Pożegnania 2018 (4)Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące październik-grudzień.
Jarosław LoretzPożegnania 2018 (4)Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące październik-grudzień. Jak w zeszłorocznym podsumowaniu pisałem, tempo wymierania twórców popkultury przyspiesza, w wiek sędziwy wchodzą bowiem pokolenia, których najbardziej płodna działalność przypadała na lata 1960. i początek 1970. Czyli na czas, kiedy gwałtownym przemianom ulegało tak kino, jak i muzyka rozrywkowa, wychodzące z getta elitarności. Pojawiło się więcej nurtów, udoskonalona została technika tak wykonania, jak i transmisji i magazynowania dźwięku i obrazu, wreszcie ogromnie poszerzyła się pula odbiorców. A to z kolei zrodziło zapotrzebowanie na nowe rzesze twórców. W tym samym czasie pod coraz biedniejsze strzechy zaczęła trafiać także literatura piękna, pełną gębą już masowa. Triumfy święciła fantastyka, krzepko trzymały się romanse, a western jeszcze nie oddawał pola sensacji. Lista zmarłych twórców oraz osób, które miały zauważalny wpływ na globalną popkulturę, oczywiście nie jest kompletna. Byłoby to po prostu niemożliwe, a i objętość takiej listy byłaby iście gargantuiczna. Można tu znaleźć wyłącznie te osoby, które miały wpływ na odbiorcę światowego, oraz te, których nazwisko swego czasu budziło duży oddźwięk w Polsce. Jednak nawet przy zastosowaniu takich kryteriów lista jest zasmucająco długa. W październiku odeszli: 1. - Charles Aznavour, a właściwie Szahnur Waghinak Aznawurian, francuski piosenkarz i kompozytor ormiańskiego pochodzenia. Autor bądź współautor ponad tysiąca piosenek (po francusku, włosku, hiszpańsku i niemiecku), m.in. dla Édith Piaf, Gilberta Bécaud, Maurice’a Chevaliera, Juliette Gréco i Mireille Mathieu. Wykonawca ponad tysiąca dwustu w dziewięciu językach. Sprzedał 180 milionów płyt. Wystąpił w blisko 80 filmach. 1. – Carlos Ezquerra, hiszpański rysownik komiksowy, współtwórca postaci Sędziego Dredda i Pielgrzyma, współautor kilku części „Kaznodziei”, komiksowej wersji „Stalowego Szczura” i – całkiem ostatnio – komiksu promującego grę sieciową „World of Tanks”. 6. - Montserrat Caballé, hiszpańska śpiewaczka operowa o międzynarodowej sławie. Śpiewała także duety z gwiazdami muzyki pop i rock, jak choćby z Freddiem Mercurym, Johnnym Hallydayem czy Bruce’em Dickinsonem. 9. – Venantino Venantini, włoski aktor, który w latach 1954-2018 zagrał w ponad 140 filmach. Wśród nich znalazły się m.in. „Gamoń”, „Sławna restauracja” i „Mania wielkości” z Louisem de Funèsem, „Klatka szaleńców”, „Zaklęta w sokoła”, ale i „Wielka Stopa w Egipcie” z Budem Spencerem czy „Czarna Emanuelle”, „Emanuelle na wschodzie”, „Kanibale”, „Apokalipsa kanibali”, „Miasto żywej śmierci”, „La Bestia nello spazio” i „La Guerra dei robot”. 18. – Danny Leiner, amerykański reżyser, pracujący na ogół przy odcinkach różnych niezbyt porywających seriali, ale mający na swoim koncie również kinowe filmy „Stary, gdzie moja bryka?” i „O dwóch takich, co poszli w miasto”. 23. – James Karen, a w zasadzie Jacob Karnofsky, amerykański aktor charakterystyczny, który względną sławę uzyskał rolą kierownika magazynu medycznego w „Powrocie żywych trupów”. Inne jego godne odnotowania, choć raczej poboczne występy, miały miejsce w filmach: „Frankenstein Meets the Space Monster”, „Herkules w Nowym Jorku”, „Wszyscy ludzie prezydenta”, „Koziorożec 1”, „Chiński syndrom”, „Duch”, „Najeźdźcy z Marsa” (oba w reżyserii Tobe’a Hoopera), „Wall Street” Olivera Stone’a, „Nienarodzony”, „Wirtualna rzeczywistość”, „Kongo”, „Nixon” i „Mulholland Driver”. 24. – Anatolij Gładilin, radziecki pisarz, od 1976 żyjący we Francji. W Polsce wyszła dwie jego książki – wydany jeszcze za PRL-u, w 1962 roku, zbiór dwóch nowel „Brygantyna podnosi żagle; Dym w oczy”, oraz zupełnie świeże, z 2014, wspomnienia „Ulica generałów”. 29. – Dave Duncan, kanadyjski pisarz fantasy, znany u nas z trzech cykli: „Człowiek ze słowem” („Zaklęta wnęka”, „Kraje baśni zatracone”, „Groźne wiry morza” i „Król i prostak”), „Opowieść o Królewskich Fechmistrzach” („Pozłacany łańcuch”, „Władca Ognistych Krain” i „Niebo mieczy”) oraz „Siódmy miecz” („Niechętny szermierz”, „Dar mądrości” i „Przeznaczenie miecza”). W listopadzie: 3. – Sondra Locke, amerykańska aktorka, reżyserka, modelka i piosenkarka, swego czasu kochanka Clinta Eastwooda. Debiutowała u boku Alana Arkina w filmie „Serce to samotny myśliwy”, za co dostała nominację do Oscara. Później grała m.in. w „Willardzie”, a także w sześciu filmach Eastwooda – „Wyjętym spod prawa Josey Walesie”, „Wyzwaniu”, „Każdy sposób jest dobry”, „Jak tylko potrafisz”, „Bronco Billy’m” i „Nagłym zderzeniu”. 9. – Janet Paisley, szkocka pisarka, znana u nas jak dotąd z jednej, ale za to niechlujnie wydanej powieści historycznej – „Bunt Białej Róży”. 11. – Douglas Rain, kanadyjski aktor teatralny, z rzadka występujący też w drobniejszych rolach serialowych i filmowych. Do historii kinematografii przeszedł jednak jako głos HAL-a 9000 z dwóch części „Odysei kosmicznej”. Notabene głosem Raina mówił też Bio Central Komputer 2100, Series G, w „Śpiochu” Woody’ego Allena. 12. – Stan Lee, a tak naprawdę Stanley Martin Lieber. Scenarzysta komiksowy i filmowy, swego czasu prezes, później wieloletni przewodniczący zarządu Marvel Comics. Wespół z różnymi rysownikami powołał do życia Spider-Mana, Iron Mana, Hulka, Doktora Strange’a, Fantastyczną Czwórkę, Daredevila, Czarną Panterę, Thora i X-Menów. Do końca życia aktywny zawodowo, miał zarezerwowaną króciutką rólkę w każdej kolejnej ekranizacji komiksów Marvela. 14. – Morten Grunwald, duński aktor znany przede wszystkim z roli Benny’ego Frandsena, członka gangu Egona Olsena. Wysoki, przeważnie w kraciastej marynarce, zagrał we wszystkich 14 filmach głównej serii. Był ostatnim żyjącym członkiem gangu Olsena. 16. – William Goldman, utytułowany scenarzysta filmowy i pisarz. Z szeregu jego powieści u nas wydano pięć: „Narzeczoną księcia”, „Maratończyka” (obie później zostały sfilmowane), „Magika”, „Żar” i „Braci”. Wśród filmów nakręconych według jego scenariuszy znajdują się: „Butch Cassidy i Sundance Kid” (Oscar), „Żony ze Stepford”, „Wszyscy ludzie prezydenta” (Oscar), „O jeden most za daleko”, „Misery”, „Wspomnienia niewidzialnego człowieka”, „Maverick”, „Duch i Mrok”, „Lemur zwany Rollo” i „Władza absolutna”. 19. – Witold Sobociński, operator filmowy, profesor PWSFTviT w Łodzi, autor zdjęć m.in. do „Sanatorium pod klepsydrą”, „Ziemi obiecanej”, „O-bi, o-ba: Koniec cywilizacji”, „Widziadła”, „Piratów” Polańskiego i „Frantica”. 23. – Nicolas Roeg, brytyjski reżyser i operator filmowy. Spod jego ręki wyszły m.in. „Nie oglądaj się teraz” z Donaldem Sutherlandem, „Człowiek, który spadł na ziemię” z Davidem Bowie, „Zmysłowa obsesja”, „Z przymrużeniem oka” (oba z Theresą Russell), „Wiedźmy” z Anjelicą Huston oraz telewizyjna wersja „Jądra ciemności” z Timem Rothem i Johnem Malkovichem. 26. – Bernardo Bertolucci, włoski reżyser i scenarzysta, twórca m.in. „Konformisty”, skandalizującego „Ostatniego tanga w Paryżu”, „Tragedii człowieka śmiesznego”, „Pod osłoną nieba”, „Małego Buddy”, „Ukrytych pragnień”, ale przede wszystkim „Ostatniego cesarza”, który zgarnął dziewięć Oscarów (film, reżyseria, scenariusz adaptowany, zdjęcia, muzyka, dźwięk, kostiumy, scenografia i montaż), Złoty Glob i nagrodę BAFTA. 26. – Stephen Hillenburg, amerykański animator i rysownik, twórca budzącego skrajne emocje, ale bardzo zyskownego dla stacji telewizyjnych serialu „SpongeBob Kanciastoporty”. 30. – George Bush senior, 41. prezydent USA, sprawujący urząd w latach 1989-1993 – w okresie, gdy waliła się Żelazna Kurtyna. Przeżył ledwie o pół roku swoją żonę, Barbarę, zmarłą 17 kwietnia 2018. W grudniu: 3. – Geoff Murphy, nowozelandzki reżyser, bardzo zasłużony dla rozwoju tamtejszego kina. Jego „Goodbye Pork Pie” z 1981 roku był pierwszym lokalnym filmem, który doczekał się kasowego sukcesu na rodzimym rynku. W 1985 Murphy nakręcił jeszcze wybitny film postapokaliptyczny „The Quiet Earth”, po czym przeniósł się do Hollywood, w następnych latach dostarczając widzom na świecie m.in. „Młode strzelby II”, „Freejacka”, „Liberatora 2” czy „Fortecę 2”. |
Większość komiksów Alejandro Jodorowsky’ego to całkowita fikcja i niczym nieskrępowana, rozbuchana fantastyka. Tym razem jednak zajmiemy się jednym z jego komiksów historycznych albo może „historycznych” – fabuła czteroczęściowej serii „Borgia” oparta jest bowiem na faktycznych postaciach i wydarzeniach, ale potraktowanych z dość dużą dezynwolturą.
więcej »W 24 zestawieniu najlepiej sprzedających się komiksów, opracowanym we współpracy z księgarnią Centrum Komiksu, czas się cofnął. Na liście znalazły się bowiem całkiem nowe przygody pewnych walecznych wojów z Mirmiłowa i ich smoka… Ale, o dziwo, nie na pierwszym miejscu.
więcej »Wiosna w pełni także na rynku komiksowym. Jest z czego wybierać i aż strach pomyśleć, co będzie się działo w maju.
więcej »Jedenaście lat Sodomy
— Marcin Knyszyński
Batman zdemitologizowany
— Marcin Knyszyński
Superheroizm psychodeliczny
— Marcin Knyszyński
Za dużo wolności
— Marcin Knyszyński
Nigdy nie jest tak źle, jak się wydaje
— Marcin Knyszyński
„Incal” w wersji light
— Marcin Knyszyński
Superhero na sterydach
— Marcin Knyszyński
Nowe status quo
— Marcin Knyszyński
Fabrykacja szczęśliwości
— Marcin Knyszyński
Pusta jest jego ręka! Część druga
— Marcin Knyszyński
Pożegnania 2022 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (3/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (2/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (1/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (3/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (2/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (1/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2020 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2020 (3/4)
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Knajpa na szybciutko
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Bo biblioteka była zamknięta
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Wilkołaki wciąż modne
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Precyzja z dawnych wieków
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Migrujące polskie płynne złoto
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Eksport w kierunku nieoczywistym
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Eksport niejedno ma imię
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Polski hit eksportowy – kontynuacja
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Polski hit eksportowy
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Zemsty szpon
— Jarosław Loretz