Dołącz do nas na Facebooku

x

Nasza strona używa plików cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Więcej.

Zapomniałem hasła
Nie mam jeszcze konta
Połącz z Facebookiem Połącz z Google+ Połącz z Twitter
Esensja
dzisiaj: 26 kwietnia 2024
w Esensji w Esensjopedii

Zygmunt Zeydler-Zborowski
‹Jałowce jak cyprysy›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułJałowce jak cyprysy
Data wydania1986
Autor
Wydawca KAW
CyklStefan Downar
Format56s. 210×280mm
Gatunekkryminał / sensacja / thriller
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl

PRL w kryminale: Amerykański desant na polskiej ziemi
[Zygmunt Zeydler-Zborowski „Jałowce jak cyprysy”, Zygmunt Zeydler-Zborowski „Jałowce jak cyprysy” - recenzja]

Esensja.pl
Esensja.pl
Chociaż czytelnicy nie mogli sobie wtedy zdawać z tego sprawy, w 1986 roku, a więc na trzy lata przed upadkiem Polski Ludowej, skończyła się cała epoka w dziejach peerelowskiej „powieści milicyjnej”. Zygmunt Zeydler-Zborowski – twórca postaci majora Stefana Downara – opublikował ostatni za swego życia kryminał: wydane w serii KAW-u z różową okładką „Jałowce jak cyprysy”.

Sebastian Chosiński

PRL w kryminale: Amerykański desant na polskiej ziemi
[Zygmunt Zeydler-Zborowski „Jałowce jak cyprysy”, Zygmunt Zeydler-Zborowski „Jałowce jak cyprysy” - recenzja]

Chociaż czytelnicy nie mogli sobie wtedy zdawać z tego sprawy, w 1986 roku, a więc na trzy lata przed upadkiem Polski Ludowej, skończyła się cała epoka w dziejach peerelowskiej „powieści milicyjnej”. Zygmunt Zeydler-Zborowski – twórca postaci majora Stefana Downara – opublikował ostatni za swego życia kryminał: wydane w serii KAW-u z różową okładką „Jałowce jak cyprysy”.

Zygmunt Zeydler-Zborowski
‹Jałowce jak cyprysy›

EKSTRAKT:60%
WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułJałowce jak cyprysy
Data wydania1986
Autor
Wydawca KAW
CyklStefan Downar
Format56s. 210×280mm
Gatunekkryminał / sensacja / thriller
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Można powiedzieć, że 1986 rok zwieńczył pisarską karierę Zygmunta Zeydlera-Zborowskiego podwójnie: ukazała się wtedy bowiem nie tylko ostatnia za życia warszawskiego, mimo że rodem z Kielc, prozaika książka, czyli właśnie „Jałowce jak cyprysy”, ale również ostatnia premierowa publikacja prasowa (omawiane w tej rubryce przed tygodniem „Za dużo kobiet”). Tym sposobem twórca postaci majora Stefana Downara (którego poznaliśmy w stopniu porucznika w „Czarnym mercedesie”, a rozstaliśmy się z nim w powieści „Major Downar przechodzi na emeryturę”) pożegnał się z wiernymi czytelnikami, których nigdy nie brakowało. Przez kolejnych czternaście lat – zmarł 9 listopada 2000 roku – nie wydał już żadnej pozycji. Chociaż, jak okazało się po latach, miał w szufladzie jeszcze kilka gotowych do publikacji maszynopisów, które ujrzały światło dzienne dopiero w latach 2009-2013 nakładem wydawnictwa LTW. Chodzi o „Wernisaż” (2009), „Goryla z Wołomina” (2012), „Kabałę” (2012) oraz „Proszę nikogo nie winić” (2013).
Zagadką – jak na razie nierozstrzygniętą – pozostaje natomiast kwestia, kiedy Zeydler-Zborowski napisał „Jałowce jak cyprysy”. W powieści tej nie ma bowiem mowy o tym, aby major Downar przemyśliwał o emeryturze, ba! nie ma nawet słowa o jego ewentualnych perturbacjach zdrowotnych (a przecież informacjami na ich temat pułkownik Leśniewski podzielił się z podwładnymi już w wydanej w 1976 roku, czyli dekadę wcześniej, „Krzyżówce z «Przekroju»”). Oficer Komendy Głównej MO pracuje na pełnym gazie, nie ma nawet chwili zadyszki; w śledztwie wydatnie pomagają mu zaś porucznik Stanisław Olszewski i sierżant Pakuła. Jeśli do tego dodamy pojawiającego się w epizodzie majora Karola Walczaka, to mamy praktycznie całą ekipę Downara z czasów jego świetności. Jedyną informacją pozwalającą na podjęcie próby umiejscowienia akcji w czasie jest wspomnienie o „kartkach żywnościowych”. Nie licząc okresu tuż po zakończeniu drugiej wojny światowej, funkcjonowały one w PRL-u od 1976 roku.
Problem tylko w tym, że nie wspomniano, na co konkretnie są to kartki. Czy tylko na cukier, czy może również na inne towary. W tym drugim przypadku pozwalałoby to przesunąć fabułę na 1981 rok bądź później. Niestety, Zeydler-Zborowski unikał w swoich kryminałach jak ognia wplątywania aktualnych wydarzeń politycznych (w przeciwieństwie na przykład do Anny Kłodzińskiej); nie ma tu więc żadnych odniesień do tak zwanego „karnawału Solidarności” czy stanu wojennego. Co zatem jest? Jest mocny początek, w którym poznajemy mieszkające w willi w podwarszawskim Józefowie małżeństwo Rodowskich. Ona, Hanka, pracuje jako chirurg w szpitalu Przemienienia Pańskiego; on, Adam, jest inżynierem w biurze projektów. Słowem: inteligencja, peerelowska klasa średnia. Tym bardziej może szokować to, co robią. Do plastikowego worka pakują ciało starca, po czym mężczyzna zakopuje je w ogrodzie pod cyprysami. Wszystko wskazuje na to, że mogli przed chwilą popełnić zbrodnię. Chyba że…
W każdym razie to, co zrobili nie pozostaje bez wpływu na ich dalsze życie. Zwłaszcza Adama dręczą wyrzuty sumienia, z którymi nie potrafi sobie poradzić. Stopniowo prowadzi to do całkowitego rozkładu małżeństwa Rodowskich, w którym zresztą i tak od dłuższego czasu działo się źle. Sytuację stara się ratować przybyła do Józefowa matka Hanki, Helena Staniszewska, która zamieszkuje w willi. Kolejnym jej lokatorem jest wiekowy stryj Adama, Tomasz, który parę lat temu opuścił Stany Zjednoczone, gdzie mieszkał przez długi czas, by przed śmiercią wrócić do ojczyzny. Starzec, ponoć mocno schorowany i po wylewie, trzyma się jednak zaskakująco dobrze; ba! od czasu do czasu nawet napastuje panią Helenę, proponując jej, aby się razem… napili. Staniszewska zaczyna więc powątpiewać w chorobę Tomasza i żali się na niego córce. Wkrótce jednak jej uwagę zaczyna zaprzątać coś innego, a raczej ktoś inny – to niejaki Gustaw Klonowicz, pisarz-amator, który przyjechał do Polski z Ameryki (cóż za zbieg okoliczności!), aby zebrać materiał do swojej książki.

Zygmunt Zeydler-Zborowski
‹Jałowce jak cyprysy›

WASZ EKSTRAKT:
0,0 % 
Zaloguj, aby ocenić
TytułJałowce jak cyprysy
Data wydania2012
Autor
Wydawca Wielki Sen
CyklStefan Downar
SeriaSeria z Warszawą
ISBN978-83-623918-0-6
Format170s. 130×190mm
Cena25,—
Gatunekkryminał / sensacja / thriller
Zobacz w
Wyszukaj wMadBooks.pl
Wyszukaj wSelkar.pl
Wyszukaj wSkąpiec.pl
Wyszukaj / Kup
Tymczasowo zamieszkał u sąsiadów Rodowskich. Pewnego dnia zachodzi do domu Hanki i Adama, aby zadzwonić. Młodych nie ma w domu, więc rozmawia z panią Heleną, na której robi nadzwyczaj dobre wrażenie. Od tej pory często ją odwiedza, by spędzić miło czas na grach towarzyskich. Jego towarzystwo z sympatią przyjmuje również Hanka; jedynie Adam patrzy na niego bykiem, zwłaszcza kiedy okazuje się, że Klonowicz próbuje nawiązać kontakt ze stryjem Tomaszem. Ale to nie jedyna zła wiadomość, jaka spada na głowę inżyniera. Niebawem dowiaduje się, że z Filadelfii (plaga jakaś, dosłownie!) przylatuje Robert Glowert, który pragnie spotkać się ze swoim ojczymem, którym jest – wiem, że można się w tym wszystkim pogubić – stryj Adama. Ta informacja działa na Rodowskich jak rażenie piorunem. Dlaczego? Na razie możemy się tylko domyślać. Ale aby nie było za łatwo, Zeydler-Zborowski sprawia, że następnego dnia po przylocie i zakwaterowaniu się w hotelu „Forum” Glowert – inżynier-konstruktor i wykładowca uniwersytecki – znika w niewyjaśnionych okolicznościach, o czym Milicję Obywatelską informuje zatroskana małżonka.
Zeydlerowi-Zborowskiemu długo udaje się trzymać czytelników w niepewności. Do tego stopnia, że mogą oni nawet poczuć się mocno skołowani. Bo kogo Adam zakopał w ogrodzie pod cyprysami? Dlaczego Rodowscy tak bardzo boją się wizyty Glowerta w ich w domu w Józefowie? W jakim celu Klonowicz kokietuje matkę Hanki i dlaczego chce zbliżyć się do pana Tomasza? Do tych pytań z czasem dochodzą kolejne. Downar i Olszewski, przeszukując w hotelu garderobę zaginionego Amerykanina polskiego pochodzenia, znajdują kartkę z trzema nazwiskami – co ciekawe, nie zostały one zapisane jego ręką. Ktoś więc musiał to zrobić za niego i wręczyć mu ją. Tylko po co, skoro podobno jedynym powodem przyjazdu Glowerta do Polski było spotkanie z Tomaszem Rodowskim? Miałby więc spotkać się z jeszcze kimś? W jakim celu? I dlaczego żona nic o tym nie wie? Z czasem pojawiają się także, co oczywiste, odpowiedzi, lecz zanim do tego dochodzi – Zeydler-Zborowski puszcza w ruch machinę zbrodni.
Jak się bowiem okazuje, przylot Glowerta do kraju przodków uruchamia efekt domina. Downar, Olszewski i Pakuła dosłownie dwoją się i troją, aby rozwikłać coraz bardziej tajemniczą i zataczającą coraz szersze kręgi zagadkę. Aż do szczęśliwego, chociaż oczywiście nie dla wszystkich, finału. O ile trudno pod adresem autora słać poważniejsze uwagi krytyczne z powodu konstrukcji fabuły jako takiej, o tyle trzeba stwierdzić, że mało przekonująco wypada ten amerykański desant na polską ziemię. Ale, z drugiej strony, skoro wcześniej pisarz mógł już ściągnąć nad Wisłę killera o międzynarodowym zasięgu – mam na myśli Eddiego Rolsona, bohatera „Bardzo dobrego fachowca” (1976) – to dlaczego nie miałoby się udać z kilkoma pomniejszymi rzezimieszkami.
koniec
26 marca 2021

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:
Treść:
Działanie:
Wynik:

Dodaj komentarz FB

Najnowsze

Studium utraty
Joanna Kapica-Curzytek

25 IV 2024

Powieść czeskiej pisarki „Lata ciszy” to psychologiczny osobisty dramat i zarazem przejmujący portret okresu komunizmu w Czechosłowacji.

więcej »

Szereg niebezpieczeństw i nieprzewidywalnych zdarzeń
Joanna Kapica-Curzytek

21 IV 2024

„Pingwiny cesarskie” jest ciekawym zapisem realizowania naukowej pasji oraz refleksją na temat piękna i różnorodności życia na naszej planecie.

więcej »

PRL w kryminale: Biały Kapitan ze Śródmieścia
Sebastian Chosiński

19 IV 2024

Oficer MO Szczęsny, co sugeruje już zresztą samo nazwisko, to prawdziwe dziecko szczęścia. Po śledztwie opisanym w swej debiutanckiej „powieści milicyjnej” Anna Kłodzińska postanowiła uhonorować go awansem na kapitana i przenosinami do Komendy Miejskiej. Tym samym powinien się też zmienić format prowadzonych przez niego spraw. I rzeczywiście! W „Złotej bransolecie” na jego drodze staje wyjątkowo podstępny bandyta.

więcej »

Polecamy

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie

Stare wspaniałe światy:

Poetycki dinozaur w fantastycznym getcie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza wojna... czasowa
— Andreas „Zoltar” Boegner

Wszyscy jesteśmy „numerem jeden”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Krótka druga wiosna „romansu naukowego”
— Andreas „Zoltar” Boegner

Jak przewidziałem drugą wojnę światową
— Andreas „Zoltar” Boegner

Cyborg, czyli mózg w maszynie
— Andreas „Zoltar” Boegner

Narodziny superbohatera
— Andreas „Zoltar” Boegner

Pierwsza historia przyszłości
— Andreas „Zoltar” Boegner

Zobacz też

Copyright © 2000- – Esensja. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Jakiekolwiek wykorzystanie materiałów tylko za wyraźną zgodą redakcji magazynu „Esensja”.