„Pianola”, debiutancka powieść Kurta Vonneguta, to znakomicie napisana antyutopia w kostiumie science fiction i – mimo upływu półwiecza od jej publikacji – nadzwyczaj aktualna satyra na społeczeństwo zafascynowane komputerami i automatami, a lekceważące wartości humanistyczne.

Ameryka po „drugiej rewolucji przemysłowej”. Maszyny zastępują człowieka w coraz to nowych dziedzinach – od pracy fizycznej do pracy umysłowej z planowaniem na skalę państwa włącznie. Decydowanie o jednostce i przyszłości społeczeństwa to także ich zadanie. Paul Proteus wywodzi się z kasty doktorów – ludzi jak dotąd nie zastąpionych maszynami. Przed nim obiecująca przyszłość, jednak porzuca to życie, a co więcej przyłącza się do buntu tych, którzy chcą powrotu dawnego stanu rzeczy. Pod wpływem kolegi, również członka najwyższej kasty w tym technotronicznym społeczeństwie, Proteus w końcu podejmuje akty terrorystyczne skierowane przeciwko temu bezdusznemu i w gruncie rzeczy nieludzkiemu ładowi.