Dobry i Niebrzydki: Oscary intymne i okruchy życiaPiotr Dobry, Konrad Wągrowski Piotr Dobry i Konrad Wągrowski po kilku latach (!) przerwy powracają ze swoim cyklem dyskusji filmowych „Dobry i Niebrzydki”, dziś oczywiście rozmawiając o zbliżających się Oscarach. I to też taki nasz Nowy Początek.
Piotr Dobry, Konrad WągrowskiDobry i Niebrzydki: Oscary intymne i okruchy życiaPiotr Dobry i Konrad Wągrowski po kilku latach (!) przerwy powracają ze swoim cyklem dyskusji filmowych „Dobry i Niebrzydki”, dziś oczywiście rozmawiając o zbliżających się Oscarach. I to też taki nasz Nowy Początek. Piotr Dobry: A więc Oscary. Jak znajdujesz tegoroczne nominacje w najważniejszej kategorii? Dla mnie to dobre, zróżnicowane rozdanie. Może wymieniłbym „Przełęcz ocalonych” na „Milczenie”, „Jackie” czy „Lovinga”, ale pozostała ósemka to filmy udane, niektóre nawet wybitne. Konrad Wągrowski: A nie na „Patersona"? Nasz film roku? Pominięty całkowicie w Oscarach? Ale to oczywiście nie nowość, Jarmusch to twórca wysoce nieoscarowy, jego filmy nigdy nie dostawały żadnych nominacji i to się nie zmieniło. Ciekawe właściwie, czemu? Przecież inne obyczajowe „snuje”, powiedzmy Alexandra Payne’a czy innego Toma McCarthy’ego uwagę Akademii zwracają. PD: Tak, to rzeczywiście zastanawiające, że „nieoscarowość” Jarmuscha utarła się już w powszechnym przekonaniu do tego stopnia, że nawet w przewidywaniach co do nominacji nikt nie brał „Patersona” pod uwagę. Też się na to zresztą złapałem, dlatego wymieniłem filmy, które od początku brano pod uwagę jako kandydatów do głównej nagrody, i które rzeczywiście zostały dostrzeżone, tyle że w pomniejszych kategoriach. KW: Ale wracając do Twojego pytania – mamy chyba równy, mocny poziom. W mojej prywatnej klasyfikacji widzę, że większość nominowanych filmów oscyluje wokół mocnej ósemki. Co jednak w szczególności zwróciło moją uwagę, to chyba pewien ciekawy zwrot tematyczny nominowanych filmów. Zwyczajowo Oscary kojarzyły się w uproszczeniu z dziełami biograficznymi (ze szczególnym uwzględnieniem bohaterów w jakiś sposób upośledzonych), filmami poświęconymi ważnym wydarzeniom historycznym, wreszcie wystawnym widowiskom w stylu „Titanica”, „Władcy pierścieni” czy „Gladiatora”. A tu ciekawostka – pakiet filmów, których cechą wspólną jest próba dotknięcia tematów ostatecznych, widzianych z jednostkowej perspektywy, opowieści o ludzkiej kondycji, relacji człowieka ze światem. Bo przecież taki jest „Moonlight”, taki jest „Manchester by the Sea”, w nieco innej formule takich tematów dotyka „Nowy początek”, poszukiwanie własnej tożsamości jest też tematem „Liona”, a nawet finał „La La Landu” pozostawił mnie w pewnej metafizycznej zadumie. Jak pomyślę, to pewnie i „Hacksaw Ridge” dam radę pod ten nurt podciągnąć. Nawet główny faworyt do Oscara zagranicznego „Toni Erdmann” do tego pasuje (i dobrze by wyglądał na liście głównych nominacji).
Wyszukaj / Kup PD: Wiesz, ta „biograficzność” jednak wciąż się przewija, bo „Przełęcz ocalonych”, „Liona”, „Ukryte działania” oparto na prawdziwych historiach, choć naturalnie nie tak znanych, jak biografie prominentnych muzyków czy polityków. KW: No właśnie. Bo to niby biografie, ale opowiadające o losach osób powszechnie nie znanych. Nie ma więc przy tych seansach typowych pytań przy dziełach biograficznych „ciekawe, jak opowiedzą mi tę znaną historię”, czy „ciekawe, czy X-owi uda się oddać cechy dobrze znanej autentycznej postaci”. Ogląda się więc je nie po to, by porównać z faktami, ale po to by poznać historię (choć oczywiście po seansach i tak sięgnąłem po informacje o tym, jak to było naprawdę). PD: Co do meritum, masz oczywiście rację – w tym roku postawiono na kino mniej spektakularne, bardziej intymne. Poza tematem tożsamości, o którym mówisz, wypadkową wszystkich tych filmów zdaje się motyw komunikacji – międzykulturowej, interpersonalnej, na poziomie otoczenia i rodziny. Rozdarcie między osobistymi pragnieniami a oczekiwaniami społecznymi – o tym jest i „Moonlight”, i „Manchester by the Sea”, i „La La Land”, „Lion”, „Fences”, „Toni Erdmann”, a nawet „Przełęcz ocalonych” – i w tym kontekście, znów zgoda, obecność przeciętnego filmu Gibsona w gronie nominowanych mnie nie razi. Inna sprawa, że te filmy wychodzą do nas z różnym poziomem wrażliwości, spełnienia artystycznego, i tu już „Przełęcz…” słabo się broni w opozycji do obrazów Jenkinsa czy Lonergana. Stąd też w tym roku będę gorąco kibicował „Moonlight”, nie obrażę się też w razie wygranej „Manchesteru”. A Twój faworyt? KW: Na dzień dzisiejszy chyba „Manchester by the Sea”, który może nie zadziałał jakoś oszałamiająco zaraz po seansie, ale z perspektywy dni widzę, że pozostawił największy ślad. Z jednej strony mamy tu do czynienia z odważnym jawnym pogwałceniem niepisanych prawd filmowych, według których bohater musi przełamać traumę, odnaleźć ponownie sens życia, co czyni „Manchester” dziełem bardzo nietypowym. Z drugiej strony sama realizacja, zbudowana z drobiazgów, bez wywoływania na siłę wielkich emocji jest też naprawdę wyjątkowa. Chyba właśnie ten pakiet powoduje, że film oddziałuje z opóźnieniem, ale pozostaje w pamięci na długo.
Wyszukaj / Kup PD: To ciekawe, bo na mnie „Manchester” oddziaływał bardzo mocno już w trakcie seansu. W zasadzie tak emocjonalnego wstrząsu, jak podczas sceny pożaru, nie przeżyłem chyba w kinie od czasu sceny z dziewczynką wybiegającą na linię ognia w „Mieście gniewu”. Ale zgodzę się, że ten brak oczywistego katharsis, domknięcia, fabularnego schematu z wewnętrzną przemianą bohatera pod wpływem przyjaźni z dzieckiem (tu dość już wyrośniętym, ale wciąż) – to wszystko stanowi duży atut filmu. I zapewne gdyby nie „Moonlight”, film dla mnie tej skali, co „Brokeback Mountain” – game-changer przełamujący tabu – kibicowałbym właśnie „Manchesterowi”. Obu reżyserów, Jenkinsa i Lonergana, łączy zresztą to, że rewelacyjnie prowadzą aktorów, a przede wszystkim – świetnie łapią „okruchy życia”, nie prowadzą kamery od punktu A do punktu B, ale pozwalają jej się zatrzymać, zadumać wraz z bohaterem, nawet jeśli te kontemplacyjne sceny pozornie „nic nie znaczą”. Jenkins ponadto genialnie operuje kolorem, mówi nim więcej o nastroju postaci niż za pomocą dialogu, dlatego w stawce reżyserskiej też będę po stronie „Moonlight”. KW: Jeśli scena pożaru nie szarpnęła mną mocniej podczas seansu, to może dlatego, że ją… przewidziałem. Serio. W trakcie seansu poskładałem fakty i doszedłem do tego, co musiało się stać, domyśliłem się nawet, że będzie chodziło o ogień. Choć oczywiście przyznam, że jest nakręcona w sposób absolutnie przejmujący (ze znakomitym suplementem na posterunku policji). Ale chyba przebija ją jeszcze scena przypadkowego spotkania Lee i Randi, scena będąca kwintesencją tego filmu… PD: Tak, to niesamowita scena, bodaj najlepsza w filmie i też mocno ściskająca za gardło. Zaś co do pożaru, nie zaskoczyłeś mnie specjalnie, bo też go przewidziałem i myślę, że nie dlatego, że akurat my dwaj jesteśmy obdarzeni jakimś szczególnym darem jasnowidztwa – to po prostu było do przewidzenia, reżyser i scenarzysta w jednej osobie dawał sygnały subtelne, niemniej dość czytelne. Ale to, jak ta scena została rozegrana, nakręcona, umuzyczniona, to, jak w jednej chwili przełożyłem ją sobie na własne życie – co bym zrobił, jak bym się zachował – rozdzierające.
Wyszukaj / Kup KW: A skoro jesteśmy przy reżyserach, to dodam, że jest to chyba kategoria, w której mam Akademii najwięcej do zarzucenia. Często jest traktowana jako „reżyser najlepszego filmu”, wiele było dziwnych decyzji w ostatnich latach (że wspomnę choćby statuetkę dla przeciętnego rzemieślnika Toma Hoopera). Sam jestem ciekaw, jak będzie to wyglądało w tym roku. „Manchester” i „Moonlight” zachwycają doskonałym aktorstwem, i to aktorów wcale nie z tej najwyższej półki (przynajmniej oficjalnie) – a to zawsze świadectwo kunsztu reżysera. Faworytem jest chyba Chazelle, ale ja też postawiłbym na Jenkinsa. „Moonlight”, poza świetnym aktorstwem, jest filmem formalnie niezwykle precyzyjnym i przemyślanym, widać tu pełną kontrolę. PD: Cieszę się zatem, że jesteśmy w tym względzie zgodni – i również dzielę Twoje zastrzeżenia co do kategorii reżyserskiej. Generalnie, bo w tym roku uważam, że jest wyjątkowo mocna, choć trochę ubolewam, że stuprocentowo samcza. Jenkins i Chazelle to młodość, pokolenie wybitnie uzdolnionych 30-latków; Villeneuve, Lonergan i Gibson (którego od zawsze uważam za znakomitego reżysera, tyle że z wątpliwym zmysłem estetycznym, co najwyraźniej unaoczniło się właśnie przy „Przełęczy…”) to już fachury, lata praktyki, większy bagaż życiowy – i to też, myślę, gdzieś w tych filmach widać. Nie w prostej dychotomii niedoświadczenie-rutyna, bo Jenkins być może nakręcił najdojrzalszy film ze wszystkich, ale w samym podejściu do narracji, dialogu, schematu fabularnego. Imponuje mi tu także Chazelle – przede wszystkim tym, jak bezbłędnie pożenił dwie odległe konwencje: spektakularnego musicalu i skromnego dramatu w duchu amerykańskiego kina niezależnego. KW: Bardzo ciekawa, nieoczywista lista reżyserów. Villeneuve to cały czas wschodząca gwiazda, budząca emocje, zwracająca uwagę na siebie praktycznie każdym filmem i mimo generalnie pozytywnego odzewu, wcale nie generująca jednoznacznie pozytywnych opinii. O praktycznie każdy jego film widzowie potrafili się kłócić – nie inaczej jest z „Arrival”, który i tak wydaje się jego najbardziej przemyślaną konstrukcją. Lonergan to w ogóle szok – całe trzy filmy, ostatni dobrze odebrany jest z 2000 roku, różnej jakości kariera scenarzysty, a tu nagle takie dojrzałe dzieło. Jenkins to praktycznie debiutant – znasz w ogóle ten jego film z 2008 roku? |
Gdy w lutym 1967 roku Teatr Sensacji wyemitował „Cichą przystań” – ostatni odcinek „Stawki większej niż życie” – widzowie mieli prawo poczuć się osieroceni przez Hansa Klossa. Bohater, który towarzyszył im od dwóch lat, miał zniknąć z ekranów. Na szczęście nie na długo. Telewizja Polska miała już bowiem w planach powstanie serialu, na którego premierę trzeba było jednak poczekać do października 1968 roku.
więcej »Tak to jest, jak w najbliższej okolicy planu zdjęciowego nie ma najmarniejszej nawet knajpki.
więcej »Domino – jak wielu uważa – to takie mniej poważne szachy. Ale na pewno nie w trzynastym (czwartym drugiej serii) odcinku teatralnej „Stawki większej niż życie”. tu „Partia domina” to nadzwyczaj ryzykowna gra, która może kosztować życie wielu ludzi. O to, by tak się nie stało i śmierć poniósł jedynie ten, który na to ewidentnie zasługuje, stara się agent J-23. Nie do końca mu to wychodzi.
więcej »Knajpa na szybciutko
— Jarosław Loretz
Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz
Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz
Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz
Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz
Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz
Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz
Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz
Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz
Zemsty szpon
— Jarosław Loretz
Oscary 2019: Esensja przyznaje Oscary
— Jarosław Robak, Krzysztof Spór, Konrad Wągrowski, Kamil Witek
100 najlepszych filmów XXI wieku. Druga setka
— Esensja
100 najlepszych filmów XXI wieku
— Esensja
Oscary 2018: Esensja przyznaje Oscary
— Piotr Dobry, Jarosław Robak, Krzysztof Spór, Konrad Wągrowski, Kamil Witek
Oscary 2018: Najlepsze filmy
— Piotr Dobry, Grzegorz Fortuna, Jarosław Robak, Krzysztof Spór, Konrad Wągrowski, Kamil Witek
Esensja ogląda: Luty 2018 (2)
— Jarosław Loretz, Anna Nieznaj, Agnieszka ‘Achika’ Szady
Oscary 2018: Najlepsi aktorzy
— Piotr Dobry, Grzegorz Fortuna, Krzysztof Spór, Konrad Wągrowski
Oscary 2018: Kategorie techniczne
— Piotr Dobry, Grzegorz Fortuna, Krzysztof Spór, Konrad Wągrowski
50 najlepszych filmów 2017 roku
— Esensja
Prezenty świąteczne 2017: Film
— Esensja
Zemsta Dragów, czyli bokserska nostalgia
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Norwegia już nigdy nie będzie taka jak przedtem
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Duchy, diabły, wilkołaki i steampunkowe mechaniczne skrzaty
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Każdy kadr to Ameryka
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Rzeźnia dla dwojga
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Partia na party w czasach Brexitu
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Jak smakują Porgi?
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Chwała na wysokości?
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Podręczne z Kairu
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Atak paniki
— Piotr Dobry, Konrad Wągrowski
Siła pustyni dla początkujących
— Agnieszka ‘Achika’ Szady
Na dwóch różnych nutach
— Konrad Wągrowski
Krótko o filmach: W rytmie pogrzebów
— Marcin Osuch
Esensja ogląda: Grudzień 2017 (4)
— Konrad Wągrowski
W poszukiwaniu samego siebie
— Marcin Szałapski
Esensja ogląda: Październik 2017 (3)
— Jarosław Loretz
Muzyka stop!
— Agnieszka ‘Achika’ Szady
Transatlantyk 2017: Osiem festiwalowych filmów
— Konrad Wągrowski
Esensja ogląda: Październik 2015 (2)
— Jarosław Loretz, Jarosław Robak, Agnieszka ‘Achika’ Szady
Dotyk zła
— Jarosław Robak
Kosmiczny redaktor
— Konrad Wągrowski
Po komiks marsz: Maj 2023
— Sebastian Chosiński, Paweł Ciołkiewicz, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Marcin Knyszyński, Marcin Osuch, Konrad Wągrowski
Statek szalony
— Konrad Wągrowski
Kobieta na szczycie
— Konrad Wągrowski
Przygody Galów za Wielkim Murem
— Konrad Wągrowski
Potwór i cudowna istota
— Konrad Wągrowski
Migające światła
— Konrad Wągrowski
Śladami Hitchcocka
— Konrad Wągrowski
Miliony sześć stóp pod ziemią
— Konrad Wągrowski
Tak bardzo chciałbym (po)zostać kumplem twym
— Konrad Wągrowski
Panowie, ciekawa rozmowa itd., ale tak spojlerujecie "Manchester by the Sea", że możecie poważnie popsuć ludziom seans. Bardzo nieładnie!