Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 19 kwietnia 2024

Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.
W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.
Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.
Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.

Filmy

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

kinowe

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

Zapowiedzi

kinowe

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

Aleksandr Wieledinski
‹Geograf przepił globus›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Geograf przepił globus
Tytuł oryginalny	Географ глобус пропил [Gieograf głobus propił]
Dystrybutor	Art House
Data premiery	3 października 2014
Reżyseria	Aleksandr Wieledinski
Zdjęcia	Władimir Baszta
Scenariusz	Aleksandr Wieledinski
Obsada	Konstantin Chabenski, Jelena Liadowa, Aleksandr Robak
Rok produkcji	2013
Kraj produkcji	Rosja
Czas trwania	120 min
WWW	Polska strona
Gatunek	dramat, psychologiczny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

East Side Story: Żywot człowieka nieprzystosowanego
[Aleksandr Wieledinski „Geograf przepił globus” - recenzja]

Sebastian Chosiński

Obraz Aleksandra Wieledinskiego to prawdopodobnie najbardziej utytułowany film rosyjski 2013 roku. I w sumie trudno się temu dziwić. „Geograf przepił globus” to bowiem pełen ironii portret budzącego sympatię współczesnego inteligenta, któremu życie przepłynęło przez palce – nie dorobił się majątku, nie doczekał autorytetu i nawet w miłości wszystko ułożyło mu się jakoś na opak.

Sebastian Chosiński

East Side Story: Żywot człowieka nieprzystosowanego
[Aleksandr Wieledinski „Geograf przepił globus” - recenzja]

Aleksandr Wieledinski
‹Geograf przepił globus›

EKSTRAKT:	80%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Geograf przepił globus
Tytuł oryginalny	Географ глобус пропил [Gieograf głobus propił]
Dystrybutor	Art House
Data premiery	3 października 2014
Reżyseria	Aleksandr Wieledinski
Zdjęcia	Władimir Baszta
Scenariusz	Aleksandr Wieledinski
Obsada	Konstantin Chabenski, Jelena Liadowa, Aleksandr Robak
Rok produkcji	2013
Kraj produkcji	Rosja
Czas trwania	120 min
WWW	Polska strona
Gatunek	dramat, psychologiczny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

UWAGA! Wczoraj filmowi przyznane zostało Grand Prix 7. Festiwalu Filmów Rosyjskich „Sputnik nad Polską"!

Aleksandr Wieledinski – urodzony w 1959 roku w Niżnym Nowogrodzie – nie należy do reżyserów z pierwszej półki, a jednak miał już wcześniej w dorobku przynajmniej dwa filmy, które zasługiwały na uwagę. Do świata kinematografii trafił późno, bo dopiero w połowie lat 90. ubiegłego wieku po ukończeniu Wyższych Kursów Scenariopisarstwa i Reżyserii w Moskwie. Zaczął od pracy w telewizji, dla której zrealizował serial kryminalny „Prawo” (2002). Dwa lata później zadebiutował na dużym ekranie filmem zatytułowanym „Rosyjskie”, czyli adaptacją kilku autobiograficznych tekstów prozatorskich skandalizującego pisarza i działacza politycznego Eduarda Limonowa; po dwóch kolejnych nakręcił natomiast dramat psychologiczny „Żywy”, by potem zniknąć na pewien czas. Milczenie przerwał w 2011 roku, realizując „Portret” – jedną z nowel-miniatur w ramach projektu „Eksperyment 5ive”. A zaraz potem przystąpił do pracy nad opowieścią o nauczycielu geografii, który – zgodnie z tytułem (który należy jednak rozumieć symbolicznie, nie dosłownie) – przepił globus. Scenariusz wyszedł także spod jego pióra, choć swoje trzy grosze dorzucili jeszcze Walerij Todorowski („Mój przyrodni brat Frankenstein”, „Bikiniarze”), jednocześnie producent obrazu, oraz pochodzący z Uzbekistanu Rauf Kubajew (autor licznych filmów i seriali telewizyjnych).

Za pierwowzór literacki posłużyła powieść, również pochodzącego z Niżnego Nowogrodu, Aleksieja Iwanowa (rocznik 1969). Iwanow napisał ją w 1995 roku, lecz światło dzienne ujrzała dopiero osiem lat później. W 2009 roku „Geograf…” doczekał się adaptacji teatralnej, która okazała się tak wielkim sukcesem, że szybko zdecydowano się zakupić prawa do jej ekranizacji. Zdjęcia odbywały się w trzech etapach. W listopadzie 2011 roku ekipa filmowa udała się do Permu, gdzie notabene umieszczono akcję obrazu. Następnie przeniesiono się do Moskwy (do pawilonów Mosfilmu), by wiosną roku następnego powrócić do miasta na Uralu i w jego okolicach – nad rzekami Uśwą i Iset – nakręcić kluczową scenę dzieła. W czerwcu 2013 roku „Geografa…” zaprezentowano na XXIV Otwartym Rosyjskim Festiwalu Filmowym „Kinotawr” w Soczi, gdzie zgarnął cztery nagrody: Grand Prix dla najlepszego obrazu, za najlepszą rolę męską (dla Konstantina Chabienskiego), najlepszą muzykę oraz laur przyznany przez dystrybutorów filmowych. Miesiąc później z Odessy Wieledinski ponownie wyjechał z nagrodą główną (przyznaną przez widzów) oraz mianem twórcy najlepszego filmu festiwalowego. Poza Rosją dzieło po raz pierwszy pokazane zostało w Australii w ramach przeglądu „Rosyjskie Odrodzenie”, by następnie trafić między innymi do Islandii (Reykjavik), Niemiec (Cottbus) i Polski (obejrzeć mogli je bywalcy Warszawskiego Festiwalu Filmowego oraz „Sputnika nad Polską”). Oficjalna premiera kinowa w ojczyźnie reżysera odbyła się natomiast dopiero 7 listopada – i raczej nie należy wiązać tego wydarzenia z kolejną rocznicą rewolucji październikowej.

Powieściowy Wiktor Siergiejewicz Służkin ma lat dwadzieścia osiem, ale jego odpowiednik filmowy dotarł już do czterdziestki. Ma żonę i mniej więcej siedmioletnią córeczkę. Nie ma natomiast stałego zajęcia. Kiedyś pracował jako wykładowca biologii na Uniwersytecie Uralskim, prowadził zajęcia ze studentami; tak poznał Nadię, która kilka lat później wyszła za niego za mąż. Problemem Służkina był jednak alkohol. Możemy się domyślać, że właśnie dlatego wylano go z uczelni; został wówczas metodykiem w bibliotece technicznej przy stoczni remontowej w Permie, ale jakiś czas później stocznię zlikwidowano. Postanowił więc starać się o pracę w miejscowej szkole. Niestety, Służkin może uczyć biologii, chemii, względnie zootechniki, tymczasem szkoła – jak dowiaduje się od Rozy Borisownej, zastępczyni dyrektora – od pół roku poszukuje geografa. Wiktor Siergiejewicz stawia wszystko na jedną kartę i stwierdza, że i tego przedmiotu chętnie by nauczał. Kobieta jest mu niechętna, ale sprawę przesądza dyrektor i każe mu napisać podanie o przyjęcie do pracy. Wiadomość o znalezieniu etatu nie robi jednak wrażenia na Nadieżdzie, która już dawno straciła nadzieję, że uda im się kiedyś wyprowadzić z obskurnego blokowiska.

Co do tego nie ma wątpliwości również Służkin, obliczający, że gdyby nie palił, nie jadł ani nie pił, mógłby uzbierać pieniądze na kupno samochodu produkcji krajowej po… stu pięćdziesięciu dwóch latach. O ile jednak jego żona podchodzi do tego z rezygnacją, on traktuje wszystko bardzo lekko – przecież i tak nie jest w stanie nic zmienić, po co się więc irytować. Zdobycie pracy jest jednak dobrym pretekstem do zorganizowania małej imprezki – tym bardziej że niespodziewanie odwiedza Służkinów stary przyjaciel Wiktora, jeszcze z czasów szkolnych, Maksim Budkin. Choć nie jest on ani tak przystojny, ani tak wrażliwy jak Służkin, robi wrażenie na kobietach z zupełnie innego powodu – ma pieniądze. To człowiek przedsiębiorczy, asystent posła i właściciel niewielkiej firmy budowlanej, którą zarejestrował na swego ojczyma. Nadia, coraz bardziej rozczarowana mężem, mówi Wiktorowi otwarcie o rozstaniu – skoro go nie kocha, nie szanuje, nie pragnie, po co mają być dalej ze sobą? Tylko dlatego, że mają córkę? Mężczyzna na podobne wyznania małżonki reaguje z zaskakującą powściągliwością. Szybko jednak przekonujemy się, że ta pozorna obojętność tak naprawdę jest efektem postępującego przez długie lata wypalenia. Służkin nie ma już sił walczyć. I to o nic – sam aranżuje romans Nadieżdy z Maksimem, odrzuca propozycje dwóch polujących na niego znajomych kobiet.

Nowej pracy też nie traktuje poważnie – zresztą jak mógłby to robić, nie mając niemal żadnej wiedzy geograficznej (może poza faktem, że Ziemia jest okrągła, a przez leżący na Uralu Perm przepływa rzeka Kama). Na dodatek klasa, którą uczy, nie należy do najłatwiejszych. Uczniowie Gradusow, Tiutin, Czebykin czy Barmin stawiają sobie niemal za cel honoru na każdym kroku prowokować nauczyciela, a gdy trafia się okazja, aby go ośmieszyć czy upokorzyć – nie wahają się ani przez moment. Służkin przyjmuje kolejne „ciosy” z zadziwiającym spokojem i tą samą rezygnacją, z jaką wcześniej przyjął oświadczenie żony o chęci rozstania się. Mimo to przychodzi moment, kiedy Wiktor podejmuje wyzwanie. I chociaż kończy się to nieomal katastrofą, to jednak można uznać, że ostatecznie wychodzi z niego zwycięsko. Ma w tym swój udział młoda Masza Bolszakowa, uczennica tej samej klasy co wspomniani powyżej chłopcy, która – na przekór swoim kolegom – dostrzega w Służkinie człowieka bardzo wartościowego, ale zagubionego, zrezygnowanego, który już dawno przestał iść w życiu pod prąd, teraz jedynie pozwala się unosić fali, wiodącej go prosto na rafy. Łatwo byłoby dostrzec w Wiktorze ofiarę systemu, a może nawet systemów – najpierw ostatnich lat komunizmu, później pierestrojki i przemian społecznych, które zaszły w Rosji na przełomie lat 90. XX wieku, gdy w wielkim chaosie budowano kapitalizm, który zrodził „nowych Ruskich”. W tym świecie dla ludzi takich, jak Służkin, nie było miejsca, świetnie za to odnaleźli się ludzie pokroju Budkina.

Pod wieloma względami można dostrzec w Wiktorze nowe wcielenie Ilji Obłomowa (bohatera dziewiętnastowiecznej powieści Iwana Gonczarowa) – szlachcica i właściciela ziemskiego, który wiedzie leniwe życie, starając się nie zajmować niczym, co wymagałoby od niego zużytkowania energii. Za programowym nieróbstwem Obłomowa kryła się przepastna pustka, mająca swoje korzenie w rozczarowaniu światem – i to samo doskwiera Służkinowi, który w pełni świadomie i z premedytacją przepija swoje życie, redukując je tym samym do lichej egzystencji pozbawionej szerszych perspektyw. Gdyby „Geografa…” nakręcono w Stanach Zjednoczonych, moglibyśmy pewnie liczyć na happy end, na szczęście jednak Aleksandr Wieledinski nie dał się temu skusić i nie uczynił w finale swego bohatera herosem na miarę Johna Keatinga, nauczyciela języka angielskiego ze „Stowarzyszenia Umarłych Poetów” Petera Weira. W oczach młodzieży Wiktor nie staje się więc nagle mniej śmieszny czy irytujący, ale przynajmniej zaczynają go oni rozumieć. Dla Służkina sukcesem pedagogicznym byłby już bowiem sam fakt potraktowania go jako współczesny antywzór osobowości, skamienielinę z czasów, gdy ceniono jeszcze w ludziach wrażliwość i inteligencję.

W główną postać, Wiktora Służkina – nauczyciela zdecydowanie z przypadku, nie z powołania – wcielił się czterdziestojednoletni Konstantin Chabienski, wielka gwiazda współczesnego kina rosyjskiego („Nasi”, „Admirał”, „Cud”), w ostatnich latach coraz pewniej i odważniej wkraczający również na salony Hollywoodu. Jego żonę Nadieżdę zagrała młodsza od Chabienskiego o lat osiem Jelena Liadowa („Bęben, bębenek”, „Elena”), a piękną i niezależną germanistkę Kirę Walerjewnę – urodzona w 1981 roku Jewgienija Brik („Bikiniarze”, „Solo na saksofonie”). Surowa kierowniczka szkoły Roza Borisowna ma z kolei twarz Agrippiny Stiekłowej („Doktor Ragin”, „Żyła sobie baba”), a młodziutka uczennica Masza Bolszakowa – szesnastoletniej Anfisy Cziernych, która, choć uczy się w szkole muzycznej gry na wiolonczeli i fortepianie, marzy przede wszystkim o tym, by w przyszłości zostać zawodową aktorką. W każdym razie papiery na to na pewno posiada. Warto jeszcze wspomnieć, że w najbliższego przyjaciela Wiktora, Maksima Budkina, wcielił się Aleksandr Robak („Kandahar”, „Podrzutek”, „Coś się ze mną dzieje”), może nie tak znany poza Rosją jak Chabienski, ale w ojczyźnie bardzo lubiany i ceniony aktor dramatyczny (to istotne, bo grany przez niego Budkin to jednak raczej postać komediowa).

Za ścieżkę dźwiękową odpowiada Aleksiej P. Zubariew, od lat tworzący na potrzeby telewizji, wielbicielom rocka rosyjskiego znany zaś głównie jako gitarzysta kultowej leningradzkiej / petersburskiej formacji Akwarium (grał w niej w latach 90. ubiegłego wieku i dołączył ponownie przed kilkoma miesiącami). Choć tak naprawdę wszystkie jego kompozycje i tak bledną przy otwierającej obraz piosence „Ja swobodien” („Jestem wolny”) z repertuaru Walerija Kipiełowa, którą reżyser pozwolił wykonać prawdziwemu naturszczykowi, śpiewakowi ulicznemu spotkanemu na stacji kolejowej w Permie). Za kamerą w roli operatora stanął natomiast Władimir Baszta, mający spore doświadczenie zarówno w niskobudżetowych produkcjach kameralnych („Wdowi parowiec”), jak i obrazach kręconych z dużym rozmachem („Kandahar”, „Twierdza brzeska”). Po zakończeniu pracy nad „Geografem…” Wieledinski tym razem nie odpoczywał zbyt długo; niemal z biegu zabrał się za realizację opowiadającego o blokadzie Leningradu czteroodcinkowego miniserialu wojennego „Ładoga – droga życia”, którego premiera telewizyjna zapowiadana jest na 2014 rok.

17 listopada 2013

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Klasyka kina radzieckiego: Odcięta głowa Jima Clarka
Sebastian Chosiński

17 IV 2024

Niby powinny cieszyć nas wielkie sukcesy odnoszone przez polskich artystów poza granicami kraju. A powieść Brunona Jasieńskiego „Człowiek zmienia skórę” bez wątpienia taki sukces odniosła. Tyle że to sukces bardzo gorzki: po pierwsze – książka była typowym przejawem literatury socrealistycznej, po drugie – nie uchroniła autora przed rozstrzelaniem przez NKWD. Cztery dekady po jego śmierci na jej podstawie powstał w sowieckim Tadżykistanie telewizyjny serial.

więcej »

Co nam w kinie gra: Perfect Days
Kamil Witek

16 IV 2024

„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że (...)

więcej »

Fallout: Odc. 1. Odkrywanie realiów zniszczonego świata
Marcin Mroziuk

15 IV 2024

Po obejrzeniu pierwszego odcinka z jednej strony możemy poczuć się zafascynowani wizją postapokaliptycznego świata, w którym funkcjonują bardzo zróżnicowane, mocno od siebie odizolowane społeczności, z drugiej strony trudno nie ulec lekkiej dezorientacji, gdyż na razie brakuje jeszcze połączenia pomiędzy poszczególnymi wątkami.

więcej »