Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 25 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Fiodor Dostojewski
‹Wspomnienia z martwego domu›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWspomnienia z martwego domu
Tytuł oryginalnyЗаписки из Мёртвого дома [Zapiski iz miortwogo doma]
Data wydania29 września 2017
Autor
PrzekładJózef Tretiak
Wydawca Wydawnictwo MG
ISBN978-83-7779-429-6
Format145×205mm; oprawa twarda
Cena36,—
Gatunekklasyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup

Ten dziwny wiek XIX: Syberyjska sielanka
[Fiodor Dostojewski „Wspomnienia z martwego domu” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
„Wspomnienia z martwego domu” Dostojewskiego stanowią zapis jego czteroletniego pobytu na zesłaniu w latach 1850-1854. Wydana między 1860 a 1862 rokiem książka była drugą (po „Biednych ludziach”) powieścią autora i, mimo osobistego charakteru, pozostaje ona w cieniu późniejszego dorobku twórcy „Zbrodni i kary”.

Miłosz Cybowski

Ten dziwny wiek XIX: Syberyjska sielanka
[Fiodor Dostojewski „Wspomnienia z martwego domu” - recenzja]

„Wspomnienia z martwego domu” Dostojewskiego stanowią zapis jego czteroletniego pobytu na zesłaniu w latach 1850-1854. Wydana między 1860 a 1862 rokiem książka była drugą (po „Biednych ludziach”) powieścią autora i, mimo osobistego charakteru, pozostaje ona w cieniu późniejszego dorobku twórcy „Zbrodni i kary”.

Fiodor Dostojewski
‹Wspomnienia z martwego domu›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułWspomnienia z martwego domu
Tytuł oryginalnyЗаписки из Мёртвого дома [Zapiski iz miortwogo doma]
Data wydania29 września 2017
Autor
PrzekładJózef Tretiak
Wydawca Wydawnictwo MG
ISBN978-83-7779-429-6
Format145×205mm; oprawa twarda
Cena36,—
Gatunekklasyka
WWW
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Za udział w Kole Pietraszewskiego Dostojewski został skazany w 1849 roku na karę śmierci, którą, w iście pokazowy sposób, zamieniono w ostatniej chwili na dziesięć lat katorgi. Zesłanie rozpoczęło się w 1850 roku w twierdzy w Omsku. Po czterech latach pisarza zwolniono i wcielono jako szeregowca do jednego z syberyjskich oddziałów wojskowych, gdzie odbył resztę kary.
„Wspomnienia” były książką na tyle kłopotliwą, że władze carskie obawiały się, czy ich publikacja nie doprowadzi do całkowitego zaniku przestępczości w Rosji. Ostatecznie zmuszono Dostojewskiego do złagodzenia opisów katorgi, co z kolei doprowadziło do tego, że mamy do czynienia z iście sielankowym (by nie rzec – propagandowym) obrazem syberyjskiego zesłania. Sam autor, jako szlachcic, dysponował zresztą całym szeregiem przywilejów, które czyniły jego los bardziej znośnym. I nawet jeśli inni skazani patrzyli na niego (oraz pozostałych szlachciców) z nieufnością i pogardą, była to niewielka cena za poprawę i tak niełatwego, skazańczego żywota. Rzadko posyłany do najcięższych robót, korzystający, dzięki posiadanym pieniądzom, z osobno przygotowywanych posiłków, mógł uznawać się Dostojewski za szczęśliwca.
Jak na wspomnienia z katorgi bardzo mało w książce opisu ciężkiego, skazańczego żywota. Owszem, pisze autor o konieczności pracy, ale sposób, w jaki ją przedstawia, zupełnie nie oddaje ciężaru kary. W istocie można odnieść wrażenie, że największym problemem zesłania było samo uwięzienie i brak nadziei na poprawę losu. Tymczasem praca wyglądała na nic innego, jak tylko mało znaczące urozmaicenie bogatego, zesłańczego życia, w którym było miejsce na wódkę, dobrą zabawę, naukę nowych umiejętności i zarabianie pieniędzy. Każda namiastka wolności, a w szczególności dostęp do pieniędzy i możliwość ich przehulania, stanowiła na katordze bardzo ceniony „towar”.
Nie powinno dziwić, że pobyt w takim miejscu skłaniał do filozoficznych przemyśleń na temat idei zbrodni i kary. Ale, jak już na samym początku zauważa autor, „w ciągu kilku lat nie dostrzegłem w tych ludziach najmniejszej oznaki skruchy, ani śladu żalu za zbrodnie”. Jednocześnie, przeciwstawiając zesłanie z zachodnim „systemem więzienia w osobnych celach”, Dostojewski stoi po stronie tradycyjnej, rosyjskiej katorgi, która jednak wcale nie poprawia przestępców, będąc jedynie karą zabezpieczającą społeczeństwo od dalszych zamachów. O wiele trudniejszy i mniej oczywisty jest dylemat samej wielkości kary, która bywa niewspółmierna do samej zbrodni. Choć Dostojewski nie pisze o tym wprost, była to bez wątpienia jedna z bardziej dotkliwych kwestii, szczególnie dla niego, skazanego za udział w nielegalnym stowarzyszeniu i zmuszonego odsiadywać wyrok w towarzystwie ludzi zesłanych za o wiele cięższe przestępstwa.
Ale nawet pobyt na katordze, wspólna praca i codzienne obcowanie z innymi skazańcami nie były w stanie zatrzeć różnic klasowych między zesłańcami. Co ciekawe, skazańcy pochodzący z niższych warstw społecznych wcale nie chcieli, by szlachta się z nimi spoufalała i z pogardą spoglądali na tych, którzy tego próbowali. Szlachcic pozostawał szlachcicem i nawet na zesłaniu oczekiwano od niego odpowiedniego zachowania, choć swłaśnie z takiego wywyższania się często kpiono. Był to niemożliwy do rozwiązania paradoks, z którym chyba jedynie przebywający na katordze Polacy byli w stanie sobie poradzić, stroniąc od innych więźniów i patrząc na nich z wyższością.
Z pewnością nie są „Wspomnienia z martwego domu” wiernym przedstawieniem dziewiętnastowiecznej, katorżniczej rzeczywistości i jako do potencjalnego źródła historycznego należy podejść do nich z ostrożnością. Nie zmienia to jednak faktu, że książka pozostaje interesującą lekturą, rzucającą nieco światła na samą katorgę oraz doświadczenia autora, które wpłynęły na jego późniejszą twórczość.
koniec
28 września 2017

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Mała Esensja: Trudne początki naszej państwowości
Marcin Mroziuk

18 IV 2024

W dziesięciu opowiadań tworzących „Piastowskie orły” autorzy nie tylko przybliżają kluczowe momenty z panowania pierwszej polskiej dynastii władców, lecz również ukazują realia codziennego życia w tamtej epoce. Co ważne, czynią to w atrakcyjny dla młodych czytelników sposób.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Z tego cyklu

Głowa anioła ożywiona duchem diabła
— Miłosz Cybowski

Wierność skrzywdzonym
— Miłosz Cybowski

Żadnych marzeń!
— Miłosz Cybowski

Ten drugi Piłsudski
— Miłosz Cybowski

Lepsze Hokkaido od Irkucka
— Miłosz Cybowski

Trudne początki
— Miłosz Cybowski

Przyczynek do historii
— Miłosz Cybowski

Praca odtwórcza
— Miłosz Cybowski

Dramat postępu
— Miłosz Cybowski

Rolę cara gram
— Miłosz Cybowski

Tegoż twórcy

Lokajska dusza
— Miłosz Cybowski

Krótko o książkach: Historia pewnego tłumaczenia
— Miłosz Cybowski

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.