania wolnego rynku polskiej dystrybucji kinowej.
Anna Draniewicz15 lat prywatnej dystrybucji kinowej w PolsceW zeszłym roku minęła 15. rocznica powstania wolnego rynku polskiej dystrybucji kinowej. Pierwszym prywatnym dystrybutorem w Polsce była firma ITI Cinema Ltd., która 15 czerwca 1990 wprowadziła do kin „Niebezpieczne związki” Stephena Frearsa. Był to film amerykańskiej firmy Warner Bros., którą ITI reprezentowało na polskim rynku do 1992 roku. Dwa miesiące później firma Syrena Entertainment Group podpisała umowę z innymi amerykańskimi studiami: Touchstone Pictures, Columbia, Fox oraz przedstawicielem Walt Disney Touchstone – Buena Vista International. Pierwszym wprowadzonym przez Syrenę 31 sierpnia filmem była komedia „Nic nie widziałem, nic nie słyszałem”. Pod koniec następnego miesiąca, 27 marca, Vision Film Distribution Company wprowadziło do kin „Szkołę wyrzutków”. Rok 1993 przyniósł chwilową poprawę sytuacji kin w Polsce, wraz z premierą pierwszej części filmu „Jurassic Park” Stevena Spielberga, dystrybuowanej przez ITI Cinema. Film ten nazwano „lokomotywą” polskiej dystrybucji, ponieważ wzbudził tak wielkie zainteresowanie widzów, że w niektórych miastach zaczęto otwierać zamknięte wcześniej kina, by go pokazać. W tym samym roku zmieniła się sytuacja filii amerykańskich potentatów filmowych. Syrena Entertainment Group podpisała kontrakt z wytwórnią Walta Disneya, natomiast Warner Bros. wypowiedział kontrakt ITI Cinema i podpisał umowę z Solopanem. W 1994 roku Warner Bros., po wygaśnięciu umowy z Solopanem i zniechęcony dotychczasową współpracą z różnymi firmami, postanowił otworzyć własną filię w Polsce. W połowie marca Warner Bros. Poland zajął się dystrybucją filmu „Demolka”. W ten sposób na polskim rynku pojawił się kolejny amerykański potentat kinowy, który z powodzeniem działa na nim do dzisiaj. W 1995 roku Syrena wprowadziła długo oczekiwane „Pulp Fiction” Quentina Tarantino, do którego rok wcześniej bezskutecznie przymierzał się Solopan. 13 kwietnia 1995 roku nowa firma Best Film wprowadziła do kin aktorską wersję „Księgi dżungli” R. Kiplinga. W roku 1996, 12 stycznia, filmem „Lisbon Story” Wima Wendersa zadebiutowała firma Romana Gutka – Gutek Film, do dzisiaj prezentująca ambitne kino europejskie i amerykańskie. W 1997 roku na rynku dominowały firmy z kapitałem zagranicznym, reprezentujące duże amerykańskie studia filmowe, takie jak UIP-ITI powstałe z połączenia ITI Cinema i United International Pictures (UIP), które zadebiutowało filmem „Robinson Cruzoe”. Dopiero za nimi plasowały się firmy niezależne, takie jak Tantra dmpc. Ltd., która wkroczyła na polski rynek na początku stycznia 1997 roku angielskim filmem „Orkiestra”. W 1998 roku Syrena wprowadziła do kin ponad 3-godzinny film „Titanic” Jamesa Camerona, na który kina drastycznie podniosły ceny biletów. Nie zniechęciło to publiczności do jego obejrzenia, sprawiło jednak, że nie szli już tak tłumnie na inne filmy. Takie zjawisko zaistniało już wcześniej w 1991 roku, kiedy to wprowadzony przez Solopan „Tańczący z wilkami” Kevina Costnera podobnie „wyssał” publiczność z kin. W roku 1999 pojawił się Monolith Films Sp. z o.o., a pierwszym dystrybuowanym przez niego od 12 listopada filmem była „Uciekająca panna młoda” z Julią Roberts i Richardem Gere. W 2000 roku pojawiło się SPI International Polska, które zadebiutowało 25 sierpnia filmem „Kumpel do bicia” z Antonio Banderasem. W 2001 roku UIP-ITI podzieliło się znów na dwie niezależne od siebie firmy. Oprócz tego pojawił się nowy dystrybutor – Kino Świat International. Premiera jego pierwszego filmu – „Straconych dusz” Janusza Kamińskiego – odbyła się 2 lutego. Rok 2002 nie przyniósł dużych zmian w polskiej dystrybucji kinowej. Nowością na rynku była nowatorska forma dystrybucji filmu „Jutro będzie niebo” Jarosława Marszewskiego, którą zajęła się sieć kin Cinema City. W związku z tym w 2002 roku powstała firma Forum Film, związana z właścicielem tej sieci, czyli spółką IT Theatres. Pierwszym filmem wprowadzonym 14 lipca przez Forum Film była komedia „Bruce Wszechmogący” z Jimem Carreyem w roli głównej. Firma reprezentuje interesy takich amerykańskich firm jak Spyglass Entertainment i disneyowska Buena Vista International, związana wcześniej z Syreną, która tymczasem przestała istnieć. Na jej miejsce powstał CinePix, który 28 listopada wprowadził do kin film „Pan i Władca: Na krańcu świata” Petera Weira. Do końca 2004 roku w Polsce nie pojawił się już żaden nowy dystrybutor. Jedyną firmą, która rozpoczęła okres prywatnej dystrybucji w Polsce i przetrwała aż do dzisiaj jest ITI Cinema, która ostatnio coraz rzadziej wprowadza nowe filmy do kin. Stażem prawie dorównała jej Syrena, która jednak pod koniec zeszłego roku przestała istnieć. Teraz na rynku mamy dwanaście firm dystrybucyjnych, które dzielą się na „majorsów” reprezentujących wielkie koncerny filmowe działające na całym świecie (CinePix, Forum Film, ITI Cinema, Kino Świat, SPI, UIP, Warner Bros.), oraz „indies” – firmy niezależne (Best Film, Gutek Film, Monolith, Solopan, SPInka, Vision). Widzowie jednak coraz częściej skłaniają się ku taniejącym z roku na rok zestawom „kina domowego”. Nowoczesny odtwarzacz DVD, wyposażony w kilka stereofonicznych głośników i duży ekran, zapewnia wrażenia podobne do kinowych. Coraz większa liczba dobrze zarabiających, wyedukowanych osób – a więc potencjalnych widzów ambitnego kina – zamawia filmy przez Internet i całkowicie uniezależnia się od repertuaru kinowego. Dzięki temu widzowie, którzy dysponują pewnymi zasobami pieniężnymi, przestają być zależni od decyzji dystrybutorów i mogą sami decydować o repertuarze swojego prywatnego kina. 1 lutego 2005 |
Dziesięć miesięcy po „Końcu gry” Hans Kloss powrócił do Teatru Sensacji. Od października 1966 roku rozpoczęto (comiesięczną) emisję pięciu kolejnych odcinków „Stawki większej niż życie”. Na pierwszy ogień poszedł – ponownie wyreżyserowany przez Andrzeja Konica – „Czarny wilk von Hubertus”, czyli opowieść o tym jak J-23 stara się zlikwidować działający w okolicach Elbląga oddział Werwolfu.
więcej »Wyroby rodzimych browarów trafiają na półki również zagranicznych marketów, ale nie jest wcale tak prosto się o tym przekonać.
więcej »Wielbiciele Hansa Klossa mogli w czwartkowy wieczór 16 grudnia 1965 roku poczuć wielki smutek. W ramach Teatru Sensacji wyemitowano bowiem „Koniec gry”, spektakl zapowiadany jako ostatni odcinek „Stawki większej niż życie”. Jak się niespełna rok później okazało, wcale tak nie było. J-23 powrócił na „mały ekran”. Mimo że jego pierwsze rozstanie z widzami nie należało do szczególnie spektakularnych.
więcej »Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz
Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz
Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz
Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz
Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz
Zemsty szpon
— Jarosław Loretz
Taśmowa robota
— Jarosław Loretz
Z wątrobą na dłoni
— Jarosław Loretz
Panika na planie
— Jarosław Loretz
Jak nie gryzoń, to może jaszczurka?
— Jarosław Loretz
Bradford – kolebka brytyjskiego przemysłu filmowego
— Anna Draniewicz
Bradford – miasto filmu
— Anna Draniewicz
Między słowami
— Anna Draniewicz
Amerykanie nadchodzą!
— Anna Draniewicz
Bollywood atakuje
— Anna Draniewicz
Filmy o ludziach. Filmy dla ludzi
— Anna Draniewicz
Pasja Gibsona
— Anna Draniewicz
Noc z Darrenem Aronofskym
— Anna Draniewicz
Film wojenny
— Anna Draniewicz
Kill Bill - czwórgłos
— Marta Bartnicka, Michał Chaciński, Anna Draniewicz, Konrad Wągrowski