Login:
Hasło:
Pamiętaj mnie

Zapomniałem hasła	Nie mam jeszcze konta
Zaloguj przez:

dzisiaj: 19 kwietnia 2024

Niedzielny krytyk komiksów: Można się nią ogolić!
Historia z przygodami pirackimi jest swoistą ciekawostką w dorobku Szarloty Pawel. Artystce kilkukrotnie zdarzyło się tworzyć od nowa swoje historie, ale w przypadku tej opowieści wygląda na to, że były to aż trzy podejścia. W tym tekście skupię się na ostatniej odsłonie, tej z przełomu lat 1982-83, wskazując jednocześnie co ciekawsze różnice w stosunku do wcześniejszych wersji oraz pozwolę sobie na kilka dygresji.
PRL w kryminale: Femme fatale za kierownicą
„Zaczęło się w Zakopanem” to pierwsza – z dotychczas znanych – gazetowa „powieść milicyjna” Pawła Borysa Henelta, która nie ukazała się na łamach „Słowa Powszechnego”. I pierwsza, w której jako główny bohater nie pojawia się Wiktor Zaruba, chociaż nie brakuje w niej jego najbliższych współpracowników. Pod nieobecność majora na najważniejszego funkcjonariusza MO wyrasta porucznik Zbigniew Madej.
Reacher: Sez. 2. odc. 1. Specjalna grupa śledcza na celowniku
Twórcy serialu nie zdecydowali się na ekranizowanie powieści Lee Childa po kolei, gdyż drugi sezon przedstawia wydarzenia z jedenastej w cyklu „Elity zabójców”. Niewątpliwą zaletą tego rozwiązania – oprócz atrakcyjnej sensacyjnej fabuły – jest zaś możliwość lepszego poznania przez widzów przeszłości Jacka Reachera.
Kulawe konie: Sez. 3. odc. 6. Prawda jak oliwa zawsze na wierzch wypływa
Po raz kolejny mamy okazję się przekonać, że chociaż agenci ze Slough House pod wieloma względami może nie dorównują kolegom z Regent’s Park, to nie sposób odmówić im pomysłowości, odwagi i waleczności (nawet jeśli cechy te nie rozkładają się równomiernie w ich grupie). Nie możemy mieć natomiast pewności, czy porażka Ingrid Tearney spowoduje, że w MI5 rzeczywiście nastąpią zmiany na lepsze.
Oblicza strachu
Jak pisać o końcu świata, gdy wszystko wokół nas się rozpada? Można tak jak Eugenia Kuzniecowa, której znakomita powieść „Drabina” została książką roku 2023 w Ukrainie.
W krainie Wojennego Młota: Luty 2024
Mimo dodatkowego dnia tegoroczny luty nie obfitował w nadmiar warhammerowych nowinek.
Niekoniecznie jasno pisane: Superheroizm psychodeliczny
Najsłynniejszą superbohaterską grupą mutantów Marvela od zawsze była i jest X-Men. Tego nikt nie podważa, w końcu Chris Claremont (ale nie tylko) wywindował pod koniec dwudziestego wieku popularność Cyclopsa i spółki na poziom niespotykany. Ale oprócz X-Men istniały i istnieją też inne grupy – dziś zajrzymy do najlepszego okresu jednej z nich, drugiej po X-Men według chronologii założenia. Poznajmy Nowych Mutantów z czasów, gdy rysował ich sam Bill Sienkiewicz.

Filmy

Magazyn CCXXXV

Pobierz magazyn

Podręcznik

Nowości

kinowe

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak nowości w minionym tygodniu. Aby zobaczyć wcześniejsze, kliknij.

Zapowiedzi

kinowe

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

dvd i blu-ray

Brak zapowiedzi na najbliższy tydzień. Aby zobaczyć późniejsze, kliknij.

Andriej Krawczuk
‹Wiking›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Wiking
Tytuł oryginalny	Викинг
Reżyseria	Andriej Krawczuk
Zdjęcia	Igor Griniakin
Scenariusz	Andriej Krawczuk, Andriej Rubanow, Wiktor Smirnow
Obsada	Daniła Kozłowski, Maksim Suchanow, Swietłana Chodczenkowa, Aleksandra Borticz, Igor Pietrenko, Władimir Jepifancew, Paweł Deląg, Joakim Nätterqvist, Aleksandr Ustiugow, Andriej Smoliakow, Kirył Plietniow, Anton Adasinski, Rostisław Berszauer, Nikołaj Reutow, Aleksandr Łobanow, John DeSantis
Muzyka	Igor Matwijenko, Dean Valentine
Rok produkcji	2016
Kraj produkcji	Rosja
Czas trwania	149 min
Gatunek	historyczny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

East Side Story: Pogańska chuć, chrześcijańskie opanowanie
[Andriej Krawczuk „Wiking” - recenzja]

Sebastian Chosiński

Szczególny wysyp filmów o początkach Rusi nastąpił w latach 80. XX wieku, w okresie pierestrojki. Dlaczego dopiero wtedy? Odpowiedź wcale nie jest trudna. Temat ten wiązał się bowiem z przyjęciem przez Kijów chrześcijaństwa. Tego właśnie wątku dotyka także superprodukcja Andrieja Krawczuka „Wiking”, którego głównym bohaterem jest książę Włodzimierz I Wielki.

Sebastian Chosiński

East Side Story: Pogańska chuć, chrześcijańskie opanowanie
[Andriej Krawczuk „Wiking” - recenzja]

Andriej Krawczuk
‹Wiking›

EKSTRAKT:	70%
WASZ EKSTRAKT: 0,0 %
Zaloguj, aby ocenić

Tytuł	Wiking
Tytuł oryginalny	Викинг
Reżyseria	Andriej Krawczuk
Zdjęcia	Igor Griniakin
Scenariusz	Andriej Krawczuk, Andriej Rubanow, Wiktor Smirnow
Obsada	Daniła Kozłowski, Maksim Suchanow, Swietłana Chodczenkowa, Aleksandra Borticz, Igor Pietrenko, Władimir Jepifancew, Paweł Deląg, Joakim Nätterqvist, Aleksandr Ustiugow, Andriej Smoliakow, Kirył Plietniow, Anton Adasinski, Rostisław Berszauer, Nikołaj Reutow, Aleksandr Łobanow, John DeSantis
Muzyka	Igor Matwijenko, Dean Valentine
Rok produkcji	2016
Kraj produkcji	Rosja
Czas trwania	149 min
Gatunek	historyczny
Zobacz w	Kulturowskazie
Wyszukaj w	Skąpiec.pl
Wyszukaj w	Amazon.co.uk

Wyszukaj / Kup

Sprawdź cenę

Dzisiaj już żaden ceniony historyk nie podważa teorii o wydatnym wpływie ludów normańskich (a konkretnie szwedzkich Waregów) na początki państwa ruskiego. Dynastia zapoczątkowana w IX wieku przez Ruryka rządziła Rusią przez następnych siedem stuleci, ostatnim jej władcą był Fiodor Iwanowicz, chory psychicznie syn Iwana IV Groźnego. Kinematografia radziecka długo pomijała ten temat, albowiem zahaczał on o bardzo niebezpieczny dla komunistów wątek instalowania chrześcijaństwa (w obrządku wschodnim) na terenach późniejszej Ukrainy, Białorusi i zachodniej Rosji. Dopiero w latach 80. XX wieku, krótko przed i po zadekretowaniu przez Michaiła Gorbaczowa pierestrojki, nastąpił wysyp filmów o pierwszych wiekach istnienia państwa. Wymienić można chociażby „Jarosława Mądrego” (1981) Grigorija Kochana, „Legenda o księżniczce Oldze” (1983) Jurija Iljenko, „Początki Rusi” (1985) Giennadija Wasiljewa czy „I na kamieniach rosną drzewa” (1985) Stanisława Rostockiego i Norwega Knuta Andersena. Co ciekawe, władca, który uczynił Ruś chrześcijańską, czyli Włodzimierz I Wielki, musiał jednak poczekać na swoją biografię aż do momentu upadku Związku Radzieckiego. W 1993 roku Jurij Tomoszewski nakręcił „Włodzimierza Świętego” (1993), a trzynaście lat później powstał animowany, przeznaczony dla młodszej widowni, „Książę Włodzimierz” Jurija Kułakowa.

A potem na kilka lat okres ten okazał się dla filmowców nieco mniej atrakcyjny. Dopiero w 2010 roku wszedł na ekrany kinowe bardzo nieudany obraz Dmitrija Korobkina „Jarosław. Tysiąc lat temu”, którego tytułowym bohaterem był książę Jarosław Mądry, jeden z synów wielkiego księcia Włodzimierza. Interesujące, że już w tym czasie Andriej Krawczuk przymierzał się do realizacji „Wikinga”, choć zdjęcia zaczęły się dopiero pięć lat później. Krawczuk (rocznik 1962) na początku swej kariery kręcił głównie seriale. Jego pełnometrażowym debiutem był dramat psychologiczno-obyczajowy „Italianiec” (2005); trzy lata później pod osąd kytyków i widzów oddał natomiast „Admirała”, swoje pierwsze wysokobudżetowe dzieło historyczne, opowiadające o dramatycznych losach walczącego po pierwszej wojnie światowej i rewolucji październikowej z bolszewikami admirała Aleksandra Kołczaka. A dosłownie chwilę później zaczął przygotowywać materiały do wielkiej produkcji poświęconej wielkiemu księciu Włodzimierzowi.

Pierwsze prace nad „Wikingiem” ruszyły ponoć już jesienią 2008 roku, ale okres zdjęciowy zaczął się dopiero w marcu dwa lata temu. Wszystkie plenery realizowano na Krymie, między innymi w weneckiej twierdzy Sudak i w Bachczysaraju, potem nad rzeką Kyzył-Koba wybudowano imitacje dziesięciowiecznych grodów. W tym samym czasie trwały także prace nad ścieżką dźwiękową. Kompozytor Igor Matwijenko najpierw dokładnie zbadał muzykę z epoki; następnie na zlecenie producentów wykonano średniowieczne instrumenty, na których – w specjalnie wybudowanym do tego celu studiu – zarejestrowano wszystkie utwory (gwoli ścisłości należy dodać jeszcze, że ścieżki syntezatorów dołożył amerykański kompozytor Dean Valentine, który odpowiadał również za muzykę wykorzystaną w kolejnych trailerach). Nic zatem dziwnego, że tylko te działania zajęły… dwa lata. Wszystko pochłonęło też ogromne środki finansowe. Szacuje się, że „Wiking” kosztował około 1,25 miliarda rubli (sic!). Ale opłacił się. Po kilku tygodniach wyświetlania przyniósł dochód w wysokości ponad 1,5 miliarda. A do tego dojdą jeszcze wpływy z płyt DVD i ewentualnej sprzedaży praw do dystrybucji poza Rosją.

„Wiking” doczekał się trzech wersji. Najkrótsza (trwająca 128 minut) przeznaczona była dla widzów od dwunastego roku życia; dłuższą o pięć minut, wzbogaconą głównie o sceny z aktami seksualnymi, obejrzeć mogli tylko dorośli powyżej 18 lat; z kolei w wydaniu DVD pojawiło się kilkanaście kolejnych minut zaprezentowanych jako dodatki już po zakończeniu właściwej części, ale jeszcze przed ostatecznymi napisami końcowymi. Kinowa premiera dzieła Andrieja Krawczuka miała miejsce 29 grudnia 2016 roku; tydzień później weszło ono do kin w Estonii i Litwie. Czy skuszą się na nie kolejne kraje (w tym Polska) – na razie nie wiadomo. Kim był główny bohater obrazu? Na świat przyszedł około 960 roku, jego ojcem był książę Światosław, syn Igora i wnuk Ruryka; matką natomiast była książęca konkubina Małusza, co oznacza, że Włodzimierz był bękartem. Miał dwóch starszych braci, Jaropełka i Olega. Ich ojciec często prowadził wojny; wyprawiał się na Bałkany przeciwko Bułgarom i Bizancjum, ale walczył również z Chazarami i Pieczyngami. Ci ostatni zresztą przyczynili się do jego śmierci w 972 roku, wciągając go w pułapkę i zabijając. Państwo zostało wówczas podzielone między synów (choć formalnie ojciec zrobił to już – na wszelki wypadek – wcześniej): Jaropełkowi przypadł Kijów, Olegowi – ziemia Drewlan, a Włodzimierzowi – Nowogród Wielki.

Akcja filmu rozpoczyna się w 977 roku, gdy wojska Jaropełka ruszają na północ przeciwko Olegowi. Między braćmi dochodzi do otwartej wojny, w efekcie której Oleg ginie podczas szturmu na jego główny gród Owrucz. Nie wiedzieć jednak dlaczego, Krawczuk przenosi te wydarzenia do… Połocka, rządzonego wtedy przez wareskiego księcia Rogwołoda (w pewnym sensie tłumaczą to dalsze wydarzenia), który staje po stronie Jaropełka. Sam książę pragnie zrzucić z siebie odpowiedzialność za śmierć brata i obarcza nią wojewodę Swenelda (który jest zresztą narratorem filmu), prawą rękę Olega. Ten nie ma zamiaru brać na siebie niesprawiedliwie przypisanej mu winy, zaatakowany broni się, w końcu – wsparty przez Rogwołoda – zostaje puszczony wolno. Udaje się wtedy do Nowogrodu i namawia Włodzimierza na pomstę za brata. Zgodnie z kroniką mnicha Nestora, znaną jako „Powieść minionych lat”, w tym momencie Jaropełk miał ruszyć na Nowogród, a Włodzimierz zbiec do Skandynawii, skąd wrócił rok później z najemnikami wikińskimi. Scenarzyści skrzętnie jednak wątek ten pomijają, każąc najmłodszemu z synów Światosława ruszyć na Połock. Rogwołod nie ma jednak zamiaru poddać grodu ani oddać księciu swej córki, co prowadzi do szturmu i krwawej rozprawy z krnąbrnym Normanem.

Wbrew swej woli, a zgodnie z tradycją, po zdobyciu Połocka Włodzimierz musi dokonać czynów okrutnych – przede wszystkim zniewolić młodą i piękną księżniczkę Rognedę na oczach jej rodziców, którzy następnie zostają zamordowani. Ma z tego powodu ogromne wyrzuty sumienia, próbuje ukoić je, zbliżając się do zgwałconej przez siebie kobiety, a nawet czyniąc ją z czasem swoją żoną. Relacje między nimi do samego końca pozostaną jednak bardzo napięte. Zdobywszy Połock, Włodzimierz rusza na Kijów. Kiedy zdobywa gród, okazuje się, że Jaropełk wycofał się, ale pozostawił w mieście swą żonę, Greczynkę – chrześcijankę z Bizancujm – Irenę, która od pierwszego wejrzenia wpada mu w oko. To spotkanie odmienia młodego księcia; Irena zaczyna stopniowo wpływać na jego barbarzyńską naturę. Pytanie tylko jak zachowa się, gdy jej mąż, sprzymierzony z Pieczyngami, uderzy na swego młodszego brata?

Trudno opowiadać o filmie, którego fabuła dla nikogo, kto choć trochę zna historię, nie jest tajemnicą. Wiadomo, Włodzimierz I Wielki ostatecznie zostanie władcą całej Rusi, w 988 roku poślubi siostrę cesarza bizantyjskiego Bazylego II, Annę, i ochrzci państwo. Interesujące jest jednak to, w jaki sposób zaprezentowali drogę do tego wydarzenia rosyjscy filmowcy. A trzeba przyznać, że zrobili to całkiem interesująco. O ile bowiem wątek wojny Włodzimierza z Jaropełkiem wypada blado (cóż, nie doszło do żadnej wielkiej bitwy), o tyle przejście księcia na „jasną stronę mocy”, wiążące się z porzuceniem pogaństwa wypadło nieźle. Raz, że nie zostało przedstawione w sposób nachalny, dwa, że aktorzy udźwignęli to niełatwe zadanie na swoich barkach (w czym sporą zasługę miał trudny do rozpoznania po ucharakteryzowaniu… Paweł Deląg). Na plus zaliczyć trzeba także przedstawione w „Wikingu” mocno skontrastowane relacje damsko-męskie: Włodzimierza z Rognedą łączy przede wszystkim pogańska chuć, z Ireną natomiast chrześcijańskie opanowanie. Filmowcy dołożyli też olbrzymich starań, aby odpowiednio oddać realia epoki, co – jak można się domyślać – pochłonęło sporą część budżetu.

Za fabułę dzieła – opartą na przekazach „Powieści minionych lat” – odpowiadał przede wszystkim sam reżyser, choć miał dwóch pomocników: debiutującego w tym fachu Andrieja Rubanowa oraz – będącego już raczej u kresu swej kariery – ponad osiemdziesięcioletniego prozaika Wiktora Smirnowa (który w czasach komunistycznych pisał między innymi scenariusze do filmów wojennych). Na autora zdjęć producenci wybrali doświadczonego Igora Griniakina („Olympus inferno”, „Wysocki”, „Dyrygent”, „Terytorium”), który z Krawczukiem współpracował już przy „Admirale”. Nie wszystkie jednak jego patenty można uznać za udane. Tym bardziej że, idąc w ślad za modą hollywoodzką, nie uniknął pokusy spowalniania kadru czy zniekształcania obrazu. O ile tego typu zagrywki sprawdzają się w kinie science fiction (wszak moda ta zaczęła się na dobre od pierwszego „Matriksa”), o tyle w kinie historycznym – i to takim, które opowiada o wydarzeniach sprzed ponad tysiąca lat – już niekoniecznie. Ale poza tym trudno mieć zastrzeżenia do jego pracy. Choć na pewno jej efekt byłby jeszcze lepszy wizualnie, gdyby w niektórych momentach bardziej postarali się specjaliści od efektów specjalnych. Na szczęście wszelkie niedostatki przykrywa fantastyczna obsada aktorska, która tym większe robi wrażenie, że tudno dopatrzyć się w niej nietrafionych decyzji.

W księcia Włodzimierza wcielił się Daniła Kozłowski („Dubrowski”, „Załoga”, „Hardcore”), w Jaropełka – Aleksandr Ustiugow („Udar słoneczny”, „Ślad tygrysa”, „Dwudziestu ośmiu panfiłowców”), a w Olega – Kirył Plietniow („Pani przystanek, madame!”, „Pop”, „Metro”). W Irenę wcieliła się Swietłana Chodczenkowa („Krwawa hrabina Batory”, „Koniec pięknej epoki”, „Wojownik”), w Rognedę – Białorusinka Aleksandra Borticz („Jak mam na imię”, „O miłości”), natomiast w jej ojca Rogwołoda – Andriej Smoliakow („Wij”, „Nauczyciel”). Grecki zakonnik w Chersonie, Anastas, ma twarz wspomnianego już Pawła Deląga („Żona Stirlitza”, „Powiatowy dramat”), Wareg Sweneld – Maksima Suchanowa („Boris Godunow”, „Orda”, „Rola”), mszczący się na Włodzimierzu za śmierć Jaropełka drużynnik Wariażko – Igora Pietrenko („Kryptonim Gwiazda”, „Kierowca dla Wiery”, „Taras Bulba”), z kolei jego dawny towarzysz, który przeszedł na stronę nowego władcy, chrześcijanin Fiodor – Władimira Jepifancewa („Generation Π”, „Szpieg”, „Dla Marksa…”).

12 marca 2017

Komentarze

Dodaj komentarz

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Fallout: Odc. 2. Elementy układanki zaczynają do siebie pasować
Marcin Mroziuk

19 IV 2024

Z jednej strony trudno nam zachować powagę, gdy obserwujemy, jak bardzo zachowanie Lucy nie pasuje do zwyczajów i warunków panujących na powierzchni. Z drugiej strony w miarę rozwoju wydarzeń wygląda na to, że właśnie ta młoda kobieta ma szansę wykonać z powodzeniem misję, która na pierwszy rzut oka jest ponad jej siły.

więcej »

Klasyka kina radzieckiego: Odcięta głowa Jima Clarka
Sebastian Chosiński

17 IV 2024

Niby powinny cieszyć nas wielkie sukcesy odnoszone przez polskich artystów poza granicami kraju. A powieść Brunona Jasieńskiego „Człowiek zmienia skórę” bez wątpienia taki sukces odniosła. Tyle że to sukces bardzo gorzki: po pierwsze – książka była typowym przejawem literatury socrealistycznej, po drugie – nie uchroniła autora przed rozstrzelaniem przez NKWD. Cztery dekady po jego śmierci na jej podstawie powstał w sowieckim Tadżykistanie telewizyjny serial.

więcej »

Co nam w kinie gra: Perfect Days
Kamil Witek

16 IV 2024

„Proza życia według klozetowego dziada” może nie brzmi za zbyt chwytliwy filmowy tagline, ale Wimowi Wendersowi chyba coraz mniej zależy, aby jego filmy cechowały się przede wszystkim potencjałem na komercyjny sukces. Zresztą przepełnione nostalgią „Perfect Days” koresponduje całkiem nieźle z powoli podsumowującym swoją twórczość Niemcem, który jak wielu starych mistrzów, powoli zaczyna odchodzić do filmowego lamusa. Nie znaczy to jednak, że zasłużony reżyser żegna się z kinem. Tym bardziej że (...)

więcej »