Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 24 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Pożegnania 2018 (3)

Esensja.pl
Esensja.pl
Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące lipiec-wrzesień.

Jarosław Loretz

Pożegnania 2018 (3)

Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące lipiec-wrzesień.
Jak w zeszłorocznym podsumowaniu pisałem, tempo wymierania twórców popkultury przyspiesza, w wiek sędziwy wchodzą bowiem pokolenia, których najbardziej płodna działalność przypadała na lata 1960. i początek 1970. Czyli na czas, kiedy gwałtownym przemianom ulegało tak kino, jak i muzyka rozrywkowa, wychodzące z getta elitarności. Pojawiło się więcej nurtów, udoskonalona została technika tak wykonania, jak i transmisji i magazynowania dźwięku i obrazu, wreszcie ogromnie poszerzyła się pula odbiorców. A to z kolei zrodziło zapotrzebowanie na nowe rzesze twórców. W tym samym czasie pod coraz biedniejsze strzechy zaczęła trafiać także literatura piękna, pełną gębą już masowa. Triumfy święciła fantastyka, krzepko trzymały się romanse, a western jeszcze nie oddawał pola sensacji.
Lista zmarłych twórców oraz osób, które miały zauważalny wpływ na globalną popkulturę, oczywiście nie jest kompletna. Byłoby to po prostu niemożliwe, a i objętość takiej listy byłaby iście gargantuiczna. Można tu znaleźć wyłącznie te osoby, które miały wpływ na odbiorcę światowego, oraz te, których nazwisko swego czasu budziło duży oddźwięk w Polsce. Jednak nawet przy zastosowaniu takich kryteriów lista jest zasmucająco długa.
W lipcu odeszli:
2. – Alan Longmuir, szkocki muzyk, współzałożyciel – z bratem Derekiem oraz kuzynem Neilem Porteousem – grupy Saxons, przekształconej następnie w Bay City Rollers. Jako gitarzysta basowy towarzyszył zespołowi w latach jego największej świetności, wykonując z nim m.in. „Bye, Bye, Baby”, „Saturday Night” czy „I Only Want to Be with You”.
6. – Shoko Asahara, przywódca sekty Aum Shinrikyō („Najwyższa Prawda”), odpowiedzialny za ataki z użyciem sarinu m.in. na japońskie metro w marcu 1995 roku. Skazany na karę śmierci w lutym 2004 roku, stracony został wraz z sześcioma innymi członkami sekty dopiero po zakończeniu ostatniego dotyczącego zamachów procesu. Obecność Asahary w niniejszym zestawieniu bierze się stąd, że ataki jego sekty miały ogromny wpływ na japońską kulturę i znalazły spore odbicie w tamtejszej literaturze i filmie.
10. – Carlo Benetton, najmłodszy z czwórki rodzeństwa Benetton, założycieli odzieżowego koncernu. Trzy miesiące później, 22 października, zmarł też jego brat, Gilberto.
13. – Stan Dragoti, amerykański reżyser albańskiego pochodzenia. Z jego niezbyt pokaźnego dorobku z pewnością warto wymienić dobrze się starzejącą komedię „Miłość od pierwszego ukąszenia”.
19. – Shinobu Hashimoto, scenarzysta wielu wybitnych japońskich filmów, w tym wielu w reżyserii Kurosawy. To dzięki niemu powstały „Rashomon”, „Siedmiu samurajów” (a więc pośrednio i „Siedmiu wspaniałych”), „Tron we krwi”, „Ukryta forteca” (będąca źródłem inspiracji dla Lucasa przy kręceniu „Gwiezdnych wojen”), „Harakiri”, „Bunt” czy – już z poletka SF – „Zagłada Japonii”.
27. – Władimir Wojnowicz, rosyjski pisarz, swego czasu wydalony z ZSRR i pozbawiony obywatelstwa za wytykanie absurdów życia społeczeństwa sowieckiego i ukazanie Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej w satyrycznym zwierciadle. Jego najbardziej znane powieści to „Życie i niezwykłe przygody żołnierza Iwana Czonkina”, „Pretendent do tronu” i antyutopijna „Moskwa 2042”.
28. – Olga Jackowska, bardziej znana po prostu jako Kora. Piosenkarka rockowa, wieloletnia wokalistka zespołu Maanam, współpracująca swego czasu z zespołem Püdelsi.
29. – Tomasz Stańko, trębacz jazzowy światowej sławy, współpracujący z artystami z najdalszych zakątków globu. Kompozytor.
W sierpniu:
3. – Piotr Szulkin, reżyser, scenarzysta, plastyk, profesor PWSFTviT w Łodzi. Spod jego ręki wyszły wielokrotnie nagradzane filmy „Golem”, „Wojna światów – następne stulecie”, „O-bi, o-ba. Koniec cywilizacji”, „Ga, ga. Chwała bohaterom”, „Femina”, „Ubu Król”. Jest też autorem kilku książek, w tym m.in. „O-bi, o-ba i inne nowele”.
7. – Richard H. Kline, kamerzysta mający na swoim koncie zdjęcia do „Camelotu” z 1967 (nominacja do Oscara), westernu „Powiesić go wysoko” z Eastwoodem, „Tajemnicy Andromedy”, „Zielonej pożywki”, „Bitwy o Planetę Małp”, „Mr. Majestyk”, „Człowieka Terminala”, „Mandingo”, „King Konga” z 1976 (nominacja do Oscara), „Star Treka” z 1979, „Kaczora Howarda” i „Podwójnego uderzenia” z Van Dammem.
11. – V. S. Naipaul, brytyjski pisarz o hinduskich korzeniach, Noblista z roku 2001. Jego najbardziej znane powieści to „Masażysta cudotwórca”, „Dom pana Biswasa”, „Marionetki” i „Zakręt rzeki”. Ma na swoim koncie również szereg reportaży i esejów, przeważnie dotyczących Indii, Afryki oraz wpływu islamskiego fundamentalizmu na życie społeczne i instytucje polityczne Iraku, Pakistanu, Indonezji i Malezji.
12. – Michael Scott Rohan, szkocki pisarz fantasy i SF, znany u nas z trzech pierwszy tomów sześcioksięgu „Zima Świata” („Lodowe kowadło”, „Kuźnia w lesie” i „Młot Słońca”), trzech pierwszych tomów cyklu „Spirala” („W pogoni za porankiem”, „Bramy południa” i „Zamki w chmurach”) i wydanej w dwóch odrębnie zatytułowanych częściach powieści napisanej z Allanem Scottem („Rogi Tartarusa” i „Zaklęcie Imperium”).
14. – Eduard Uspienski, rosyjski pisarz, autor książek dla dzieci, twórca m.in. postaci Kiwaczka (Czeburaszka) i Krokodyla Gieni, umieszczonych później w cyklu dobranocek zrealizowanych na bazie prozy Uspienskiego.
16. – Aretha Franklin, piosenkarka soulowa i bluesowa, kompozytorka, pianistka, aktorka, aktywistka ruchu na rzecz praw obywatelskich. Jej najbardziej znane utwory to „Respect”, „Chain of Fools”, „Think”, „(You Make Me Feel Like) A Natural Woman” czy „I Say a Little Prayer”. Wystąpiła w kilku filmach, z których z pewnością warto wymienić „The Blues Brothers” i jego sequel, „Blues Brothers 2000”.
18. – Bronisław Opałko, artysta kabaretowy, aktor, autor tekstów i kompozytor, twórca postaci Genowefy Pigwy.
18. – Kofi Annan, ghański dyplomata, przez blisko dekadę sekretarz generalny ONZ, laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
We wrześniu:
1. – Margit Sandemo, norweska pisarka, autorka bardzo popularnej u nas, 47-tomowej „Sagi o Ludziach Lodu”, a także 15-tomowej „Sagi o Czarnoksiężniku”, 20-tomowej „Sagi o Królestwie Światła” i 12-tomowej „Tajemnicy czarnych rycerzy”. Oprócz tego wyszło jeszcze u nas 45 książek z serii „Opowieści Margit Sandemo”.
6. – Burt Reynolds, aktor filmowy i teatralny, reżyser, scenarzysta i producent. Wystartował od ról westernowych, ale prawdziwa kariera zaczęła się od „Uwolnienia” Johna Boormana. Obsypany pieniędzmi i sławą, stał się hollywoodzkim symbolem seksu, trafiając nawet – w niedźwiedzim futrze – na rozkładówkę „Cosmopolitana”. Później były jeszcze role m.in. w „Najdłuższym jardzie”, trzech częściach „Mistrz kierownicy ucieka”, dwóch częściach „Wyścigu armatniej kuli”, „Gorącym towarze” z Eastwoodem oraz „Boogie Nights”.
7. – Szarlota Pawel, graficzka, malarka, rysowniczka i scenarzystka komiksowa. Autorka szeregu komiksów o Kleksie, jak również o Kubusiu Piekielnym.
14. – Zienia Merton, pochodząca z Birmy brytyjska aktorka, która zapadła w pamięć telewidzów rolą analityczki Sandry Benes w serialu „Kosmos 1999”.
27. – Martyn Jerel Buchwald, bardziej znany jako Marty Balin. Amerykański wokalista, gitarzysta, autor piosenek i muzyk, współzałożyciel Jefferson Airplane, a później Jefferson Starship. Próbował też samodzielnej kariery, ale bez szczególnego powodzenia.
koniec
10 stycznia 2019

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Okładka <i>Amazing Stories Quarterly</i> z wiosny 1929 r. to portret jednego z Małogłowych.<br/>© wikipedia

Stare wspaniałe światy: Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
Andreas „Zoltar” Boegner

11 IV 2024

Czy „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya, powieść, której tytuł wykorzystałem dla stworzenia nazwy niniejszego cyklu, oraz ikoniczna „1984” George’a Orwella bazują po części na pomysłach z „After 12.000 Years”, jednej z pierwszych amerykańskich antyutopii?

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (24)
Andreas „Zoltar” Boegner

7 IV 2024

Kontynuując omawianie książek SF roku 2021, przedstawiam tym razem thriller wyróżniony najważniejszą nagrodą niemieckojęzycznego fandomu. Dla kontrastu przeciwstawiam mu wydawnictwo jednego z mniej doświadczonych autorów, którego pierwsza powieść pojawiła się na rynku przed zaledwie dwu laty.

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (23)
Andreas „Zoltar” Boegner

14 III 2024

Science fiction bliskiego zasięgu to popularna odmiana gatunku, łącząca zazwyczaj fantastykę z elementami powieści sensacyjnej lub kryminalnej. W poniższych przykładach chodzi o walkę ze skutkami zmian klimatycznych oraz o demontaż demokracji poprzez manipulacje opinią publiczną – w Niemczech to ostatnio gorąco dyskutowane tematy.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.