Pożegnania 2018 (3)Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące lipiec-wrzesień.
Jarosław LoretzPożegnania 2018 (3)Nadszedł czas na podsumowanie strat szeroko pojętej popkultury w 2018 roku. Dziś miesiące lipiec-wrzesień. Jak w zeszłorocznym podsumowaniu pisałem, tempo wymierania twórców popkultury przyspiesza, w wiek sędziwy wchodzą bowiem pokolenia, których najbardziej płodna działalność przypadała na lata 1960. i początek 1970. Czyli na czas, kiedy gwałtownym przemianom ulegało tak kino, jak i muzyka rozrywkowa, wychodzące z getta elitarności. Pojawiło się więcej nurtów, udoskonalona została technika tak wykonania, jak i transmisji i magazynowania dźwięku i obrazu, wreszcie ogromnie poszerzyła się pula odbiorców. A to z kolei zrodziło zapotrzebowanie na nowe rzesze twórców. W tym samym czasie pod coraz biedniejsze strzechy zaczęła trafiać także literatura piękna, pełną gębą już masowa. Triumfy święciła fantastyka, krzepko trzymały się romanse, a western jeszcze nie oddawał pola sensacji. Lista zmarłych twórców oraz osób, które miały zauważalny wpływ na globalną popkulturę, oczywiście nie jest kompletna. Byłoby to po prostu niemożliwe, a i objętość takiej listy byłaby iście gargantuiczna. Można tu znaleźć wyłącznie te osoby, które miały wpływ na odbiorcę światowego, oraz te, których nazwisko swego czasu budziło duży oddźwięk w Polsce. Jednak nawet przy zastosowaniu takich kryteriów lista jest zasmucająco długa. W lipcu odeszli: 2. – Alan Longmuir, szkocki muzyk, współzałożyciel – z bratem Derekiem oraz kuzynem Neilem Porteousem – grupy Saxons, przekształconej następnie w Bay City Rollers. Jako gitarzysta basowy towarzyszył zespołowi w latach jego największej świetności, wykonując z nim m.in. „Bye, Bye, Baby”, „Saturday Night” czy „I Only Want to Be with You”. 6. – Shoko Asahara, przywódca sekty Aum Shinrikyō („Najwyższa Prawda”), odpowiedzialny za ataki z użyciem sarinu m.in. na japońskie metro w marcu 1995 roku. Skazany na karę śmierci w lutym 2004 roku, stracony został wraz z sześcioma innymi członkami sekty dopiero po zakończeniu ostatniego dotyczącego zamachów procesu. Obecność Asahary w niniejszym zestawieniu bierze się stąd, że ataki jego sekty miały ogromny wpływ na japońską kulturę i znalazły spore odbicie w tamtejszej literaturze i filmie. 10. – Carlo Benetton, najmłodszy z czwórki rodzeństwa Benetton, założycieli odzieżowego koncernu. Trzy miesiące później, 22 października, zmarł też jego brat, Gilberto. 13. – Stan Dragoti, amerykański reżyser albańskiego pochodzenia. Z jego niezbyt pokaźnego dorobku z pewnością warto wymienić dobrze się starzejącą komedię „Miłość od pierwszego ukąszenia”. 19. – Shinobu Hashimoto, scenarzysta wielu wybitnych japońskich filmów, w tym wielu w reżyserii Kurosawy. To dzięki niemu powstały „Rashomon”, „Siedmiu samurajów” (a więc pośrednio i „Siedmiu wspaniałych”), „Tron we krwi”, „Ukryta forteca” (będąca źródłem inspiracji dla Lucasa przy kręceniu „Gwiezdnych wojen”), „Harakiri”, „Bunt” czy – już z poletka SF – „Zagłada Japonii”. 27. – Władimir Wojnowicz, rosyjski pisarz, swego czasu wydalony z ZSRR i pozbawiony obywatelstwa za wytykanie absurdów życia społeczeństwa sowieckiego i ukazanie Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej w satyrycznym zwierciadle. Jego najbardziej znane powieści to „Życie i niezwykłe przygody żołnierza Iwana Czonkina”, „Pretendent do tronu” i antyutopijna „Moskwa 2042”. 28. – Olga Jackowska, bardziej znana po prostu jako Kora. Piosenkarka rockowa, wieloletnia wokalistka zespołu Maanam, współpracująca swego czasu z zespołem Püdelsi. 29. – Tomasz Stańko, trębacz jazzowy światowej sławy, współpracujący z artystami z najdalszych zakątków globu. Kompozytor. W sierpniu: 3. – Piotr Szulkin, reżyser, scenarzysta, plastyk, profesor PWSFTviT w Łodzi. Spod jego ręki wyszły wielokrotnie nagradzane filmy „Golem”, „Wojna światów – następne stulecie”, „O-bi, o-ba. Koniec cywilizacji”, „Ga, ga. Chwała bohaterom”, „Femina”, „Ubu Król”. Jest też autorem kilku książek, w tym m.in. „O-bi, o-ba i inne nowele”. 7. – Richard H. Kline, kamerzysta mający na swoim koncie zdjęcia do „Camelotu” z 1967 (nominacja do Oscara), westernu „Powiesić go wysoko” z Eastwoodem, „Tajemnicy Andromedy”, „Zielonej pożywki”, „Bitwy o Planetę Małp”, „Mr. Majestyk”, „Człowieka Terminala”, „Mandingo”, „King Konga” z 1976 (nominacja do Oscara), „Star Treka” z 1979, „Kaczora Howarda” i „Podwójnego uderzenia” z Van Dammem. 11. – V. S. Naipaul, brytyjski pisarz o hinduskich korzeniach, Noblista z roku 2001. Jego najbardziej znane powieści to „Masażysta cudotwórca”, „Dom pana Biswasa”, „Marionetki” i „Zakręt rzeki”. Ma na swoim koncie również szereg reportaży i esejów, przeważnie dotyczących Indii, Afryki oraz wpływu islamskiego fundamentalizmu na życie społeczne i instytucje polityczne Iraku, Pakistanu, Indonezji i Malezji. 12. – Michael Scott Rohan, szkocki pisarz fantasy i SF, znany u nas z trzech pierwszy tomów sześcioksięgu „Zima Świata” („Lodowe kowadło”, „Kuźnia w lesie” i „Młot Słońca”), trzech pierwszych tomów cyklu „Spirala” („W pogoni za porankiem”, „Bramy południa” i „Zamki w chmurach”) i wydanej w dwóch odrębnie zatytułowanych częściach powieści napisanej z Allanem Scottem („Rogi Tartarusa” i „Zaklęcie Imperium”). 14. – Eduard Uspienski, rosyjski pisarz, autor książek dla dzieci, twórca m.in. postaci Kiwaczka (Czeburaszka) i Krokodyla Gieni, umieszczonych później w cyklu dobranocek zrealizowanych na bazie prozy Uspienskiego. 16. – Aretha Franklin, piosenkarka soulowa i bluesowa, kompozytorka, pianistka, aktorka, aktywistka ruchu na rzecz praw obywatelskich. Jej najbardziej znane utwory to „Respect”, „Chain of Fools”, „Think”, „(You Make Me Feel Like) A Natural Woman” czy „I Say a Little Prayer”. Wystąpiła w kilku filmach, z których z pewnością warto wymienić „The Blues Brothers” i jego sequel, „Blues Brothers 2000”. 18. – Bronisław Opałko, artysta kabaretowy, aktor, autor tekstów i kompozytor, twórca postaci Genowefy Pigwy. 18. – Kofi Annan, ghański dyplomata, przez blisko dekadę sekretarz generalny ONZ, laureat Pokojowej Nagrody Nobla. We wrześniu: 1. – Margit Sandemo, norweska pisarka, autorka bardzo popularnej u nas, 47-tomowej „Sagi o Ludziach Lodu”, a także 15-tomowej „Sagi o Czarnoksiężniku”, 20-tomowej „Sagi o Królestwie Światła” i 12-tomowej „Tajemnicy czarnych rycerzy”. Oprócz tego wyszło jeszcze u nas 45 książek z serii „Opowieści Margit Sandemo”. 6. – Burt Reynolds, aktor filmowy i teatralny, reżyser, scenarzysta i producent. Wystartował od ról westernowych, ale prawdziwa kariera zaczęła się od „Uwolnienia” Johna Boormana. Obsypany pieniędzmi i sławą, stał się hollywoodzkim symbolem seksu, trafiając nawet – w niedźwiedzim futrze – na rozkładówkę „Cosmopolitana”. Później były jeszcze role m.in. w „Najdłuższym jardzie”, trzech częściach „Mistrz kierownicy ucieka”, dwóch częściach „Wyścigu armatniej kuli”, „Gorącym towarze” z Eastwoodem oraz „Boogie Nights”. 7. – Szarlota Pawel, graficzka, malarka, rysowniczka i scenarzystka komiksowa. Autorka szeregu komiksów o Kleksie, jak również o Kubusiu Piekielnym. 14. – Zienia Merton, pochodząca z Birmy brytyjska aktorka, która zapadła w pamięć telewidzów rolą analityczki Sandry Benes w serialu „Kosmos 1999”. 27. – Martyn Jerel Buchwald, bardziej znany jako Marty Balin. Amerykański wokalista, gitarzysta, autor piosenek i muzyk, współzałożyciel Jefferson Airplane, a później Jefferson Starship. Próbował też samodzielnej kariery, ale bez szczególnego powodzenia. ![]() 10 stycznia 2019 |
Irvine Welsh, Szkot z Edynburga, zadebiutował dokładnie trzydzieści lat temu powieścią opartą bardzo mocno na swoim własnym życiu. Czyli na wspomnieniach z końca lat siedemdziesiątych, kiedy to heroina była „naturalnym elementem jego otoczenia” i sposobem na życie w Leith, jego rodzimej dzielnicy. Powieść ta, napisana po angielsku, szkocku i miejscami twardą miejscową gwarą z Leith, kojarzona jest u nas przede wszystkim z jej kinową ekranizacją. Mocną i nie pozostawiającą obojętnym.
więcej »Otaczają mnie ludzie twierdzący, że nikt już nie czyta tyle co kiedyś. Słysząc takie stwierdzenie raz po raz uświadamiam sobie, jak mało wiedzą oni o dzisiejszej społeczności czytelniczej, która oczywiście jest inna od tej, jaką pamiętają nasi rodzice czy dziadkowie, ale wciąż jest i działa… czasem nawet zbyt skutecznie.
więcej »Może i luty jest najkrótszym miesiącem, ale to nie znaczy że nie było czego recenzować!
więcej »Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner
Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner
Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner
Pożegnania 2022 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (3/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (2/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2022 (1/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (3/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (2/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2021 (1/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2020 (4/4)
— Jarosław Loretz
Pożegnania 2020 (3/4)
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Dekoracje waść niszczysz!
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Ten człowiek jeszcze oddycha!
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Dama przed podróżą
— Jarosław Loretz
Młodzi w łodzi (gwiezdnej)
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Dama w podróży
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Wymarzony kochanek
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Spaleni słońcem
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Dymek w lesie
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Beczka bezpieczeństwa
— Jarosław Loretz
Z filmu wyjęte: Pomsta na ufokach
— Jarosław Loretz