Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 24 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Pożegnania 2017 (4)

Esensja.pl
Esensja.pl
Przypomnijmy sobie, kto odszedł w roku 2017. Dziś miesiące październik-grudzień.

Jarosław Loretz

Pożegnania 2017 (4)

Przypomnijmy sobie, kto odszedł w roku 2017. Dziś miesiące październik-grudzień.
Świat przyspiesza, znane niegdyś twarze gwiazd popkultury i osób, które w ten czy inny sposób wdarły się na czołówki gazet bądź nawet dostały się na karty podręczników historii, roztapiają się powoli w rosnącym tłumie nowszych celebrytów, produkowanych coraz szybciej i w coraz większej ilości. W efekcie wiele osób umyka nam z pola widzenia i wyjątkowo łatwo obecnie przeoczyć odejście tych, którzy jeszcze kilka-kilkanaście lat temu stali w blasku reflektorów, będąc niedościgłymi mistrzami w swojej dziedzinie. Teraz odchodzą cicho, dogorywając w zapomnieniu, z rzadka żegnani większym artykułem, często w ogóle przemilczani, dla młodszych pokoleń kompletnie nieznani. A pula odchodzących, zgasłych już sław, będzie z roku na rok rosła, zbliża się bowiem kres tych, których pełnia sił twórczych przypadała na lata 1960-te i 1970-te, kiedy popkultura rozkwitała w wyjątkowo szybkim tempie, sięgając mackami do nowych kanałów dystrybucji (telewizja) i nowych gatunków (sitcom, rock&roll), bez skrępowania przekraczając państwowe granice i trafiając w końcu nawet pod te najbiedniejsze ze strzech.
Niniejszy tekst jest wspominkowym rzutem oka na listę strat, jaką szeroko pojęta popkultura poniosła w roku 2017. O pożegnaniu części z wymienionych tu osób z pewnością większość z Was słyszała w mediach, jestem jednak przekonany, że obecność niektórych nazwisk może okazać się smutnym zaskoczeniem… Ze względu na objętość listy i dążenie do pokazania choć kawałeczka twórczości w przypadku aktorów oraz osób ze świata muzyki, tekst został pocięty na cztery części, odpowiadające kwartałom minionego roku.
W październiku odeszli:
2. – Tom Petty, jeden z popularniejszych muzyków rockowych lat 1980-tych, działający swego czasu w zespole Tom Petty and the Heartbreakers oraz Traveling Wilburys. Spośród wielu hitów warto wymienić choćby „Free Fallin’”, „Learning to Fly” czy „Into the Great Wide Open”.
5. – Anne Wiazemsky, aktorka („Na los szczęścia, Baltazarze!” Bressona, „Weekend” i „Chinka” Goddarda, późniejszego jej męża), pisarka (u nas wyszła jedynie „Garstka ludzi”, jedna ze słabszych jej powieści), córka pochodzącego z rodu Rurykowiczów dyplomaty, Iwana Wiaziemskiego, i zarazem wnuczka Françoisa Mauriaka.
9. – Jean Rochefort, francuski aktor komediowy. Wystąpił m.in. w „Człowieku w żelaznej masce” z 1962, „Tajemniczym blondynie w czarnym bucie” i jego kontynuacji, „Mężu fryzjerki”, „Hrabim Monte Christo” z 1998, a także – niestety – w „RRRrrrr!!!” i „Luckym Luke’u” (tu na szczęście wyłącznie jako głos Jolly Jumpera).
17. – Julian May, autorka m.in. monumentalnej „Sagi o plioceńskim wygnaniu” („Wielobarwny Kraj”, „Złota obręcz”, „Nieurodzony król” oraz „Przeciwnik”) i „Trylogii galaktycznej” („Bezcielesny Jack”, „Diamentowa Maska” i „Magnificat”), a także dwóch części cyklu „Trillium”.
18. – Eamonn Campbell, przez ostatnie 30 lat członek zespołu folkowego The Dubliners.
19. – Umberto Lenzi, włoski reżyser filmów awanturniczych, pirackich, wojennych, giallo i horrorów, na których nie dorobił się ani sławy, ani fortuny. Rozgłos natomiast przyniosły mu skandalizujące dreszczowce o tematyce kanibalistycznej: „Zjedzeni żywcem” i „Cannibal Ferox – Niech umierają powoli”.
22. – Daisy Berkowitz (tak naprawdę Scott Putesky), współzałożyciel i gitarzysta zespołu Marilyn Manson.
22. – George Young, naturalizowany Australijczyk, współautor większości piosenek wykonywanych przez zespół The Easybeats i zarazem jego gitarzysta, współproducent pierwszych płyt AC/DC, współautor wykonywanego przez John Paula Younga hitu „Love Is in the Air”.
23. – Walter Lassally, zdjęciowiec w „Greku Zorbie” (nagrodzony wówczas Oscarem), „Elektrze” (Kakogiannisa), „Samotności długodystansowca”, „Dniu, w którym wypłynęła ryba” i „Pamiętniku kobiety, która trwa”, zrealizowanym według prozy Doris Lessing.
24. – Fats Domino, pianista i piosenkarz rythm and bluesowy, postrzegany jako jeden z pionierów rock and rolla. Jego najbardziej znany utwór to „Blueberry Hill”. W latach 1956-1957 rozszedł się po świecie w pięciu milionach kopii, zaś 32 lata później trafił do Grammy Hall of Fame.
W listopadzie:
5. – Robert Knight, mający na swoim koncie jeden niezaprzeczalny hit, „Everlasting Love”, wykonywany później z dużym powodzeniem przez Love Affair, Sandrę czy U2.
8. – Janusz Kłosiński, czyli Czernousow z „Czterech pancernych i psa”, dyrektor Wardowski z „Czterdziestolatka” i stryj Józef Jabłoński z radiowego serialu „W Jezioranach” (od 1961 roku do śmierci).
13. – Alina Janowska, aktorka teatralna i filmowa, obecna na ekranach kin od roku 1946 („Zakazane piosenki”) po 2009 („Ostatnia akcja”).
15. – Luis Bacalov, kompozytor filmowy, zdobywca Oscara za ścieżkę dźwiękową do „Listonosza”, nominowany za „Ewangelię wg św. Mateusza” (w reżyserii Pasoliniego), a przypomniany ścieżką dźwiękową „Kill Billa”, na której znalazł się utwór tytułowy z „Il grande duello”, jednego ze spaghetti westernów, do których Bacalov robił swego czasu muzykę (innym był choćby „Django”).
19. – Charles Manson, przywódca sekty, która w sierpniu 1969 roku napadła na dom Romana Polańskiego i zamordowała jego ciężarną żonę, Sharon Tate, oraz czwórkę jego znajomych. Sama postać mocno nieciekawa, ale odcisnęła ogromne piętno na kulturze masowej - od muzyki po film.
23. – Anthony Harvey, reżyser m.in. rewelacyjnego „Lwa w zimie” z Anthonym Hopkinsem, Timothym Daltonem, Peterem O’Toole i Katharine Hepburn (Oscary za scenariusz, muzykę i główną rolę kobiecą, Złote Globy za najlepszy dramat oraz rolę O’Toole’a), „Błędnego detektywa” czy „Svengali”.
24. – Mitch Margo, multiinstrumentalista i wokalista, który w wieku 13 lat dołączył do zespołu The Tokens i wraz z nim święcił triumfy po tym, jak w roku 1961 ich piosenka „The Lion Sleeps Tonight” sięgnęła szczytów listy przebojów. Notabene oryginalnie utwór był skomponowany w języku zuluskim jako „Mbube” i ujrzał światło dzienne w roku 1939 w RPA.
W grudniu:
2. – Ulli Lommel, w teorii współpracownik Rainera Wernera Fassbindera i Andy’ego Warhola, w praktyce wyjątkowo marny reżyser od praktycznie pozbawionych budżetu horrorów w rodzaju „The Boogeymen” (nie mylić z tym kinowym) czy „Zombie Nation”.
5. – Johnny Hallyday, potęga francuskiego rocka, później zaś popu, z 79 albumami sprzedanymi w blisko stu milionach sztuk. Określany mianem francuskiego Elvisa Presleya.
6. – Józef Wiesław Dyskant, marynista specjalizujący się w dziejach polskich flotylli rzecznych II RP, ale nie stroniący także od tematyki odleglejszej terytorialnie czy czasowo.
6. – Conrad Brooks (w rzeczywistości Conrad Biedrzycki, syn polskiego emigranta, piekarza z zawodu), aktor związany z Edem Woodem, później chałturzący już samodzielnie w różnych mniej lub bardziej niszowych produkcjach na ogół fantastycznych. Spośród prawie setki filmów, w których wystąpił, warto wymienić „Polskiego wampira w Burbank” i „Curse of the Queerwolf”, produkcje tyleż tanie i niemądre, co rzeczywiście zabawne.
11. – Suzanna Leigh, brytyjska aktorka Amicusa i schyłkowego Hammera, grająca m.in. w „The Deadly Bees”, “Zaginionym kontynencie” (notabene całkiem dobrym), „Lust for the Vampire”, „The Fiend” czy „Son of Dracula” z Ringo Starrem.
17. – Leszek Aleksander Moczulski, poeta, pisarz i autor tekstów piosenek dla Skaldów, Grechuty, Niemena i Turnaua. To jego autorstwa były m.in. „Cała jesteś w skowronkach”, „Medytacje wiejskiego listonosza”, „Od wschodu do zachodu słońca”, „Malowany dym”.
21. – Dominic Frontiere, amerykański kompozytor muzyki filmowej, znany głównie z westernów („Powiesić go wysoko” z Eastwoodem, „Chisum” i „Rabusie pociągów” z Waynem) i z „Kaskadera z przypadku” (dostał wówczas Złoty Glob), ale przez starsze pokolenie kojarzony również ze ścieżką dźwiękową pierwszego sezonu „The Outer Limits” z lat 1960-tych.
24. – Heather Menzies-Urich, pamiętna Jessica z serialu „Ucieczka Logana”. Poza tym grała raczej w niezbyt ambitnych produkcjach pokroju „Wężżżża”, „Piranii” Joe Dantego czy telewizyjnego „Kapitana Ameryki” z 1979 roku.
28. – Sue Grafton, autorka cyklu kryminałów o detektywie Kinsey’u Millhonie. Niestety, o ile w oryginale powieści, wydawane mniej więcej jedna na rok, wychodziły według kolejności liter alfabetu („A is for Alibi”, „B is for Burglar”, etc), o tyle u nas panuje w tej materii totalny chaos. Z 25 książek wydano u nas jedynie 9 (w latach 1993-2012 ukazały się tomy 1-4, 12, 14-16 i 19, i to bez poszanowania zasady kolejności liter alfabetu), ale za to siłami sześciu wydawców i dziewięciu tłumaczy, a także z okładkami projektowanymi przez grafików posiadających diametralnie różny gust.
koniec
4 lutego 2018

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Okładka <i>Amazing Stories Quarterly</i> z wiosny 1929 r. to portret jednego z Małogłowych.<br/>© wikipedia

Stare wspaniałe światy: Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
Andreas „Zoltar” Boegner

11 IV 2024

Czy „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya, powieść, której tytuł wykorzystałem dla stworzenia nazwy niniejszego cyklu, oraz ikoniczna „1984” George’a Orwella bazują po części na pomysłach z „After 12.000 Years”, jednej z pierwszych amerykańskich antyutopii?

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (24)
Andreas „Zoltar” Boegner

7 IV 2024

Kontynuując omawianie książek SF roku 2021, przedstawiam tym razem thriller wyróżniony najważniejszą nagrodą niemieckojęzycznego fandomu. Dla kontrastu przeciwstawiam mu wydawnictwo jednego z mniej doświadczonych autorów, którego pierwsza powieść pojawiła się na rynku przed zaledwie dwu laty.

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (23)
Andreas „Zoltar” Boegner

14 III 2024

Science fiction bliskiego zasięgu to popularna odmiana gatunku, łącząca zazwyczaj fantastykę z elementami powieści sensacyjnej lub kryminalnej. W poniższych przykładach chodzi o walkę ze skutkami zmian klimatycznych oraz o demontaż demokracji poprzez manipulacje opinią publiczną – w Niemczech to ostatnio gorąco dyskutowane tematy.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.