Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 19 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Jeff Noon
‹TV Ciał0›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułTV Ciał0
Tytuł oryginalnyChannel SK1N
Data wydania15 stycznia 2014
Autor
PrzekładWojciech M. Próchniewicz
Wydawca MAG
SeriaUczta Wyobraźni
ISBN978-83-7480-411-0
Format208s. 135×202mm; oprawa twarda
Cena37,—
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Po trzy: Dla niefantastów lubiących wyzwania

Esensja.pl
Esensja.pl
Dziś trzy propozycje dla tych, którzy nie są zagorzałymi fanami fantastyki, ale też i nie mają całkowitej alergii na motywy nierealistyczne.

Beatrycze Nowicka

Po trzy: Dla niefantastów lubiących wyzwania

Dziś trzy propozycje dla tych, którzy nie są zagorzałymi fanami fantastyki, ale też i nie mają całkowitej alergii na motywy nierealistyczne.
Spotkałam się z opinią, że niektórych osób do fantastyki przekonać się nie da. Wydaje mi się, że istotnie niektórzy czytelnicy całkowicie nie tolerują tej konwencji i traktują ją jako „te tam głupotki”. Zwykle na samo hasło „fantastyka” reagują charakterystycznym uśmieszkiem znamionującym politowanie dla ludzi niepoważnych, czytających o „rzeczach, których nie ma”. Przypomina mi się tu scenka z obrony pracy doktorskiej mojego starszego kolegi. Najpierw wyjaśnienie – otóż jest zwyczaj, że na początku promotor, jak to się gładko określa „przedstawia sylwetkę doktoranta”. W ramach tego przedstawiania powiedziano, że kolega aktywnie działał w Galicyjskiej Gildii Fanów Fantastyki1). Jakiś czas później padły słowa bodajże recenzentki pracy „sądzę, że w tym podrozdziale dyskusji wyników jest za dużo spekulacji, ale… skoro czyta pan fantastykę, he he he”. Żarcik ten lekko mnie zirytował. Na osłodę została mi myśl, że pani profesor z pewnością nie wie, iż oto siedzący na sali (o ile mnie pamięć nie myli odnośnie funkcji) wice dziekan jest wielbicielem „Fundacji”2) oraz „Jeźdźców smoków z Pern”. Ale wracając do tematu – nie podjęłabym się trudu przekonywania takich osób do fantastyki. Nic na siłę.
Chociaż zdarzają się wyjątki. Znam trzy osoby, które nie tykały fantasy wcześniej (czytywały książki obyczajowe, kryminały i literaturę faktu), a które zostały wielkimi fanami „Gry o tron”3). Inna moja koleżanka, mająca fantastyki stosunek wręcz pogardliwy, wyznała mi kiedyś, że pasjami czytywała książki Jonathana Carrolla. Z drugiej strony nie jest też tak, że istnieje bardzo ścisły podział – znam osoby, które czytają główny nurt i literaturę gatunkową.

Jeff Noon
‹TV Ciał0›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułTV Ciał0
Tytuł oryginalnyChannel SK1N
Data wydania15 stycznia 2014
Autor
PrzekładWojciech M. Próchniewicz
Wydawca MAG
SeriaUczta Wyobraźni
ISBN978-83-7480-411-0
Format208s. 135×202mm; oprawa twarda
Cena37,—
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Dzisiejsze propozycje są dla tych, którzy wprawdzie żywią uprzedzenia do opowieści „o elfach, krasnoludach i wybrańcach” albo o załogach statków kosmicznych, nie odrzucają ich jednak wątki, czy elementy nadnaturalne. Nie mają też nic przeciwko ambitniejszej lekturze. Dwie z trzech przedstawianych książek to właściwie pozycje z pogranicza, których klasyfikacja nie jest oczywista. Podobnie, jak to miało miejsce w poprzednim odcinku o antologiach i w tym przypadku napisałam już dla Esensji pełne recenzje tych książek (zapraszam do klikania w linki poniżej), dlatego dziś skupię się bardziej na tym, co czyni je interesującymi propozycjami dla osób nie czytujących fantastyki na co dzień.
Podłącz się
Od razu ostrzegam – „TV ciał0” nie jest lekturą dla tych, którzy spodziewają się tradycyjnie napisanej powieści. Akcja książki Jeffa Noona toczy się w nieodległej przyszłości, ale sama mam kłopot z zaliczeniem jej do SF. Jedna z moich koleżanek, najbardziej lubiąca hard SF, odbiła się „TV ciał0” – może dlatego, że nie ma tu spójnej struktury świata, jaka cechuje, że tak to ujmę, główny nurt fantastyki. Do tego dochodzi mocno awangardowa forma – proza miesza się tu z białym wierszem, zdarza się fragment jakby z dramatu, a wszystko to jest przeplatane rozdziałami z zapisami czegoś na kształt sygnału ginącego w szumie, gdzie dominują znaki w rodzaju ……%>/<, trafiają się też puste strony. Gdyby podsumować fabułę jednym zdaniem, zabrzmi ono co najmniej dziwacznie, wręcz głupio – oto historia gwiazdki pop, która zmienia się w żywy telewizor. Dowiedziawszy się o tym, sięgnęłam po „TV ciał0” z obawą. Okazało się jednak, że tak ryzykowny pomysł można rozwinąć w intrygującą, metaforyczną prozę. Wydaje mi się, że książka nie zyskała większego rozgłosu, a już zwłaszcza nie przyciągnęła uwagi krytyków głównonurtowych. Szkoda, bo Jeff Noon w sposób odważny, niekiedy wręcz karkołomny, opowiada o narodzinach nowej ery. Nie on jeden, oczywiście, ale jego głos jest warty wysłuchania.

Robert Holdstock
‹Lavondyss›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułLavondyss
Tytuł oryginalnyLavondyss
Data wydania1997
Autor
PrzekładMichał Jakuszewski
Wydawca Zysk i S-ka
CyklLas ożywionego mitu
ISBN83-7150-270-2
Format444s. 115×183mm
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Straszliwy to gąszcz gęściej kłębi się wciąż
Cykl Roberta Holdstocka o lesie ożywionego mitu w ojczyźnie autora zdobył uznanie i doczekał się krytycznych analiz (niekiedy brzmiących dla laika kuriozalnie, jak można się przekonać na podstawie znalezionych na sieci cytatów). W Polsce niestety nie został wydany w całości. Na pociechę dodam, że w każdym z pierwszych dwóch tomów została opowiedziana osobna historia – łączy je jedynie wyżej wzmiankowany las, w którym materializują się twory ludzkiej podświadomości i zbiorowej pamięci, a także kilku bohaterów dalszych planów. Na pytanie, dlaczego zamiast otwierającego cykl „Lasu ożywionego mitu”, proponuję „Lavondyss” odpowiem, że tom drugi wydał mi się napisany lepszym stylem. Do tego początek „Lasu…” mnie nieco znudził – kiedy już akcja się rozwinęła, wyobraźnia Holdstocka zrobiła na mnie wielkie wrażenie, jednak wcześniej momentami bywało zniechęcająco. Z drugiej strony, w części pierwszej pierwiastek fantastyczny jest wprowadzany powoli, w miarę tego, jak główny bohater zgłębia rodzinną tajemnicę, natomiast w „Lavondyss” czytelnik niemal od razu zostaje wrzucony na głęboką wodę (inna sprawa, że gdyby rozpatrywać tę powieść samodzielnie, można by odczytać ją również w ten sposób, że wszystko rozegrało się w głowie głównej bohaterki). Fabuła drugiego tomu jest zdecydowanie bardziej wymagająca, wyjątkowo zawikłana. Wewnątrz lasu mitotworów ścieżki biegną zarówno w przestrzeni, jak i w czasie. Pisarz nakłada kolejne warstwy powieściowej rzeczywistości, a czasem więzi swoich bohaterów w pętlach przyczynowo-skutkowych. Do tego istoty stworzone przez las, będące ucieleśnieniem bogów, archetypów i legendarnych bohaterów mogą pojawiać się w wielu postaciach jednocześnie, umierać, odradzać się i przemieniać. Sądzę, że aby lepiej zrozumieć zamysły Holdstocka, należałoby sporo wiedzieć na temat mitów i wierzeń różnych kultur, praktyk szamańskich oraz szeroko pojętej spuścizny kulturowej. Choć i bez tego – jak widać po mnie – można przeczytać „Lavondyss” z zainteresowaniem i poczuciem, że obcuje się z wartościową lekturą.

Jeffrey Ford
‹Portret pani Charbuque / Asystentka pisarza fantasy›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułPortret pani Charbuque / Asystentka pisarza fantasy
Tytuł oryginalnyThe Portrait of Mrs. Charbuque / The Fantasy Writer’s Assistant
Data wydania23 stycznia 2013
Autor
PrzekładRobert Waliś
Wydawca MAG
SeriaUczta Wyobraźni
ISBN978-83-7480-286-4
Format528s. 135×202mm; oprawa twarda
Cena49,—
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Skok na główkę w głąb króliczej nory
Doszłam właśnie do wniosku, że niezwykłe to zestawienie, w którym proza Jeffrey’a Forda nie wyróżnia się „poziomem dziwności” na tle innych. W elegancko wydanej książce o podwójnym tytule czytelnik znajdzie zarówno zbiór opowiadań („Asystentka pisarza fantasy”) jak i krótką powieść („Portret pani Charbuque”) amerykańskiego autora. W przypadku części zaprezentowanych utworów pisarz zostawia czytelnikowi wybór, w jaki sposób zinterpretować przedstawione wydarzenia. Czy pani Charbuque dysponowała jakąś nadnaturalną mocą, czy bohater został uwikłany w skomplikowaną intrygę, ku uciesze swojej zleceniodawczyni (przyznam, że mam tu pewne skojarzenia z „Magiem” Johna Fowlesa)? Czy istota z patyków ożyła w świecie, czy tylko w wyobraźni młodego bohatera jednego z opowiadań? Znalazła się tu nieco zwichrowana baśń, eksperyment formalny, tekst całkowicie realistyczny, opowiadanie, które najłatwiej można by podsumować jako „o duchach” (a które wzbudziło we mnie autentyczne poczucie niepokoju, „zachwiania” w świecie), albo inne, będące w dużej mierze zapisem snu, z charakterystycznymi dla niego płynnymi przemianami form, miejsc i tożsamości. Są też utwory, co do których fantastyczności nie ma wątpliwości, a część z nich została oparta na niebanalnych pomysłach (właściwie w kilku przypadkach należałoby określić je mianem szalonych, bo jak inaczej nazwać ten na akwizytora sprzedającego ludzkie mózgi w słojach i zakochującego się w jednym z nich, czy odchody obcych działające na nasz gatunek jak afrodyzjak, a pozyskiwane przez ludzi przebierających się za gwiazdy dawnego Hollywood, ponieważ kosmici okazali się wielbicielami starych filmów). Znajdzie się też miejsce na literackie gry w nawiązania do cudzej twórczości (m.in. Poego, czy Kafki), albo refleksje na temat pisania. Opowiadania opatrzone zostały krótkimi odautorskimi notkami, przedstawiającymi inspiracje i okoliczności powstania danego tekstu. Widać z nich, jak Ford łączył własne wspomnienia z fikcją i inteligentnie rozwijał inspiracje. Z jednej z takich notek dowiedziałam się, że przedstawione w opowiadaniu wydarzenie, co do którego byłabym skłonna się założyć, że musi być całkowicie zmyślone, akurat było elementem zaczerpniętym z prawdziwego życia.
Przyznam, że teraz zastanawiam się, czy przedstawione przeze mnie tytuły nie są nazbyt dziwaczne. Na pewno pokazują czytelnikowi, jak daleko może zaprowadzić autora nieskrępowana wyobraźnia i dalekie są od szablonowej, masowo produkowanej prozy, przez pryzmat której najczęściej ocenia się całą fantastyczną konwencję.
koniec
22 października 2017
1) Przez aktywnie rozumiem pełnienie tam rozmaitych funkcji oraz organizowanie konwentów.
2) Jako ciekawostkę dodam, że Asimov był profesorem biochemikiem.
3) Wśród nich jest pani po sześćdziesiątce. Zabawne było to, jak inaczej wyglądało to z jej perspektywy – spodobały jej się bardzo elementy fantastyczne w powieści i wychwalała wyobraźnię Martina, podczas gdy ja, gdybym miała wymienić zalety cyklu, wskazałabym rozgrywki polityczne i dworskie intrygi.

Komentarze

24 X 2017   23:44:21

Tak przy okazji. Sugeruję zapytać literackich snobów czy za głupotki uważają twórczość Bułhakowa, Kafki, Orwella, Saint-Exupery'ego, Borgesa. Wszystkich tych pisarzy wrzuca się do mainstreamu, ale ich najważniejsze dzieła to fantastyka czystej wody.

25 X 2017   10:02:04

@ El Lagarto

Właśnie powyższe tytuły zostały wybrane zostały dlatego, że są "fantastyczne" na podobny sposób, jak te wymienione w powyższym poście (przynajmniej ja to tak odbieram).

29 X 2017   10:57:43

Fantastyka jest ekstrapolacją rzeczywistości, cała reszta jest oklepaną interpolacją. Niestety również fantastyka jest przewidywalna, tak jak przewidywalny jest ludzki tok myślenia, dla którego barierą jest zrozumienie co dzieje się w neuronach sztucznej inteligencji czy stanach komputera kwantowego. Tylko sztuczna inteligencja w przyszłości będzie w stanie wyjść ze schematu ludzkiego mózgu i wymyślać naprawdę zaskakujące historie, które będą "urwały d..." zgnuśniałym już czytelnikom.

30 X 2017   14:22:58

Powstaje jednak pytanie, czy takie "bajki robotów" w jakikolwiek sposób mogłyby nas emocjonalnie poruszyć - bo mogłyby być zbyt obce.
Cóż, pożyjemy, zobaczymy, jak to z tą AI będzie.

28 XII 2017   11:44:04

"sztuczna inteligencja" , komputery kwantowe .... no pewnie z kosmosu nam przysłali bo skoro ludzie nie potrafią zrozumieć to jakim cudem potrafiliby je stworzyć

28 XII 2017   13:06:33

Hmm, no ale przecież wciąż nie mamy jednego i drugiego. To znaczy, zależy jak zdefiniować S.I.

Gdybyśmy jednak kiedyś nie zaprojektowali S.I. a wyhodowali stosując jakiś rodzaj algorytmów genetycznych, to moglibyśmy ją mieć i nie rozumieć jej fukcjonowania w pełni, tak jak nie rozumiemy całkiem działania naszych własnych mózgów.

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Okładka <i>Amazing Stories Quarterly</i> z wiosny 1929 r. to portret jednego z Małogłowych.<br/>© wikipedia

Stare wspaniałe światy: Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
Andreas „Zoltar” Boegner

11 IV 2024

Czy „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya, powieść, której tytuł wykorzystałem dla stworzenia nazwy niniejszego cyklu, oraz ikoniczna „1984” George’a Orwella bazują po części na pomysłach z „After 12.000 Years”, jednej z pierwszych amerykańskich antyutopii?

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (24)
Andreas „Zoltar” Boegner

7 IV 2024

Kontynuując omawianie książek SF roku 2021, przedstawiam tym razem thriller wyróżniony najważniejszą nagrodą niemieckojęzycznego fandomu. Dla kontrastu przeciwstawiam mu wydawnictwo jednego z mniej doświadczonych autorów, którego pierwsza powieść pojawiła się na rynku przed zaledwie dwu laty.

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (23)
Andreas „Zoltar” Boegner

14 III 2024

Science fiction bliskiego zasięgu to popularna odmiana gatunku, łącząca zazwyczaj fantastykę z elementami powieści sensacyjnej lub kryminalnej. W poniższych przykładach chodzi o walkę ze skutkami zmian klimatycznych oraz o demontaż demokracji poprzez manipulacje opinią publiczną – w Niemczech to ostatnio gorąco dyskutowane tematy.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Z tego cyklu

Bohaterowie
— Beatrycze Nowicka

Ludzie w książkach żyją
— Beatrycze Nowicka

Niedocenione
— Beatrycze Nowicka

Inne strony świata
— Beatrycze Nowicka

I jeszcze jeden tom…
— Beatrycze Nowicka

Transfuzje duszy
— Beatrycze Nowicka

Tropem jednorożca
— Beatrycze Nowicka

Inteligentne i inspirujące
— Beatrycze Nowicka

Za Stumilowym Lasem i Doliną Muminków
— Beatrycze Nowicka

Blask jasnych łun
— Beatrycze Nowicka

Tegoż twórcy

Ku wewnątrz
— Marcin Knyszyński

Krótko o książkach: Życie snem
— Miłosz Cybowski

Iluzyt
— Beatrycze Nowicka

Poszukiwania żółtego piórka
— Kamil Armacki

Przeczytaj to jeszcze raz: „Jak mogłem zabłądzić, skoro nie mam dokąd pójść…”
— Beatrycze Nowicka

Esensja czyta: Wrzesień 2012
— Miłosz Cybowski, Jacek Jaciubek, Joanna Kapica-Curzytek, Beatrycze Nowicka, Agnieszka Szady

Dwie podróże, jedna bardziej niezwykła od drugiej
— Anna Kańtoch

Fizjonomista na drodze do Raju
— Anna Kańtoch

Tegoż autora

Tryby historii
— Beatrycze Nowicka

Imperium zwane pamięcią
— Beatrycze Nowicka

Gorzka czekolada
— Beatrycze Nowicka

Krótko o książkach: Kąpiel w letniej wodzie
— Beatrycze Nowicka

Kosiarz wyłącznie na okładce
— Beatrycze Nowicka

Bitwy nieoczywiste
— Beatrycze Nowicka

Morderstwa z tego i nie z tego świata
— Beatrycze Nowicka

Z tarczą
— Beatrycze Nowicka

Rodzinna sielanka
— Beatrycze Nowicka

Wiła wianki i to by było na tyle
— Beatrycze Nowicka

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.