Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 19 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Philip K. Dick
‹Galaktyczny druciarz›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułGalaktyczny druciarz
Tytuł oryginalnyGalactic Pot-Healer
Data wydania1996
Autor
PrzekładCezary Ostrowski
Wydawca Rebis
ISBN83-7120-288-1
Format189s.
Gatunekfantastyka
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Na rubieżach rzeczywistości: Faust musi przegrać

Esensja.pl
Esensja.pl
Dziś powieść, którą sam Philip K. Dick deprecjonował, a czas spędzony nad jej pisaniem wspominał jako twórczą mękę. Wydana w czasie dominacji takich gigantów jak „Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?” i „Ubik”, była zazwyczaj takim trochę zapomnianym krewniakiem, który jest często pomijany w zaproszeniach na rodzinne imprezy. Przed nami „Druciarz galaktyki”.

Marcin Knyszyński

Na rubieżach rzeczywistości: Faust musi przegrać

Dziś powieść, którą sam Philip K. Dick deprecjonował, a czas spędzony nad jej pisaniem wspominał jako twórczą mękę. Wydana w czasie dominacji takich gigantów jak „Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?” i „Ubik”, była zazwyczaj takim trochę zapomnianym krewniakiem, który jest często pomijany w zaproszeniach na rodzinne imprezy. Przed nami „Druciarz galaktyki”.

Philip K. Dick
‹Galaktyczny druciarz›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułGalaktyczny druciarz
Tytuł oryginalnyGalactic Pot-Healer
Data wydania1996
Autor
PrzekładCezary Ostrowski
Wydawca Rebis
ISBN83-7120-288-1
Format189s.
Gatunekfantastyka
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
„The Galactic Pot-Healer” napisany został na przełomie 1967 i 1968 roku, jako rozwinięcie pomysłów z dickowej powieści dla dzieci – „Nick and the Glimmung”. Wydana w 1969 roku przez Berkley Books, była według relacji autora tą, przy której wyczerpał się artystycznie i umarł jako pisarz. Próbował później znaleźć w niej jakieś pozytywy, ale mimo najszczerszych chęci nie umiał. Widoczne w niej „ślady psychozy” tłumaczył tym, że dopadła go frustracja z powodu nieudanych poszukiwań Boga w świecie. Faktycznie, to jest kolejna powieść, gdzie nie mamy do czynienia z Bogiem, lecz bogiem – albo po prostu potężną istotą z boskimi pretensjami, która chce wyjść za wszelką cenę poza swoje ograniczenia. „Galaktyczny druciarz” zawitał do Polski w roku 1996 za sprawą Rebisu. Sześć lat później wydawnictwo przełożyło powieść na nowo i wydało jako „Druciarza galaktyki” – trzecie, jak na razie ostatnie, wydanie ukazało się dosłownie miesiąc temu w rebisowych „Dziełach zebranych Philipa K. Dicka”.
Mamy rok 2046, a jakby „1984”. Wspólnotowa Republika Obywateli Ameryki Północnej to orwellowska rzeczywistość zunifikowanych jednostek, mieszkających w malutkich, podziemnych klitkach z kolorowymi krajobrazami emitowanymi na ścianach bunkrów. Cały świat uległ „tyranii urządzeń homeostatycznych” – podobnie jak w poprzednich powieściach, ludzie są skrajnie zależni od maszyn, automatycznych prawników, sekretarek i wszelkiego rodzaju robotów. „Wszystkie automatyczne urządzenia usługowe i wszystkie komputery to skurwiele” – mówi główny bohater. Joe Fernwright, to tytułowy „Pot-Healer”, czyli tak naprawdę „naprawiacz ceramicznych naczyń”. Niby ma pracę, ale w plastikowym i jednorazowym świecie nikt już nie potrzebuje jego usług – nudzi się w swoim biurze jak mops i pobiera zasiłek pieniężny od państwa. Długie godziny bezczynności umila mu Gra – wraz z innymi pozbawionymi sensu życia obywatelami odgaduje tytuły książek, przepuszczone wte i wewte przez automatyczne translatory („Wielki Gatsby” to „obszerny krokodyl w towarzystwie bizmutu” – ale i niekoniecznie, bo przecież interpretować można różnie).
Pewnego dnia z Joem zaczyna komunikować się istota z układu Syriusza – Glimmung z Planety Oracza. Wiadomości znalezione w dziwnych miejscach (np. w sedesie) informują o wielkim „Przedsięwzięciu” (zwanym też „Wydobyciem”), w którym bohater może wziąć udział i odmienić swoje życie. Wraz z innymi zaproszonymi reprezentantami rozumnych gatunków wszechświata uczestniczył będzie w wydobyciu Heldskalli (wielkiej katedry niegdysiejszej religii planety) z głębin oceanu, postawieniu jej na suchym lądzie i przywróceniu dawnej świetności. Joe będzie mógł w końcu wykorzystać swe umiejętności i naprawiać bezcenne artefakty. Nasz bohater nareszcie chce żyć i działać – widzi, że może porzucić cywilizację „ludzi siedzących w mikroskopijnych biurach, zajmujących nieistotne stanowiska i niemających nic do roboty, żadnych zadań czy trudnych problemów do rozwiązania, których trapi bolesna pustka kolektywnego społeczeństwa”.

Philip K. Dick
‹Druciarz Galaktyki›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułDruciarz Galaktyki
Tytuł oryginalnyGalactic Pot-Healer
Data wydania24 lipca 2002
Autor
PrzekładJacek Spólny
Wydawca Rebis
ISBN83-7120-801-4
Format196s. 125×195mm
Cena23,—
Gatunekfantastyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Kim/czym jest Glimmung? To podobno jedyny reprezentant jedynego gatunku planety – gargantuiczny byt ważący dziesiątki, a może setki tysięcy ton, władający wprost niewyobrażalnymi mocami. Półbóg, istota materialna spoczywająca gdzieś w morskich głębinach niczym potwory Lovecrafta, manifestująca się w postaci brudnego kosza na śmieci, zdartej płyty, zmiennokształtnej masy z dna oceanu, czy wreszcie dwóch gigantycznych, obracających i przenikających się kręgów wody i ognia z nałożoną nie twarzą nastolatki. Dokładnie tak! Prawda okazuje się trochę inna, ponieważ na Planecie Oracza żyją też i inne absurdalne, cudaczne gatunki. Chociażby „kalendy”, czarne, bliżej niezdefiniowane stworki piszące tak zwaną „Księgę”. Jest to dosłownie rejestr rzeczywistości, jej zapis „na bieżąco”. Przybywasz na planetę, znajdujesz jeden z jej egzemplarzy, otwierasz i czytasz między innymi: „X przybył na planetę, znalazł jeden z egzemplarzy Księgi, otworzył i zaczął czytać…”. Determinizm? Fatalizm? Do tej aktualizującej się ciągle „biblii planety Oracza” jeszcze wrócimy.
„Druciarz galaktyki” jest powieścią, w której nie zajmujemy się zagadnieniem realności otaczającego nas świata. Zakładamy, że jest on prawdziwy – to jedna z niewielu powieści Dicka, co do której możemy poczynić takie założenie w sposób bezdyskusyjny. Jest to historia o człowieku, który próbuje wyjść poza swoje ograniczenia w procesie poszukiwania Absolutu i Prawdy o Świecie. Glimmung jest istotą w zasadzie podobną do swoich „pracowników” sprowadzonych na Planetę Oracza. Daleko mu do Boga, to raczej „dobry” Palmer Eldritch albo „miły” Cthulhu – kosmita o niemal boskich mocach, w pełni materialny, nie transcendentny. On też był „stary”, „niedołężny” i „ograniczony tekstem zapisanym w Księdze”, tak samo jak Joe przykuty do swego biurka i „rozpisany” z góry ma wszystkie kolejne kartki kalendarza. Skazany na marazm i martwą egzystencję w szponach nieuniknionego przeznaczenia. I wtedy się zbuntował, rzucił wyzwanie fatalizmowi, przekreślił zapisy Księgi, dał impuls do działania Joemu mu i reszcie. Jak sam powiedział, sens życiu nadaje aktywne działanie, walka o wolną wolę – a bodźcem do owego działania nie powinna być tylko perspektywa powodzenia, lecz także niebezpieczeństwo porażki. W ostatecznym rozrachunku nawet przegrana pokaże prawdę o nas samych i świecie w jakim żyjemy.

Philip K. Dick
‹Druciarz Galaktyki›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułDruciarz Galaktyki
Tytuł oryginalnyGalactic Pot-Healer
Data wydania23 czerwca 2020
Autor
PrzekładJacek Spólny
Wydawca Rebis
ISBN978-83-8188-069-5
Format232s. 150×225mm; oprawa twarda, obwoluta
Cena49,90
Gatunekfantastyka
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
A na porażkę Glimmunga skazuje Księga. Jest odpowiednikiem Biblii, Koranu, Tory – i jednocześnie „kodem” rzeczywistości pozbawionym czynnika losowego. Co oznacza życie według kalendów? „Streszczenie, nić przechodzącą przez ich ręce prosto do zimnego, entropicznego grobu”. Ale czy aby na pewno? Zapisana w różnych językach, czytana przez istoty najróżniejszych gatunków, tłumaczona przez pryzmat odmiennych doświadczeń i za pomocą różnych „słowników”, przypomina Grę, w którą tak ochoczo grał Joe i jego sieciowi koledzy. „Jak ty naprawdę wyglądasz?” – pyta Joe Glimmunga. „A ty? – ripostuje kosmita. – Każde zjawisko jest kształtowane przez układ postrzegania obserwatora. Znaczna część tego, jak postrzegasz mnie stanowi projekcję twojego umysłu. Jest tyle oglądów świata, ile świadomych istot”. Dokładnie to samo dotyczy odczytu Księgi. Zapisany w niej rzekomo determinizm to tylko złudzenie, chciejstwo i wygodnictwo ją czytających. Tłumaczona jest ona zawsze życzeniowo, tak samo jak wskazania wyroczni I-Ching w „Człowieku z wysokiego zamku”. Każdy czyta to, co chce wyczytać, zadowala się ersatzem definicji rzeczywistości. To taki fatalizm na własne życzenie, bufor przed groźnym, niezmierzonym światem – co ja mogę, skoro nic nie mogę?
Glimmung działa mimo to, podobnie jak Joe i jego współpracownicy – nie zadowala ich teoretyzowanie, lecz praktyczny test własnych ograniczeń. Niezaspokojone dążenie do samowiedzy, rozczarowanie własnym życiem, poszukiwanie transcendencji, aktywne funkcjonowanie ze świadomością porażki i wreszcie zrozumienie oraz zaakceptowanie własnych dysfunkcji przy jednoczesnej duchowej przemianie – Philip K. Dick odwołuje się do postaci Fausta nie tylko przez metafory, ale wręcz pisze o nim dosłownie w powieści. „Faust musi przegrać” – to zdanie jest mantrą „Druciarza galaktyki”. Dick idzie tropami Goethego – jego bohaterowie wyzwalają się z otchłani „Wodnego Podświata”, niezwykle ciekawi rzeczywistości, nie godzący się z mechanicyzmem, plujący w twarz entropii, gotowi zaprzedać duszę, aby osiągnąć cel. Ale dlaczego „muszą przegrać”? Otóż zdobywanie wiedzy odkrywa zawsze nowe połacie niewiedzy – niewidoczne przedtem. Im więcej wiesz, tym bardziej dociera do ciebie, ile jeszcze nie wiesz. Wewnętrzna siła, aby zrozumieć ten fakt, pogodzić się z nim i żyć dalej to właśnie „człowieczeństwo”.
Faustem jest zarówno Glimmung jak i Joe. Jest jednak pewna różnica – pod koniec powieści kosmita wchłania osobowości większości swoich podopiecznych, tworząc coś w rodzaju mózgu-ula. Tylko Joe i jeszcze jeden mały mieszkaniec Planety Oracza wypisali się z tego interesu. Wszyscy inni bali się wracać do swoich niepowodzeń, a sam Glimmung nie zrozumiał nic z nauki, jakie odebrał przy okazji Przedsięwzięcia. Wszyscy oni byli Faustem, który przegrał prawdziwie – z kretesem. Joe co prawda przegrał również – uświadomił sobie, że nie pojmie rzeczywistości i nie będzie szczęśliwy, ale nie poddał się niewoli kolejnej, pozostał indywidualnością. Przegrał, ale w jego przypadku porażka okazała się zwycięstwem – świadomy swej niedoskonałości i przyszłego wyroku na stosie entropii, żyje w świecie, gdzie „bogiem” jest tylko istota niewiele różniąca się od niego, tworzy sobie swoje ceramiczne garnki, zdając sobie sprawę, że są „paskudne” i żyje, nie czytając już Księgi i nie przejmując się jej zapisami.
„Druciarz galaktyki” to zestaw pytań, które rzucał autor, licząc się z tym, że odpowiedzi nie uzyska. Kim jest/są/byli bogowie? Czy należy im się cześć? Któremu bardziej, a któremu mniej? Dlaczego? Jak czytać pisma święte? Czy należy brać je za życiową wykładnię? Jak je interpretować, skoro nie ma instrukcji? Co z faktem wielości interpretacji? „Bogowie” czy „bogowie”? Czy to oni nadają sens naszemu życiu, czy sami go sobie kreujemy? Czy muszą być realni, aby spełniali swoją funkcję? A może gdyby byli to właśnie by nie spełniali? My jesteśmy dla Nich, czy Oni dla nas? Czy przeznaczenie istnieje? Czy wolna wola istnieje? Co znaczą te pojęcia?
„Druciarz galaktyki” był też swego rodzaju autoterapią. Dick szukał Boga, ale bez skutku – znajdował tylko bogów. W jednym z fragmentów powieści Joe szuka pomocy u przedstawicieli różnych religii ziemskich – w zabawny sposób Dick podsumowuje każde z wyznań. Boga nie ma też na Planecie Oracza – możemy tu znaleźć trochę zoroastryzmu, trochę gnozy, ale ostatecznie i tak zastaniemy materialnego, lovecraftowskiego potwora, realnego i ograniczonego jak my sami. Na szczęście znajdziemy też człowieczeństwo, dowody na siłę drzemiącą wewnątrz nas i nie potrzebującą do działania żadnej wyższej instancji. Dick po prostu wierzył w człowieka.
koniec
26 lipca 2020

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Okładka <i>Amazing Stories Quarterly</i> z wiosny 1929 r. to portret jednego z Małogłowych.<br/>© wikipedia

Stare wspaniałe światy: Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
Andreas „Zoltar” Boegner

11 IV 2024

Czy „Nowy wspaniały świat” Aldousa Huxleya, powieść, której tytuł wykorzystałem dla stworzenia nazwy niniejszego cyklu, oraz ikoniczna „1984” George’a Orwella bazują po części na pomysłach z „After 12.000 Years”, jednej z pierwszych amerykańskich antyutopii?

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (24)
Andreas „Zoltar” Boegner

7 IV 2024

Kontynuując omawianie książek SF roku 2021, przedstawiam tym razem thriller wyróżniony najważniejszą nagrodą niemieckojęzycznego fandomu. Dla kontrastu przeciwstawiam mu wydawnictwo jednego z mniej doświadczonych autorów, którego pierwsza powieść pojawiła się na rynku przed zaledwie dwu laty.

więcej »

Fantastyczne Zaodrze, czyli co nowego w niemieckiej science fiction? (23)
Andreas „Zoltar” Boegner

14 III 2024

Science fiction bliskiego zasięgu to popularna odmiana gatunku, łącząca zazwyczaj fantastykę z elementami powieści sensacyjnej lub kryminalnej. W poniższych przykładach chodzi o walkę ze skutkami zmian klimatycznych oraz o demontaż demokracji poprzez manipulacje opinią publiczną – w Niemczech to ostatnio gorąco dyskutowane tematy.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Inne recenzje

Odwieczna walka Dobra i Zła
— Sebastian Chosiński

Z tego cyklu

Uwięzieni w słowach
— Marcin Knyszyński

„Sen bowiem jest istnością też…”
— Marcin Knyszyński

Imperium wcale się nie rozpadło
— Marcin Knyszyński

Lęk i odraza w Kalifornii
— Marcin Knyszyński

Las oblany słonecznym blaskiem
— Marcin Knyszyński

Dick jak Dickens
— Marcin Knyszyński

Kochać to nie znaczy zawsze to samo
— Marcin Knyszyński

Chorzy na życie
— Marcin Knyszyński

Dick w starym stylu
— Marcin Knyszyński

W poszukiwaniu rzeczywistości obiektywnej
— Marcin Knyszyński

Tegoż twórcy

Narkotykowy trip z robalami w rolach głównych
— Sebastian Chosiński

Wasale i robale
— Katarzyna Piekarz

Wzloty i upadki
— Katarzyna Piekarz

Staronarodzeni i złowrodzy agenci Biblioteki
— Anna Nieznaj

Ziemia zginie. Na milion sposobów
— Jacek Jaciubek

Wyprawa poprzez umysły
— Jacek Jaciubek

Kopalnia pomysłów
— Jacek Jaciubek

Esensja czyta: Październik 2013
— Kamil Armacki, Miłosz Cybowski, Joanna Kapica-Curzytek, Jarosław Loretz, Paweł Micnas, Marcin Mroziuk, Konrad Wągrowski

Esensja czyta: Lipiec 2013
— Miłosz Cybowski, Joanna Kapica-Curzytek, Jarosław Loretz, Daniel Markiewicz, Paweł Micnas, Beatrycze Nowicka, Agnieszka Szady, Konrad Wągrowski

Moje paranoje
— Jacek Jaciubek

Tegoż autora

Oto koniec znanego nam świata
— Marcin Knyszyński

Po komiks marsz: Kwiecień 2024
— Paweł Ciołkiewicz, Piotr ‘Pi’ Gołębiewski, Marcin Knyszyński, Marcin Osuch

Miecze i sandały
— Marcin Knyszyński

Z rodzynkami, czy bez?
— Marcin Knyszyński

Hola, hola, panie Straczynski!
— Marcin Knyszyński

Żadna dziura nie jest dość głęboka
— Marcin Knyszyński

Uczta ekstremalna
— Marcin Knyszyński

Straczynski Odnowiciel
— Marcin Knyszyński

Niekoniecznie jasno pisane: Batman zdemitologizowany
— Marcin Knyszyński

Cztery wywiady, coś tam pomiędzy i pogrzeb
— Marcin Knyszyński

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.