Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 23 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

‹Nieświadomi›

EKSTRAKT:90%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułNieświadomi
Tytuł oryginalnyBez vědomí
Dystrybutor HBO GO
Data premiery17 listopada 2019
ReżyseriaIvan Zachariáš
ZdjęciaJan Velický
Scenariusz
ObsadaTáňa Pauhofová, Martin Myšička, Jan Vlasák, Martin Hofmann, Hattie Morahan, David Nykl, Jevgenij Libezňuk, Kristýna Podzimková, Petr Lněnička, Jim High
MuzykaPetr Malásek
Rok produkcji2019
Kraj produkcjiCzechy
Liczba odcinków6
Czas trwania odcinkaok. 60 min
Gatunekdramat, historyczny, sensacja
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup

Gdy nie ma komu ufać…
[„Nieświadomi” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Fenomenalny czeski serial szpiegowski – wyprodukowany w ubiegłym roku dla HBO Europe – powinien być filmową lekturą obowiązkową dla widzów we wszystkich krajach postkomunistycznych. Ivan Zachariáš w „Nieświadomych” opowiedział historię z okresu aksamitnej rewolucji, jakiej nie powstydziłby się John le Carré, brytyjski mistrz prozy sensacyjnej.

Sebastian Chosiński

Gdy nie ma komu ufać…
[„Nieświadomi” - recenzja]

Fenomenalny czeski serial szpiegowski – wyprodukowany w ubiegłym roku dla HBO Europe – powinien być filmową lekturą obowiązkową dla widzów we wszystkich krajach postkomunistycznych. Ivan Zachariáš w „Nieświadomych” opowiedział historię z okresu aksamitnej rewolucji, jakiej nie powstydziłby się John le Carré, brytyjski mistrz prozy sensacyjnej.

‹Nieświadomi›

EKSTRAKT:90%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułNieświadomi
Tytuł oryginalnyBez vědomí
Dystrybutor HBO GO
Data premiery17 listopada 2019
ReżyseriaIvan Zachariáš
ZdjęciaJan Velický
Scenariusz
ObsadaTáňa Pauhofová, Martin Myšička, Jan Vlasák, Martin Hofmann, Hattie Morahan, David Nykl, Jevgenij Libezňuk, Kristýna Podzimková, Petr Lněnička, Jim High
MuzykaPetr Malásek
Rok produkcji2019
Kraj produkcjiCzechy
Liczba odcinków6
Czas trwania odcinkaok. 60 min
Gatunekdramat, historyczny, sensacja
Zobacz w
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj wAmazon.co.uk
Wyszukaj / Kup
Wydarzenia przedstawione w „Nieświadomych” rozgrywają się na przestrzeni dwunastu lat – pomiędzy latem 1977 a jesienią 1989 roku. Choć gwoli ścisłości należałoby dodać, że tak naprawdę po preludium z okresu tuż po ogłoszeniu przez środowiska niezależne od władz komunistycznych Karty 77 następuje przeskok do momentu, kiedy – w wyniku przemian politycznych w Polsce Ludowej – cały Blok Wschodni zaczyna trząść się w posadach, a w Czechosłowacji wielkimi krokami nadchodzi rewolucja. Bezkrwawa, bo aksamitna. Rewolucja, która zmiotła z areny dziejowej Komunistyczną Partię Czechosłowacji i zmusiła do „abdykacji” skompromitowanego prezydenta Gustáva Husáka, zastąpionego w grudniu 1989 roku przez jednego z sygnatariuszy Karty 77 – represjonowanego przez długie lata – dramaturga Václava Havla.
Reżyser Ivan Zachariáš (rocznik 1971) jest absolwentem praskiej szkoły filmowej, czyli legendarnej FAMU (formalnie jest to Wydział Filmowy i Telewizyjny Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze). Zadebiutował, nie licząc oczywiście wcześniejszych dokumentów i krótkometrażówek, w 2016 roku, kręcąc cztery (z ośmiu) odcinki świetnego serialu kryminalnego „Pustkowie”. Okazał się on na tyle udany, że tuż po jego premierze HBO Europe zaproponował Czechowi realizację nowego projektu – historii może i fikcyjnej, ale jednak wielce prawdopodobnej. Historii wpisanej w wydarzenia związane z przemianami polityczno-społecznymi, jakie stały się na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku udziałem niemal wszystkich państw Europy Środkowo-Wschodniej. Dlatego „Nieświadomi”, chociaż wpisują się w najnowsze dzieje Czech (i poniekąd Słowacji), są dziełem na tyle uniwersalnym, że ich akcja mogłaby rozgrywać się równie dobrze w Polsce, Rumunii, Bułgarii czy też republikach nadbałtyckich.
Cofnijmy się jednak do początku intrygi. Jest lato 1977 roku. Maruška (Marie) Králova (w tej roli Táňa Pauhofová) jest młodą i obiecującą skrzypaczką, która marzy o etacie w orkiestrze symfonicznej. Bierze udział w przesłuchaniach i chociaż wypada świetnie, jej kandydatura zostaje odrzucona – ze względów politycznych. Jej ojciec jest bowiem znanym działaczem antykomunistycznej opozycji, jednym z tych, którzy przyczynili się do ogłoszenia Karty 77, deklaracji wzywającej władze Czechosłowacji (i nie tylko) do przestrzegania praw człowieka. To mocny cios dla ambitnej artystki, która powoli zaczyna zdawać sobie sprawę z tego, że działalność ojca już zawsze będzie kładła się cieniem na jej karierze. Tego samego dnia w praskim mieszkaniu Králów odbywa się tajne spotkanie, na który robią nalot estebacy (StB), czyli funkcjonariusze czechosłowackiej Służby Bezpieczeństwa (Státní bezpečnost). Jeden z nich uderza Maruškę, w obronie której staje znajomy ojca, naukowiec i dysydent Viktor Skála (gra go Martin Myšička). On też przy okazji nieźle obrywa.
Mimo że Viktor jest starszy od Marie o dwadzieścia lat, szybko rodzi się między nimi uczucie. Uczucie, które jednak w kraju ciemiężonym przez komunistów nie może rozkwitnąć. On przez cały czas jest inwigilowany; bezpieczniacy nie kryją się nawet z tym, że chodzą za nim dzień i noc. Dostaje pogróżki, nie może liczyć na odpowiadającą jego ambicjom pracę. Dlatego w pewnym momencie rodzi się w jego głowie myśl, aby uciec na Zachód. Tym bardziej że zna człowieka, który mógłby wywieźć go potajemnie do Austrii. Maruška nie chce nawet słyszeć o utracie ukochanego, więc decyduje się na nielegalny wyjazd razem z nim. Dwanaście lat później mieszkają w Londynie – ona kontynuuje karierę artystyczną, on jest cenionym komentatorem politycznym, współpracuje również z brytyjskim Ministerstwem Spraw Zagranicznych, dla którego sporządza raporty na temat sytuacji w Czechosłowacji i Bloku Wschodnim. Cieszy się tak dużym autorytetem, że z jego usług korzysta także MI6.
Mimo że od lat mają brytyjskie obywatelstwo, są więc chronieni przez rząd Jej Królewskiej Mości, Skálowie nie byli w ojczyźnie od momentu ucieczki. Viktor, wciąż obawiający się o swoje życie, nie chce ryzykować. Aż nadchodzi lato 1989 roku. Upada władza komunistyczna w Polsce, czuć potężny „wiatr zmian”, który dociera także do innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Viktor dostaje z Pragi list od dawnej znajomej i pod jego wpływem postanawia spełnić wreszcie marzenie żony i pojechać do Czechosłowacji. On nie ma tam już wprawdzie żadnych bliskich (wychował się w domu dziecka), ale przecież Maruška zostawiła siostrę (ojciec od dziesięciu lat nie żyje). Przyjazd Skálów do Pragi wywołuje prawdziwe poruszenie wśród służb specjalnych – nie tylko w szeregach StB, która mimo tylu lat, jakie minęły od jego ucieczki, wciąż mają go na oku, lecz także MI6, wysyłającej w ślad za Viktorem i Marie swego agenta Geralda Lloyda (w którego wciela się Czech z kanadyjskim paszportem David Nykl). Pewne plany wobec byłego czeskiego dysydenta ma również zatrudniona w brytyjskiej ambasadzie w Pradze na stanowisku zastępcy attaché kulturalnego Susanne Clayton (Angielka Hattie Morahan), która – jak można się domyśleć – także pracuje dla wywiadu.
Gdy pewnej nocy Skálovie zostają na ulicy potrąceni przez samochód, którego kierowca ucieka z miejsca zdarzenia, a Viktor po wypadku znika w tajemniczych okolicznościach – rozpoczyna się nadzwyczaj skomplikowana gra wywiadowcza. Aktywnie włączają się do niej też estebacy; zwłaszcza jeden z nich – stary i schorowany pułkownik Václav Vlach (Jan Vlasák) z II Zarządu MSW (to jest komórki kontrwywiadu do walki z wrogiem zewnętrznym, która ochraniała komunistyczną ojczyznę przed zagranicznymi szpiegami) – wykazuje zainteresowanie sprawą. Choć gdy jego podwładny, major Jan Berg (Martin Hofmann), zaczyna bliżej przyglądać się całej sytuacji, a zwłaszcza grzebać w przeszłości – szef zdecydowanie mu to, zresztą dla jego dobra, odradza. Aż trudno uwierzyć, że tak dobrze skonstruowany scenariusz, z jednej strony pełen niedopowiedzeń i fałszywych tropów, z drugiej jednak – świetnie obrazujący kulisy walki wywiadowczej w czasach „zimnej wojny” i jednocześnie trzymający w napięciu od pierwszej do ostatniej minuty (przez wszystkich sześć godzinnych odcinków) wyszedł spod ręki debiutanta, aktora Ondřeja Gabriela.
Nie można jednak mieć wątpliwości, że przed jego napisaniem Gabriel musiał bardzo mocno „wgryźć” się zarówno w literackie szpiegowskie thrillery Johna le Carré (oraz ich filmowe adaptacje), jak i dokładnie przeanalizować Oscarowe „Życie na podsłuchu” (2006) Floriana Henckela von Donnersmarcka. A przede wszystkim poznać publikowane po latach dokumenty archiwalne na temat działalności StB i jej związków z panoszącymi się w Czechosłowacji agentami KGB i radzieckiego wywiadu wojskowego. W „Nieświadomych” (swoją drogą tytuł doskonale oddaje rzeczywistość tamtego okresu) nie brakuje zaskoczeń i fabularnych wolt, z odcinka na odcinek wywracających niemal wszystko do góry nogami. Bohaterowie nikomu nie mogą ufać – ich polityczny bądź osobisty wróg może kryć się w każdym miejscu i na każdym stanowisku; każdy ich krok może być śledzony i każde słowo podsłuchiwane. Poczucie osaczenia i klaustrofobii jest wszechobecne, prowadzi wręcz do paranoi, niszcząc nie tylko zdrowie psychiczne i fizyczne, lecz także relacje międzyludzkie.
O jednym jednak, oglądając w wygodnym fotelu, być może z lampką wytrawnego wina w ręku, dzieło Ivana Zachariáša, nie powinniśmy zapominać – nawet jeżeli pojawiające się na ekranie postaci i sama intryga są fikcyjne, to mimo wszystko tak było naprawdę! Stąd właśnie sugestia, by czeski serial stał się – wiem, to żądanie na wyrost, więc traktujcie je jako symboliczne – lekturą obowiązkową w krajach, w których do 1989 roku panował reżim komunistyczny. Za nastrojową i niepokojącą ścieżkę dźwiękową „Nieświadomych” odpowiada doświadczony kompozytor Petr Malásek, lecz warto wspomnieć, że w poszczególnych odcinkach rozbrzmiewają w tle również utwory kultowych czeskich formacji progresywnych i jazzrockowych, jak na przykład Progres 2, Synkopy czy Jazz Q.
koniec
3 listopada 2020

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Fallout: Odc. 3. Oko w oko z potworem
Marcin Mroziuk

22 IV 2024

Nie da się ukryć, że pozbawione głowy ciało Wilziga nie prezentuje się najlepiej, jednak ważne okazuje się to, że wciąż można zidentyfikować poszukiwanego zbiega z Enklawy. Obserwując rozwój wydarzeń, możemy zaś dojść do wniosku, że przynajmniej chwilowo szczęście opuszcza Lucy, natomiast Maximus ląduje raz na wozie, raz pod wozem.

więcej »

East Side Story: Czy można mieć nadzieję w Piekle?
Sebastian Chosiński

21 IV 2024

Mariupol to prawdopodobnie najboleśniej doświadczone przez los ukraińskie miasto w toczonej od ponad dwóch lat wojnie. Oblężone przez wojska rosyjskie, przez wiele tygodni sukcesywnie niszczone ostrzałami z lądu, powietrza i morza. Miasto zamordowane po to, by złamać opór jego mieszkańców i ukarać ich za odrzucenie „ruskiego miru”. O tym opowiada dokument Maksyma Litwinowa „Mariupol. Niestracona nadzieja”.

więcej »

Fallout: Odc. 2. Elementy układanki zaczynają do siebie pasować
Marcin Mroziuk

19 IV 2024

Z jednej strony trudno nam zachować powagę, gdy obserwujemy, jak bardzo zachowanie Lucy nie pasuje do zwyczajów i warunków panujących na powierzchni. Z drugiej strony w miarę rozwoju wydarzeń wygląda na to, że właśnie ta młoda kobieta ma szansę wykonać z powodzeniem misję, która na pierwszy rzut oka jest ponad jej siły.

więcej »

Polecamy

Bo biblioteka była zamknięta

Z filmu wyjęte:

Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz

Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz

Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz

Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz

Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz

Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz

Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz

Zemsty szpon
— Jarosław Loretz

Taśmowa robota
— Jarosław Loretz

Zobacz też

Tegoż autora

Płynąć na chmurach
— Sebastian Chosiński

Ptaki wśród chmur
— Sebastian Chosiński

„Czemu mi smutno i czemu najsmutniej…”
— Sebastian Chosiński

Pieśni wędrujące, przydrożne i roztańczone
— Sebastian Chosiński

W kosmosie też znają jazz i hip hop
— Sebastian Chosiński

Od Bacha do Hindemitha
— Sebastian Chosiński

Z widokiem na Manhattan
— Sebastian Chosiński

Duńczyk, który gra po amerykańsku
— Sebastian Chosiński

Awangardowa siła kobiet
— Sebastian Chosiński

Czekając na…
— Sebastian Chosiński

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.