Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 26 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Małgorzata Rejmer
‹Bukareszt. Kurz i krew›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBukareszt. Kurz i krew
Data wydania11 września 2013
Autor
Wydawca Czarne
SeriaSulina
ISBN978-83-7536-539-9
Format272s. 125×195mm
Cena39,90
Gatuneknon‑fiction, podróżnicza / reportaż
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Spacery po Bukareszcie
[Małgorzata Rejmer „Bukareszt. Kurz i krew” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Bukareszt to miasto o wielu twarzach. Paryż Wołoszczyzny i miasto psów, ulice wypełnione modernistycznymi projektami komunizmu i ruinami domów zburzonych przez kolejne trzęsienia ziemi, fantazja okrutnego dyktatora, krzyk peryferii domagających się uwagi centrum. Miasto-labirynt, w którego pokrętnej historii można się zgubić. Jeśli chcemy to zrobić, to najlepiej z książką Małgorzaty Rejmer pod pachą.

Paweł Micnas

Spacery po Bukareszcie
[Małgorzata Rejmer „Bukareszt. Kurz i krew” - recenzja]

Bukareszt to miasto o wielu twarzach. Paryż Wołoszczyzny i miasto psów, ulice wypełnione modernistycznymi projektami komunizmu i ruinami domów zburzonych przez kolejne trzęsienia ziemi, fantazja okrutnego dyktatora, krzyk peryferii domagających się uwagi centrum. Miasto-labirynt, w którego pokrętnej historii można się zgubić. Jeśli chcemy to zrobić, to najlepiej z książką Małgorzaty Rejmer pod pachą.

Małgorzata Rejmer
‹Bukareszt. Kurz i krew›

EKSTRAKT:80%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułBukareszt. Kurz i krew
Data wydania11 września 2013
Autor
Wydawca Czarne
SeriaSulina
ISBN978-83-7536-539-9
Format272s. 125×195mm
Cena39,90
Gatuneknon‑fiction, podróżnicza / reportaż
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Już od pierwszych stron uderza ciepły, pełen uczucia stosunek autorki do Bukaresztu. Te eseje to nie sprawozdanie podróżnika, który opisuje odwiedzone miasto, ale relacja mieszkańca, człowieka stamtąd, który zdarł niejedne podeszwy, spacerując ulicami stolicy. Nie wyczuwa się żadnego dystansu między Rejmer a Rumunią (sic! – zbieżności fonetyczne dziwić mnie będą do końca życia). Ale stosunek autorki do Bukaresztu jest zarazem pełen pokory i dystansu. Całkowita mimikra sprawiłaby, że napisanie zrozumiałych tekstów okazałoby się niemożliwe. Trzeba przerzucić most między dwoma kulturami, dwoma światami, co Małgorzacie Rejmer z pewnością się udało.
A przecież nie jest to zadanie łatwe. Ilość stereotypów dotyczących Rumunów w Polsce jest całkiem spora. Oczywiście, stereotypy same w sobie nie są czymś złym, porządkują świat, nie pozwalają nam utonąć w nadmiarze informacji. Gorzej jednak, gdy zawierają w sobie tylko negatywne wartości i stają się punktem odniesienia dla budowania poczucia swojej „lepszości”. Słowa odzwierciedlają nasz stosunek do świata, a zarazem wpływają na nasz kontakt z drugim człowiekiem. Dobitnie pokazuje to rozdział „Umrę jako kamień”, który autorka poświęciła Claudiu Crulicu. Rumun został oskarżony w Polsce o kradzież portfela. By udowodnić swoją niewinność, podjął strajk głodowy, na skutek którego zmarł kilka miesięcy potem, przypominając „kamień obleczony żółtą skórą”. I choć rozwój zdarzeń, niejasne oskarżenie o złodziejstwo, można zrzucić na karb przypadku, to kontekst narodowy igra w tle, nie pozwala o sobie zapomnieć, nadaje całej sytuacji wymiar dwuznaczności.
Najciekawsza – moim skromnym zdaniem – jest pierwsza część książki, zatytułowana „Komunizm. Złoto i błoto”. Dużo mówi się (w szkole, dyskusjach publicznych) o reżymie Hitlera i Stalina. Rzadko kiedy jednak powracają tematy totalitaryzmów w mniejszych państwach. Dyktatura Nicolae Ceaușescu to temat nie mniej od innych krwawy, zatrważający, o którym najchętniej byśmy nie usłyszeli, ale którego poznanie jest moralnym obowiązkiem. Rejmer pewną ręką kreśli obraz powojennej Rumunii. Oprowadza nas po historii, zabiera do ciemnych pomieszczeń więzienia w Piteşti, gdzie skazanych poddawano okrutnym eksperymentom reedukacji za pomocą tortur. Przyjaciele zabijali przyjaciół, kochankowie stawali do walki; celem tego (nie-)ludzkiego laboratorium było wypreparowanie nowego człowieka. Reedukacja stała się w istocie redukcją, po której następuje edukacja – zgodna, rzecz jasna, z obowiązującymi ideologicznymi standardami.
Reżim Ceaușescu odcisnął piętno na Rumunii, które widać po dziś dzień. Zarówno w architekturze, jak i w mentalności Rumunów. Dyktator zostawił po sobie olbrzymi Dom Ludu, którego postawienie wpisało władcę w szereg projektantów-morderców (jest to tradycja niezwykle bogata, rozciągająca się od faraonów stawiających piramidy na kościach niewolników, aż po Piotra Wielkiego budującego nową stolicę na trupach). Oczywiście i piramidy, i Piotrogród odwiedzamy dziś z zachwytem, nie poświęcając najczęściej choćby sekundy na refleksję o zmarłych budowniczych (etyczny wymiar turystyki domaga się swojego opracowania, ale to temat na osobny artykuł). Nostalgia za władcą jest żywa wśród części Rumunów. Rejmer świetnie przedstawiła psychikę tego narodu – przyzwyczajonego do podległości wobec władzy, dla którego protesty w roku 1989 i skazanie Ceaușescu na śmierć były gwałtem na własnych przyzwyczajeniach.
Turystyka, produkt do cna nowoczesny, opiera się – jak pisał kulturoznawca, Dean MacCannell – na „pseudowydarzeniach” i „inscenizowanej autentyczności”. Hotele na całym świecie wyglądają tak samo, kurorty oferują te same rozrywki. Nawet autochtoni, których obrzędy można obserwować, są aktorami, a ich przedstawienia są wyreżyserowane, zaplanowane, wciągnięte w przemysł kapitalistycznej produkcji usług. Dobry reportaż musi być dziś antyturystyczny. Wymaga od pisarza wyruszenia w nieznane, wyjścia poza sferę bezpieczeństwa, poszukiwania autentyczności, o którą dzisiaj bardzo trudno. Małgorzacie Rejmer taki gest antyturystyczny wyszedł świetnie, czego efektem ta szczera i godna polecenia książka.
koniec
14 marca 2015

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Tegoż twórcy

Ten okrutny XX wiek: Szaleństwo Envera Hoxhy
— Sebastian Chosiński

Tegoż autora

Śmietnik umysłowy
— Paweł Micnas

Zbrodniarz o dwóch twarzach
— Paweł Micnas

Kresy polskie i opowieści
— Paweł Micnas

O pożytkach miejskich przechadzek
— Paweł Micnas

Literacki gulasz
— Paweł Micnas

Klaser ze znaczkami końca
— Paweł Micnas

Dzika Polska
— Paweł Micnas

Leningrad była kobietą
— Paweł Micnas

Pan z cukrowni
— Paweł Micnas

Żart i kara
— Paweł Micnas

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.