Czy można znaleźć odkupienie, gdy okradło się króla światka przestępczego? „Więcej krwi” Jo Nesbo zdaje się być próbą odpowiedzi na to pytanie.
Magdalena Makówka
Western na dalekiej północy
[Jo Nesbø „Więcej krwi” - recenzja]
Czy można znaleźć odkupienie, gdy okradło się króla światka przestępczego? „Więcej krwi” Jo Nesbo zdaje się być próbą odpowiedzi na to pytanie.
Jo Nesbo przyzwyczaił swoich czytelników do kryminałów, w których główną rolę odgrywa zmęczony życiem policjant. W ostatniej serii, zapoczątkowanej „Krwią na śniegu” pokazał drugą stronę barykady, narratorem czyniąc zabójcę pracującego dla bossa światka przestępczego. W kontynuacji tej powieści – „Więcej krwi” prezentuje coś zupełnie nowego, powieść obyczajową.
Fabuła najnowszej powieści Nesbo jest wręcz schematyczna. Do sennego miasteczka, na krańcu świata, gdzie mieszkają głównie renifery i Lapończycy, przybywa mieszkaniec Oslo. Przy sobie ma jedynie saszetkę z pieniędzmi, pistolet i przerażenie w oczach. Szuka schronienia przed swoim byłym szefem Rybakiem, którego oszukał. Ten zaś nie zwykł wybaczać podobnych zniewag. Jona lub, jak każe się nazywać, Ulm na miejscu poznaje młodą wdowę z dzieckiem, która pomaga mu odnaleźć się w społeczności radykalnych luteran. Cały czas ma jednak z tyłu głowy świadomość, że wciąż jest ścigany przez króla przestępczego świata.
Tajemniczy przybysz z mroczną przeszłością docierający do sennego miasteczka, gdzie poznaje kobietę z własnymi tajemnicami, z którą pragnie ułożyć sobie życie, lecz dosięga go historia. Ileż książek czy filmów zostało już opartych na tym schemacie? Lista z pewnością będzie długa. Nie oznacza to, że powieść Nesbo jest podobna do tysięcy innych. Po pierwsze, scenerię stanowi daleka północ, miejscowość położona tuż przy granicy norwesko-rosyjskiej. Miejsce to, tajemnicze, odseparowane, jest idealne do snucia refleksji nad naturą ludzkiego losu. Bowiem tym razem wątek sensacyjny został odsunięty na dalszy plan. „Więcej krwi” to powieść o Ulmie/ Jonie i jego życiu. Poprzez retrospekcje poznajemy wydarzenia, które sprawiły, że został najpierw drobnym handlarzem narkotyków, a potem, zupełnie przez przypadek, mordercą działającym dla potężnego przestępcy. W przeciwieństwie do bohatera „Krwi na śniegu”, bohater nie wybrał swojej drogi świadomie. Determinowały go miłość do dziecka, a także zwykły, ślepy los.
Nesbo przedstawia także mieszkańców maleńkiej miejscowości, zamieszkanej przez wyznawców radykalnego luteranizmu. Rytm ich pełnego zakazów życia, wyznaczają kolejne nabożeństwa. Z pozoru cnotliwi mieszkańcy mają swoje mroczne tajemnice, które poznajemy wraz z bohaterem.
„Więcej krwi” to powieść o katharsis. Drogę do odkupienia przechodzi główny bohater. Długie dni na śnieżnym pustkowiu nadają się do tego idealnie. Nesbo kreśli przekonujący portret psychologiczny Jona. Poszczególne części układanki o jego życiu układają się w zgrabną całość. Także sylwetki bohaterów drugoplanowych zostały dopracowane w najdrobniejszych szczegółach. I to właśnie refleksje o ludzkiej naturze są w powieści znacznie ważniejsze niż kryminalna intryga. Nie oznacza to, iż wątek sensacyjny ma jakieś mankamenty. Przeciwnie, wciąga i chociaż oś fabuły jest dość schematyczna, to zdarzają się fragmenty zaskakujące czytelnika. Po prostu tym razem mistrz kryminału skupił się na poznaniu ludzkiej natury i poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, czy można zacząć wszystko od nowa.
– kanał informacyjny ogólny
